(GD&TĐ) - Ngày 31/5, Tập Cận Bình lên đường tới Mỹ-Latinh trong khuôn khổ chuyến công du châu Mỹ đầu tiên của ông trên cương vị Chủ tịch Trung Quốc. Điểm đến đầu tiên của ông Tập là Trinidad và Tobago, sau đó là Costa Rica và Mexico. Ngày 7/6, Chủ tịch Trung Quốc sẽ đến California tham dự cuộc họp cấp cao Trung -Mỹ. Giới phân tích đặt câu hỏi: Tại sao ông Tập không chọn Cuba là điểm đến đầu tiên như các bậc tiền nhiệm của ông vẫn làm?
Theo lời Đại sứ Mexico tại Trung Quốc Jorge Guahardo, việc Tập Cận Bình không chọn Cuba là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du châu Mỹ đầu tiên của ông trên cương vị Chủ tịch Trung Quốc đã thực sự làm cộng đồng các nhà ngoại giao ở Bắc Kinh ngạc nhiên. Giới truyền thông Mỹ cho rằng, lựa chọn của Chủ tịch Trung Quốc chứng tỏ điều ông quan tâm nhất là kinh tế.
Trinidad và Tobago - một hòn đảo tí hon với dân số 1,3 triệu người nhưng có trữ lượng dầu mỏ lớn đã vinh dự được ông chủ của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới chọn là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du lịch sử này. Sau những cái bắt tay nồng ấm là món quà đầu tay trị giá 250 triệu USD mà Trung Quốc cho Trinidad và Tobago vay để xây dựng một bệnh viện nhi. Xúc động đến nỗi bà Thủ tướng Kamla Persad-Bissessar của Trinidad và Tobago phải thốt lên rằng “đây là một ngày lịch sử của đảo quốc”.
 |
| Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Trinidad và Tobago Kamla Persad-Bissessar dự lễ khởi công bệnh viện nhi Couva do Trung Quốc tài trợ |
Có thể nói, những năm gần đây, Trung Quốc tích cực đầu tư vào Mỹ - Latinh. Doanh số thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ - Latinh trong năm 2012 đã vượt mốc 261 tỷ USD. Tờ “Nhân dân nhật báo” khẳng định, trong 10 năm qua Mỹ - Latinh đã duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức 4%, tốc độ tăng trưởng GDP vào khoảng 40% và tỷ trọng của Mỹ - Latinh chiếm tới 8% kinh tế thế giới.
Theo dự báo, 10 năm tới sẽ là “thời kỳ hoàng kim” của kinh tế Mỹ - Latinh: Tăng trưởng kinh tế sẽ đạt 4,5%, tổng giá trị nền kinh tế đạt 7.500 tỷ USD. Cũng theo “Nhân dân nhật báo”, hợp tác kinh tế toàn diện với Mỹ - Latinh được Trung Quốc xác định là nhiệm vụ rất quan trọng. Theo các chuyên gia kinh tế, rất có thể đến năm 2015 Trung Quốc sẽ trở thành đối tác kinh tế lớn nhất của Mỹ -Latinh.
Tuy nhiên, theo các nguồn tin ngoại giao ở Mỹ - Latinh, chuyến công du Trinidad và Tobago, Costa Rica, Mexico của Tập Cận Bình không chỉ nhằm mục đích duy nhất là hợp tác kinh tế mà còn là phản ứng “ăn miếng trả miếng” của Trung Quốc trước chuyến thăm Myanmar của Tổng thống Mỹ Barack Obama mới đây. Nếu Barack Obama có ý định phá nát “chuỗi ngọc trai” của Trung Quốc thì qua chuyến công du Mỹ - Latinh của ông Tập, Bắc Kinh như gửi đến Nhà Trắng một thông điệp: Không được đụng đến vùng lợi ích của Trung Quốc, nếu ngược lại, Trung Quốc sẽ tìm cách gây ảnh hưởng đến các nước “hàng xóm gần nhất” của Mỹ.
Thời gian gần đây, những chuyến công du của lãnh đạo cấp cao Mỹ đến các “vùng lợi ích” của Trung Quốc hay đường lối đối ngoại mới của Barack Obama với tên gọi “trục châu Á”, theo đó Nhà Trắng cho mình cái quyền được phái tàu chiến đến trấn thủ ở biển Đông đã làm các nhà lãnh đạo quân sự Trung Quốc nổi giận. Theo các nhà phân tích, không loại trừ khả năng muốn xoa dịu “cơn nóng đầu” của giới lãnh đạo quân sự Trung Quốc mà Tập Cận Bình đã chọn các nước cận kề Mỹ làm điểm đến trong chuyến công du Mỹ -Latinh đầu tiên của ông.
Bình luận về chuyến công du Mỹ - Latinh của Tập Cận Bình, trên tờ “El Nuevo Herald” (Mỹ), bình luận viên Andres Oppenheimer cho rằng, chủ tịch Trung Quốc muốn gửi thông điệp đến tất cả rằng thời thế đã đổi thay và sự lựa chọn Trinidad và Tobago làm điểm đến đầu tiên của ông Tập là hết sức táo bạo.
Như vậy, chuyến công du đến các nước Trinidad và Tobago, Costa Rica hay Mexico đã vượt ra khỏi phạm vi kinh tế. Bình luận viên Andres Oppenheimer cho rằng, nếu chỉ vì mục đích kinh tế, ông Tập Cận Bình sẽ đến Brazil, Argentina, Chile hay Venezuela chứ không phải Trinidad và Tobago, Costa Rica...
Đúng vậy, chuyến công du Mỹ - Latinh đầu tiên của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phải được nhìn trong một bối cảnh rộng hơn. Trước hết, đây là thông điệp mà ông Tập gửi đến Washington và với cả các tướng lĩnh quân đội Trung Quốc rằng Trung Quốc là thế lực mang tính toàn cầu, rằng thế lực này không ngại tranh chấp với Mỹ ngay cả ở khu vực “sân sau” của họ.
Duy Long (TH)
