Phát biểu khai mạc, Tổng thống Philippines Rodrigo Roa Duterte đã nêu bật ý nghĩa đặc biệt của năm 2017 - năm “kỷ niệm vàng” của ASEAN khi ASEAN tròn 50 năm thành lập. Theo đó, ASEAN cần tạo nên dấu ấn mới trong nhận thức của đông đảo nhân dân, nâng cao hình ảnh về một Cộng đồng ASEAN liên kết chặt chẽ, lấy người dân làm trung tâm và rộng mở quan hệ với bên ngoài.
Với chủ đề “Chung tay đổi thay, kết nối toàn cầu”, Tổng thống Philippines Rodrigo Roa Duterte nhấn mạnh quyết tâm chung của các nước ASEAN là xây dựng Cộng đồng lớn mạnh, đoàn kết thống nhất, lấy lợi ích của người dân làm trọng tâm phát triển, phát huy vai trò trung tâm trong xử lý các vấn đề thuộc quan tâm chung, đóng góp tích cực vào hòa bình, an ninh và phồn vinh của khu vực và thế giới.
Ngay sau lễ khai mạc, các nhà lãnh đạo ASEAN đã họp phiên toàn thể Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 30 với trọng tâm là bàn về phương hướng và biện pháp tăng cường liên kết ASEAN, triển khai hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Kế hoạch tổng thể của các trụ cột Cộng đồng.
Về những lĩnh vực ưu tiên hợp tác cho năm 2017, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh sẽ tập trung xây dựng Cộng đồng ASEAN lấy người dân làm trung tâm, sẵn sàng ứng phó với các thách thức an ninh, tăng cường hợp tác biển, thúc đẩy tăng trưởng toàn diện và dựa trên sáng tạo, nâng cao khả năng chống chịu của ASEAN thông qua các cơ chế quản lý thảm họa và đối phó với biến đổi khí hậu, và nâng cao vai trò của ASEAN.
Các nhà lãnh đạo khẳng định hơn nữa đoàn kết, thống nhất và sức mạnh nội lực là nền tảng cho giai đoạn phát triển tiếp theo của ASEAN; cam kết phấn đấu vì mục tiêu phát triển kinh tế bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển, nâng cao sức cạnh tranh của ASEAN, tăng cường khả năng ứng phó hiệu quả với các thách thức đang nổi lên; đồng thời tiếp tục cải tiến bộ máy hoạt động, nâng cao hiệu quả hợp tác ASEAN, thu hút đông đảo các tầng lớp tham gia vào tiến trình xây dựng Cộng đồng chung.
 |
| Ảnh: VGP/Quang Hiếu |
Dành nhiều nguồn lực hơn cho khởi nghiệp và sáng tạo
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ ủng hộ các ưu tiên hợp tác của Philippines, nước chủ tịch ASEAN trong năm nay.
“Đây là những nội dung rất thiết thực, phản ánh yêu cầu về tăng cường nội lực, kết nối nội khối ASEAN và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN với tư cách là một đối tác toàn cầu”, Thủ tướng nêu rõ và nhấn mạnh một số ý.
Một là, hướng đến người dân, lấy người dân làm trung tâm phải là ưu tiên hàng đầu của Cộng đồng ASEAN.
Thủ tướng cho rằng, cần củng cố và làm sâu sắc hơn các thành quả đạt được, khuyến khích và tạo điều kiện để người dân ASEAN tích cực tham gia, làm chủ tiến trình xây dựng Cộng đồng, nhất là người dân ở vùng sâu, vùng xa khó khăn, nhằm nâng cao hiệu quả hợp tác ASEAN.
Cho biết Việt Nam đang nỗ lực xây dựng chính phủ liêm chính, kiến tạo phát triển và hành động phục vụ người dân, lấy sự hài lòng của người dân để đánh giá hiệu quả hoạt động, Thủ tướng đề nghị, cần chú trọng các dự án gắn kết người dân các nước thành viên, kết nối các cơ hội việc làm, giáo dục, giao lưu văn hóa, du lịch… để người dân hưởng lợi nhiều hơn nữa từ tiến trình liên kết, hội nhập ASEAN.
Các cơ quan chuyên ngành của ASEAN với sự hỗ trợ của Ban Thư ký cần có các biện pháp cụ thể khuyến khích sự tham gia rộng rãi của người dân vào các hoạt động, chương trình hợp tác của ASEAN, nhằm thúc đẩy liên kết Cộng đồng một cách toàn diện và thực chất.
Hai là, nâng cao hiệu quả hoạt động của ASEAN. Sau 50 năm, hợp tác ASEAN đã đi sâu vào từng ngành, lĩnh vực. Tuy nhiên, cần cải tiến mạnh mẽ các quy chế hiện hành, tinh giản bộ máy, nâng cao hiệu quả, tăng kết nối giữa các trụ cột, các cơ chế ASEAN. “Tại hội nghị, Tuyên bố ASEAN về vai trò của nền công vụ sẽ được ký kết, theo đó tôi đề xuất xây dựng một số chuẩn chung về nền công vụ ASEAN, như quy trình thuận lợi hóa dịch vụ công, tương tác giữa Chính phủ và người dân”, Thủ tướng nói.
 |
| Ảnh: VGP/Quang Hiếu |
Thứ ba, theo Thủ tướng, hợp tác nội khối và liên kết khu vực có ý nghĩa rất quan trọng cho phát triển của ASEAN trong bối cảnh toàn cầu hóa gặp khó khăn, xu hướng bảo hộ tăng lên. Trong thời gian qua, thương mại giữa ASEAN và các đối tác bên ngoài tăng mạnh, nhưng thương mại nội khối ASEAN tăng chậm, hiện chỉ chiếm khoảng 25%. Cần phải đẩy mạnh hợp tác nội khối, phát huy nguồn lực của thị trường 620 triệu dân có thu nhập ngày càng tăng, sức mua ngày càng lớn cho chính các doanh nghiệp, nhà đầu tư ASEAN.
Bên cạnh đó, với hơn 90% doanh nghiệp ASEAN là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, Thủ tướng cho rằng ASEAN cần sớm hoàn thiện kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa 2016-2025, dành nhiều nguồn lực hơn cho các hoạt động khởi nghiệp và sáng tạo, hỗ trợ tiếp cận tài chính, mở rộng thị trường trong nền kinh tế số toàn cầu. Trong đó, Việt Nam sẽ cùng Thái Lan nỗ lực làm tốt vai trò dẫn dắt trong thực hiện lĩnh vực ưu tiên “Nâng cao năng suất, thúc đẩy công nghệ và đổi mới sáng tạo”.
Trải qua 50 năm phát triển, ASEAN được đánh giá là một hình mẫu liên kết khu vực thành công dựa trên nền tảng của đoàn kết, thống nhất giữa các thành viên. Thủ tướng bày tỏ tin tưởng, ASEAN sẽ tiếp tục phát triển bền vững, đáp ứng tốt nhất lợi ích của người dân và ngày càng có vị thế xứng đáng ở khu vực và quốc tế.
Chiều nay, các nhà lãnh đạo sẽ dự phiên họp hẹp của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 30 và các phiên Đối thoại với các đại diện Hội đồng liên Nghị viện ASEAN và Thanh niên ASEAN.
