Tận dụng từ kinh nghiệm dân gian
Trà Assamica giải lo âu là sản phẩm của nhóm sinh viên Nguyễn Long Hoàng, Phạm Thanh Thảo Nguyên, Nguyễn Hoàng Phong, Lâm Hiền Xương, Trần Tường Vy (Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TPHCM) và Võ Viết Tiến (Trường Đại học Tôn Đức Thắng TPHCM).
Nguyễn Long Hoàng, trưởng nhóm chia sẻ, theo thống kê của Bộ Y tế, năm 2020, cả nước có đến 15% dân số có các vấn đề về sức khỏe tâm thần, đặc biệt là các rối loạn lo âu, trầm cảm, gây ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống. Stress, căng thẳng thường được giải quyết tạm thời bằng các loại thuốc ngủ.
Nhược điểm của chúng là gây ra hàng loạt tác dụng phụ như đau đầu, nôn ói, đau bao tử, liệt cơ… khiến người dùng phụ thuộc vào thuốc, không có thuốc không ngủ được và phải tăng liều liên tục, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Hoàng và các bạn ấp ủ tìm ra giải pháp an toàn, giúp người căng thẳng, mệt mỏi, mất ngủ… nâng cao chất lượng cuộc sống. Tuy thế, hành trình làm ra trà Assamica không dễ dàng.
Hoàng kể, năm 2016, khi còn đang học phổ thông, Hoàng cùng Võ Viết Tiến được thăm một vườn dược liệu ở Lâm Đồng. Hai bạn nhận thấy tại đây có một cây thuốc dân dã, là cây lục lạc lá ổi dài, tên khoa học là Crotalaria assamica Benth được trồng phổ biến ở một số địa phương. Người dân một số nơi tại Lâm Đồng sử dụng loại cây này đun nước uống hàng ngày. Theo kinh nghiệm dân gian, cây giúp an thần, dễ ngủ. Tò mò và cảm hứng theo đuổi một nghiên cứu khoa học, Hoàng và Tiến đã xin mẫu cây rồi tìm cách để phân tích, khảo sát.
Tìm hiểu thì được biết, lục lạc lá ổi dài là loài cây ôn đới, thường được trồng vùng Tây Nguyên, Lạng Sơn, Sa Pa. Đó là thông tin ít ỏi hai bạn có được. Thời điểm này, có rất ít các tài liệu và công bố khoa học để tham khảo về các nghiên cứu trên cây lục lạc lá ổi dài. Chưa có kinh nghiệm và thiếu sự hướng dẫn, nhưng hai bạn ấp ủ đeo đuổi nghiên cứu này cho đến khi vào đại học.
Khi vào đại học, Hoàng và Tiến rủ thêm các bạn tham gia thực hiện ý tưởng. Trong 3 năm thực hiện, có nhiều thời điểm nhóm sinh viên cảm thấy nản, muốn bỏ cuộc vì thất bại, khó khăn. “Có bột nguyên liệu khô, nhưng chiết xuất thế nào, chọn dung môi gì, kết hợp với thảo dược gì… là những câu hỏi không dễ trả lời”, Hoàng kể. Sau hàng trăm thử nghiệm, nhóm đã thành công trong việc dùng phương pháp chiết siêu âm có gia nhiệt làm tăng hiệu suất trích ly cao tổng từ nguyên liệu của cây. Nhóm phát triển ứng dụng của cao chiết này kết hợp với một số thảo dược thanh mát 100% thiên nhiên để sáng tạo ra các sản phẩm trà.
Sẽ sớm thương mại hóa
Sản phẩm liên quan đến sức khỏe, việc thử nghiệm phải rất cẩn trọng. Nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm độc tính cấp (độ an toàn), độc tính bán trường diễn (tác dụng phụ) và hoạt tính an thần trên mô hình in vitro (dòng tế bào) và in vivo (chuột). Thử nghiệm này được thực hiện tại Viện Nghiên cứu khoa học Tây Nguyên, Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt, Đại học Y dược TPHCM, Bệnh viện Nhi đồng 2…
Kết quả, sản phẩm an toàn cho sức khỏe. Nhiều hoạt chất quý trong lục lạc ổi lá dài có tác dụng tốt để an thần, chống oxy hóa. Từ loại dược liệu này có thể sản xuất đa dạng các loại sản phẩm khác nhau như trà túi lọc, trà latte hay trà lạnh. Trong một bài kiểm tra cảm quan dùng thử sản phẩm bởi 200 khách hàng thì sản phẩm nhận được phản hồi có 85% người dùng yêu thích.
PGS.TS Nguyễn Đình Quân, Trưởng phòng Thí nghiệm Nhiên liệu sinh học & Biomass, Đại học Bách khoa TPHCM cho biết, nhóm sinh viên đã mất hơn ba năm để thực hiện nghiên cứu. Để có thể đưa sản phẩm ra thị trường, nhóm triển khai hoạt động theo mô hình của một startup. Sản phẩm đã được thử nghiệm trên mô tế bào, trên chuột, thử nghiệm lâm sàng, chế biến sản phẩm mẫu và kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, đăng ký sáng chế sở hữu trí tuệ.
Trà Assamica có tác dụng chính là giúp cho người dùng an thần, giải lo âu, có giấc ngủ tự nhiên mà không chịu các tác dụng phụ như thuốc tây. Để làm được điều đó, công thức của Assamica là các chiết suất từ những thảo dược lành tính và có hương vị thanh mát, cảm quan dễ chịu.
Cũng theo PGS.TS Nguyễn Đình Quân, trà Assamica có nhiều hợp chất thuộc nhóm Alkaloid và Flavonoid giúp an thần, giải lo âu. Những tính chất này đã được phân tích, khảo sát, nghiên cứu theo phương pháp khoa học. Ngoài ra, Assamica có những thành phần kháng oxy hóa tự nhiên rất tốt, hứa hẹn mở rộng thêm nhiều ứng dụng trong tương lai. 3 dòng sản phẩm mẫu của nhóm là trà hòa tan, trà đóng chai và trà ly tiện dụng.
Trưởng nhóm Nguyễn Long Hoàng cho biết, hiện đã có hai công ty muốn chuyển giao công nghệ sản xuất trà giải lo âu Assamica. Tuy nhiên, nhóm chưa vội thương mại hóa sản phẩm mà sẽ tiếp tục tranh tài ở các “đấu trường” sáng tạo và khởi nghiệp khác như StartUp Wheel, Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp… trước khi tìm kiếm nhà đầu tư phù hợp và triển khai sản xuất đại trà. Theo các khảo sát và ước tính kinh tế do nhóm thực hiện, giá thành của sản phẩm sẽ cao hơn các sản phẩm trên thị trường từ 10 - 15%.
Hiện tại, nhóm đã thí điểm trồng thành công 1.000 m2 dược liệu tại huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng với sản lượng trung bình 6 tấn/ha/năm (một năm 2 vụ).
