(GD&TĐ) - Quan niệm về quan hệ tình dục trước hôn nhân ngày càng thoáng, độ tuổi quan hệ sớm nhưng nhìn chung kiến thức để bảo vệ bản thân trước nguy cơ mang thai ngoài ý muốn hay các bệnh lây truyền qua đường tình dục lại hạn chế, thậm chí nhiều bạn trẻ còn có cái nhìn tiêu cực về “áo giáp” hữu hiệu này.
Lý thuyết không đi liền với thực hành
Kết quả điều tra SAVY 2 cho thấy thanh thiếu niên có nhận thức tốt về bao cao su. 97% số thanh thiếu niên được hỏi đồng ý rằng nếu sử dụng bao cao su đúng cách có thể phòng tránh HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nhận thức thì vậy nhưng trong thực tế, rất ít bạn trẻ sử dụng bao cao su trong những lần quan hệ.
Để minh chứng cho thực trạng nhận thức không đi liền với hành động của giới trẻ, ThS Nguyễn Thị Phương Yên - Trung tâm Ngiên cứu Giới & Gia đình (Viện Phát triển bền vững vùng Nam bộ) đã khảo sát trên 204 thanh niên từ 16 - 25 tuổi tại Long An và TPHCM. Kết quả cho thấy có 11,8% số thanh niên đã từng quan hệ tình dục. Trong lần quan hệ tình dục đầu tiên (đối với những thanh niên thừa nhận đã có quan hệ tình dục), chỉ có 45,8% sử dụng biện pháp tránh thai.
Lý do được các bạn đưa ra là “Những lần đó xảy ra đột ngột với chúng em khi chúng em cùng nhau đi chơi xa". Nếu mua để trong người thì sợ nhà phát hiện nói mình đi chơi gái bậy bạ. Khi chúng em gặp nhau thì cũng đâu có tính quan hệ đâu, khi gần nhau rồi thì chúng em mới nảy sinh ý định đó thì không kịp”.
Cũng trong nghiên cứu của ThS Yên, 61,5% nói rằng không sẵn sàng, 15,4% do quá say không làm chủ được bản thân và 15,4% không thích. Điều này cho thấy việc tìm hiểu về các biện pháp tránh thai và cách thức áp dụng không phải là mối quan tâm của thanh niên.
 |
| Bảo vệ sức khỏe sinh sản là bảo vệ tương lai |
Lầm tưởng… nguy hiểm
Theo BS Nguyễn Đức Vinh, Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế), giới trẻ hiện nay có thái độ tương đối cởi mở về tình dục trước hôn nhân. Tuổi dậy thì sớm hơn, kết hôn muộn nên nguy cơ “ăn cơm trước kẻng” cũng nhiều hơn. Tuy nhiên, điều đáng nói ở chỗ thái độ của giới trẻ về sử dụng các biện pháp tránh thai lại chưa tương xứng. Có tới 70% thanh niên được phỏng vấn trong SAVY 2 cho rằng bao cao su làm giảm khoái cảm. Hơn 50% cho rằng những người mang theo bao cao su bên mình là những người có thể có quan hệ không đàng hoàng (người không chung thủy hoặc gái bán dâm).
Giới trẻ có thái độ tiêu cực với “áo giáp” bảo vệ bản thân và bạn tình nhưng kiến thức về thời điểm dễ thụ thai cũng rất mơ hồ. Theo BS Vinh, chỉ có 23% nữ giới ở thành thị trả lời được câu hỏi đúng về thời điểm dễ thụ thai. Con số này ở nam giới là 9%. Đây là lý do khiến tỷ lệ mang thai vị thành niên, thanh niên ở nước ta khá cao (khoảng 3% tổng số trường hợp có thai). Bên cạnh đó, rất nhiều bạn trẻ vì một phút bất cẩn mà mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục, thậm chí là HIV.
Tỷ lệ giới trẻ quan hệ tình dục trước hôn nhân ngày càng nhiều trong khi kiến thức về sức khỏe sinh sản, các hành vi an toàn lại chưa tương xứng cho thấy giáo dục tại gia đình chưa phát huy hết hiệu quả. Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ chí Minh cho thấy, gần một nửa vị thành niên cho rằng cha mẹ ít nói chuyện với mình và có tới 10% không cảm nhận được tình thương của cha mẹ. Khi gặp khó khăn về sức khỏe sinh sản, gần một nửa vị thành niên tìm đến sự giúp đỡ của bạn bè, chỉ 24% tìm đến sự giúp đỡ từ tư vấn tổng đài và hơn 13% giấu kín… khiến không ít vị thành niên, thanh niên phải đối mặt với nguy cơ bệnh tật, biến chứng, thậm chí mất khả năng làm mẹ sau này…
Vương Trần
