Nữ sinh 15 tuổi ở thành phố Detroit, bang Michigan trình báo ngày 12/11/1997 trên đường đi mua đồ, cô chưa kịp phản ứng đã bị kẻ xấu dí súng từ sau lôi vào trong hẻm, chụp vải lên đầu rồi giở trò đồi bại.
Sau khi trình báo, cô được đưa tới bệnh viện để thu thập chứng cứ vụ hiếp dâm bằng bộ dụng cụ chuyên dùng. Tuy nhiên, bộ dụng cụ này dường như bị lãng quên trong kho chứa cùng với hơn 10.000 bộ khác.
Tới năm 2009, phòng cảnh sát thành phố Detroit nhận được trợ cấp ngân sách từ chính phủ liên bang nên mới có thể gửi số bộ dụng cụ tồn kho tới cơ sở giám định. Dù vậy, quá trình giám định cũng mất nhiều năm mới có kết quả.
Năm 2017, ADN từ bộ dụng cụ trong vụ hiếp dâm ở trên cho ra kết quả trùng khớp khi đối chiếu với kho dữ liệu tội phạm của FBI.
Chủ nhân của mẫu ADN này là James Clay, 36 tuổi, từng có tiền án tàng trữ phương tiện ăn cắp. Nhưng nạn nhân (lúc này 35 tuổi) đã không nhận diện được James.
Bị cảnh sát tra hỏi, James phủ nhận từng tấn công nạn nhân. Khi được cho xem ảnh của nạn nhân chụp năm 2015 (gần 18 năm sau khi vụ tấn công xảy ra), James nói không quen biết và tỏ ra bất ngờ khi mẫu ADN của mình được tìm thấy trong cơ thể đối phương.
Tuy vậy, James vẫn bị khởi tố tội Tấn công tình dục cấp độ I vào ngày 4/8/2017.
Khi biết tên đầy đủ của James là James Chad-Lewis Clay, nạn nhân khai với cảnh sát rằng từng hẹn hò và quan hệ tình dục với bạn trai cấp III có tên Chad trong khoảng thời gian ngắn ngủi quanh thời điểm vụ hiếp dâm.
Nạn nhân nói thường cùng Chad bỏ học và tới chơi nhà dì của cậu bạn này. Hai người quen nhau qua giới thiệu của người bạn tên Dion, cao 1m57, mắt xanh, từng chơi trong đội bóng rổ cấp III.
Với thông tin mới, cảnh sát tiếp tục tra hỏi nghi phạm nhưng James nói mình sống với mẹ, chưa từng quan hệ tình dục với người có tên như nạn nhân và cũng không biết ai tên Dion. James không nói gì về việc ở nhà dì.
Trước phiên xét xử, luật sư bào chữa đệ đơn ra tòa cho biết James nhớ ra từng hẹn hò và quan hệ tình dục với nạn nhân vào 20 năm trước. Tuy vậy, lời khai của James không được đưa vào hồ sơ.
Tại phiên xét xử mở tháng 11/2017 ở tòa án quận Wayne, bang Michigan, công tố viên chỉ ra rằng nạn nhân nói không quen biết James nhưng mẫu ADN của James xuất hiện trong bộ dụng cụ thu thập bằng chứng, hành vi phạm tội là không thể chối cãi.
Phía bào chữa chỉ ra trong bộ thử nghiệm còn mẫu ADN khác nhưng không được giám định vì không đủ mẫu thử. Cuối cùng, James bị kết án 25-50 năm tù, bằng chứng kết tội hoàn toàn dựa vào giám định ADN.
Trong quá trình James kháng cáo, mẹ của James thuê thám tử tư điều tra lại sự việc. Tới năm 2019, thám tử lấy ảnh thời thiếu niên của James cho nạn nhân xem và được xác nhận đây đúng là người tên Chad từng quan hệ tình dục tự nguyện.
Thám tử tiếp tục trình ra ảnh khi trưởng thành của James và cho nạn nhân biết cả hai đều là một người.
 |
| Ảnh của James khi 35 tuổi (trái) và khi còn thiếu niên. Ảnh: MDOC. |
Khi ấy, nạn nhân mới vỡ lẽ người phải ngồi tù vì hành vi hiếp dâm là bạn trai thời phổ thông có tên Chad của mình. Từ trước tới nay, cảnh sát mới chỉ cho cô xem ảnh của James lúc trưởng thành nên cô không nhận ra.
Để có thêm bằng chứng, thám tử còn tìm được người có tên Dyeon (gần âm với "Dion") với ngoại hình trùng khớp lời khai nạn nhân như mắt xanh, chơi bóng rổ khi còn học... Người này khẳng định quen cả nạn nhân và "Chad", đồng thời xác nhận James là "Chad" lúc trưởng thành. Thông thường James đều được mọi người gọi bằng tên đệm, không dùng tên chính.
Người dì của James cũng cho biết nhà mình ở gần nơi nạn nhân sống, được James thường xuyên tới chơi vào thời điểm còn là học sinh. Về việc này, James nói ban đầu không khai vì vẫn còn quá sốc với lời cáo buộc phạm tội.
 |
| James gặp mẹ sau khi được trả tự do. Ảnh: Junfu Han, Detroit Free Press. |
Ngày 19/7, tờ báo địa phương đăng bài phản ánh trường hợp của James và khiến công tố viên quận Wayne đệ đơn yêu cầu phóng thích James trong quá trình xác minh sự việc.
Tới ngày 31/8, tòa án quận Wayne, vốn là nơi ra phán quyết có tội ban đầu, đã hủy bỏ cáo trạng đối với James và tuyên anh trắng án.
Hiện, hung thủ hiếp dâm theo trình báo của cô gái vẫn còn là ẩn số.
