Nguy cơ tử vong dù chủng ngừa đủ
Trong những ngày gần đây, số ca nhập viện, trở nặng và tử vong do Covid-19 ở Thành phố Hồ Chí Minh có xu hướng tăng. Số người tử vong dao động ở mức trên 40 - 50 ca. Trong khi đó, mỗi ngày, Thành phố Hồ Chí Minh đều ghi nhận hơn 1.000 ca mắc mới. Số ca nhập viện vẫn cao hơn số ca xuất viện. Số ca nặng, tử vong có khuynh hướng gia tăng, đặc biệt tập trung ở nhóm có bệnh nền, trên 50 tuổi.
Thực tế đáng lo ngại khác là người tiêm đủ hai mũi vắc-xin vẫn có thể tử vong, dù tỷ lệ này thấp hơn rất nhiều so với nhóm không tiêm chủng đủ.
Theo các chuyên gia y tế, trong các loại vắc xin ở Việt Nam hiện nay, Vero Cell và CoronaVac (Trung Quốc) có hiệu lực thấp hơn và thời hiệu miễn dịch ngắn hơn.
Giáo sư y khoa Nguyễn Văn Tuấn - Đại học New South Wales (Australia) khuyến cáo, nên tiêm liều 3 (AstraZeneca hay Pfizer) cho những người đã tiêm 2 mũi vắc-xin VeroCell của Sinopharm.
“Tôi nghĩ các giới chức y tế nên xem xét khuyến cáo này một cách nghiêm chỉnh. Có lẽ những người đã được tiêm 2 liều vắc-xin Sinopharm cần phải tiêm thêm 1 liều vắc-xin Pfizer hay AstraZeneca”, Giáo sư Tuấn chia sẻ.
Song, theo chuyên gia này, không phải ai cũng cần tiêm liều 3 vắc-xin Covid-19. Ông dẫn chứng, tại Australia, các giới chức y tế mới đưa ra khuyến cáo về tiêm liều 3 cho một số người. Những người hệ thống miễn dịch bị suy yếu có thể cần tiêm liều thứ 3.
Chia sẻ về vắc xin Trung Quốc CoronaVac, theo Giáo sư Tuấn, nhiều khả năng là hiệu lực của vắc xin này tuỳ thuộc vào độ tuổi. Ở người trẻ tuổi (20 - 39), CoronaVac giảm tử vong lên 83%, nhưng vẫn thấp hơn so với AstraZeneca (98%) và Pfizer (90%).
Tuy nhiên, ở những người 80 tuổi trở lên, hiệu quả của CoronaVac là 30% đối với những ca nhiễm nặng và 45% giảm tử vong. Trong khi đó, con số này đối với AstraZeneca là 67% và 85%. Nghiên cứu này cho thấy, vắc-xin CoronaVac có hiệu lực kém hơn AstraZeneca.
Lý do cần tiêm mũi 3
Ngày 23/11, lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Đồng Nai cho biết đã đề nghị các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan phối hợp với UBND các huyện, TP tổ chức tiêm vắc-xin Covid-19 mũi 3 cho lực lượng tuyến đầu. Thứ tự ưu tiên theo quy định của Chính phủ.
Theo đó, các sở, ngành xây dựng kế hoạch tiêm vắc-xin Covid-19 mũi 3 cho lực lượng tuyến đầu đã được tiêm hai mũi bằng vắc-xin AstraZeneca. Đảm bảo mũi 3 cách mũi 2 tối thiểu 8 tuần và có sự đồng thuận của người được tiêm.
Chia sẻ về nguyên nhân vắc-xin của Trung Quốc có hiệu quả thấp hơn AstraZeneca, giáo sư Tuấn nhận định, lý do đầu tiên có thể là do lượng kháng thể thấp.
“Một nghiên cứu ở Thái Lan thực hiện trên 185 người cho thấy, 60% người được tiêm có lượng kháng thể đáng kể sau 1 tháng tiêm liều 2 liều CoronaVac. Con số này đối với vắc xin AstraZeneca là 86%. Điều đáng ngại hơn nữa là 3 tháng sau tiêm đủ 2 liều CoronaVac, chỉ 12% là có lượng kháng thể đủ để chống lại nCov”, chuyên gia dẫn chứng.
Ngoài ra, một lý do khác có thể liên quan đến công nghệ vắc xin. Cụ thể, cả hai vắc xin VeroCell và CoronaVac dùng virus gây Covid-19 đã được giết chết và đưa vào cơ thể.
“Phương pháp này khá cổ điển, nhưng không đủ mạnh để kích thích hệ miễn dịch chống lại nhiều protein của virus. Vắc xin này không chọn mục tiêu. Khi được tiêm, chúng ta có thể hiểu là đẩy vào một nhóm kháng nguyên và hy vọng nó sẽ nhận ra con virus gây Covid-19”, Giáo sư Tuấn nhận định.
Chuyên gia này khuyến cáo, không nên dùng vắc xin Trung Quốc cho những người cao tuổi.
Trong khi đó, bác sĩ Trương Hữu Khanh - Phó Chủ tịch thường trực Hội Truyền nhiễm Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, cần tiêm vắc-xin tăng cường mũi 3 cho nhóm người có miễn dịch kém, bệnh nền, người cao tuổi càng sớm càng tốt. Việc tiêm vắc xin bổ sung này có thể tăng cường loại vắc xin khác hoặc vắc xin cùng loại.
Bác sĩ Khanh cho biết, khi vắc xin đã nhiều hơn, việc ưu tiên tiêm mũi 3 cho tuyến đầu chống dịch, đặc biệt những người đang điều trị bệnh nhân nặng, khoa hồi sức, phẫu thuật là cần thiết.
Tiêm mũi 3 có ý nghĩa tăng cường miễn dịch, vì một số người không đáp ứng sau tiêm 2 mũi. Ngoài ra, người trên 65 tuổi, nhóm nguy cơ cao đã đủ thời gian khi tiêm mũi 2 qua 2 - 3 tháng cũng nên được tiêm.
