Khi giáo viên tự bảo vệ quyền lợi
Sự cắt giảm tài trợ cho GD tại Arizona đã kéo dài nhiều năm qua và lên tới đỉnh điểm trong năm học 2017 - 2018, dẫn đến việc đình công hàng loạt của giáo viên trên toàn tiểu bang, nhằm phản đối các điều kiện học đường công cộng nghèo nàn và mức lương quá thấp.
Trong cả mùa hè, những người ủng hộ đã chuyển trọng tâm của họ sang vấn đề đầu tư cho GD, thu thập 270.000 chữ ký để ủng hộ cho đề xuất tăng thuế thu nhập người giàu và tăng 690 triệu đô la cho GD công. Nhưng với quyết định gần đây của Tòa án Tối cao Arizona, sáng kiến đầu tư GD đã bị loại khỏi chương trình lập pháp của tiểu bang vào tháng 11, đồng nghĩa với việc bỏ qua một bên lời kêu gọi của các nhà GD cũng như từ chối đề xuất của cư dân Arizona về một cuộc bỏ phiếu để tăng tài trợ trường công.
Quyết định của Tòa án Tối cao Arizona không chỉ là một “cái tát” cho hàng ngàn người ủng hộ đã dành hàng tháng lên tiếng, tổ chức các cuộc vận động thu hút cộng đồng và kiến nghị thay đổi. Nó là một sự phủ nhận thực trạng theo đúng nghĩa đen. Cuộc tuần hành ở Arizona vốn theo sau các cuộc biểu tình tương tự của giáo viên ở Oklahoma,
Kentucky và Tây Virginia, một làn sóng giống như một đám cháy rừng, để vạch ra và kêu gọi sự thay đổi trong chính sách của chính phủ.
Trong sáu ngày cuối tháng 4/2018, hơn 1.000 trường công lập trên khắp tiểu bang Arizona đã đóng cửa và gần một triệu HS phải nghỉ học. Ước tính có khoảng 50.000 người ủng hộ mặc áo đỏ tuần hành ở Phoenix, với một nhóm gồm 300 giáo viên âm nhạc tạo thành một ban nhạc ngẫu hứng để cổ vũ cho các nhà hoạt động.
Sự hồi đáp của chính quyền
Trong những ngày cuối cùng của cuộc đi bộ, khi các nhà lập pháp tiểu bang tranh cãi xuyên đêm về ngân sách GD, các nhà GD đã theo dõi bên ngoài trụ sở cơ quan lập pháp, thậm chí nằm ngủ ngay trên sàn sảnh.
Chỉ sau khi Thống đốc Doug Ducey ký một dự luật vào ngày 3/5 để cung cấp mức lương tăng dần 19% cho giáo viên, họ đã đồng ý chấm dứt cuộc biểu tình. Tuy nhiên, nhiều người lo lắng rằng ngân sách không thể hỗ trợ mức tăng hàng năm lên tới 600 triệu đô la.
Các nhà lập pháp tiểu bang đã đưa ra giải pháp bù đắp một phần cho việc tăng lương giáo viên bằng cách tăng lệ phí đăng ký xe hơi và tăng thuế tài sản ở các khu vực GD có thu nhập thấp - cả hai đều sẽ làm thay đổi gánh nặng chi phí cho những người nghèo. Ducey cũng hứa rằng gần một nửa kinh phí sẽ đến từ các dự báo quá lạc quan về tăng trưởng kinh tế trong tương lai, cũng như nguồn tài chính dư thừa (nếu có) trong ngân sách chi thường xuyên của tiểu bang.
Để đảm bảo yêu cầu về thu nhập mà giáo viên đặt ra, cũng như các nhu cầu GD khác được tài trợ đầy đủ thông qua một nguồn chuyên dụng, các nhà hoạt động GD đã chuyển sự chú ý của họ sang sáng kiến thu thập lá phiếu cử tri. Nếu được thông qua, sáng kiến Đầu tư vào GD sẽ nâng mức thuế thu nhập thêm 3,46 điểm phần trăm cho những cá nhân kiếm được hơn 250.000 đô la hoặc các hộ gia đình kiếm được hơn 500.000 đô la/năm. Đối với các cá nhân kiếm được hơn 500.000 đô la hoặc các hộ gia đình kiếm được hơn 1 triệu đô la, đề xuất sẽ tăng tỷ lệ thuế thu nhập thêm 4,46 điểm phần trăm.
“Chúng tôi sẽ thu thập càng nhiều chữ ký càng tốt để đủ điều kiện cho lá phiếu tháng 11” - Marisol Garcia thuộc Hiệp hội Giáo dục Arizona, nói với CBS vào tháng 6/2018 – “Chúng tôi sẽ đến mọi nơi: Sở thú, cửa hàng tạp hóa, thư viện, sân vận động… Chúng tôi sẽ gõ cửa từng gia đình, tất cả đều ủng hộ chúng tôi trong phong trào này, cùng tham gia với chúng tôi”.
Lá phiếu cử tri bị phớt lờ
Các nhà tổ chức đã thu thập thêm 120.000 chữ ký, nhiều hơn so với yêu cầu của tiểu bang về số chữ ký cho một vấn đề mà các nhà lập pháp phải xem xét đến. Tuy vậy, khi ra đến bàn nghị sự thì câu chuyện khác hẳn. Vào đầu tháng 8, một nhóm đối lập dẫn đầu và được tài trợ bởi Phòng Thương mại Arizona, lập luận tại tòa án rằng mô tả 100 từ, xuất hiện ở đầu trang có chữ ký, không phản ánh toàn bộ phạm vi của sáng kiến.
Ngoài việc tăng thuế đối với người giàu có, nó cũng sẽ “loại bỏ việc lập chỉ mục các khung thuế thu nhập để giải thích lạm phát”... Mặc dù sau đó Thẩm phán đã phán quyết ủng hộ sáng kiến Đầu tư vào GD, nhưng nhóm đối lập đã kháng nghị quyết định và vụ việc được chuyển đến Tòa án Tối cao Arizona.
Vào ngày 29/8, Tòa án Tối cao Arizona đã bỏ phiếu để đảo ngược quyết định của tòa án cấp dưới và loại bỏ kế hoạch bỏ phiếu về sáng kiến Đầu tư vào GD. Trong quyết định, Chánh án Scott Bales đã viết rằng sự thiếu sót của giải thích lập chỉ mục sẽ “tạo ra một mối nguy hiểm đáng kể về sự nhầm lẫn hoặc bất công”.
Để đáp lại quyết định này, nhiều người ủng hộ sáng kiến đã giận dữ tố cáo việc can thiệp vào tòa án bởi Thống đốc Ducey, với những dẫn chứng cụ thể. Các nhà hoạt động GD tuyên bố cử tri sẽ vẫn sát cánh cùng họ, khi chỉ ra cuộc thăm dò gần đây cho thấy 65% cử tri Arizona được khảo sát ủng hộ sáng kiến Đầu tư cho GD. Các giáo viên cũng cam kết tiếp tục đấu tranh đến cùng, kể cả phải đưa vấn đề lên tòa án liên bang.
