Tuy nhiên, không phải sự kiện lịch sử nào cũng được ghi lại một cách đầy đủ bởi thời gian trôi qua đã mang đi bao nhiêu nhân chứng sống, những người trực tiếp góp mặt trong các sự kiện ấy.

May mắn thay, vẫn còn đó những nhân chứng sống đủ lâu để có thể truyền lại cho hậu thế câu chuyện mà người ra đi trước còn chưa kịp kể.

1. Aristodemus - người Sparta cuối cùng sau trận chiến Thermopylae

Thermopylae là một trận chiến nổi tiếng trong lịch sử, diễn ra giữa quân đội Hy Lạp với đế chế Ba Tư dưới sự dẫn dắt của Xerxes Đại đế vào năm 480 TCN. Trận chiến kéo dài 3 ngày và kết cục phần thắng thuộc về quân đội Ba Tư hùng mạnh.

Người ta thống kê, 298 trong số 300 chiến binh Sparta vĩ đại đã ra trận và hi sinh ngay tại chỗ. Chỉ duy nhất có 2 chiến binh không góp mặt tại chiến trường lúc ấy là Aristodemus và Eurytus.

Cả hai đã được cho phép nghỉ ngơi do nhiễm trùng mắt từ trước đó. Thế nhưng, bất chấp thể trạng không cho phép, Eurytus vẫn lao đến chiến đấu khi biết tin các đồng đội của mình hi sinh và quân Sparta đang lâm vào thế nguy hiểm.

Trong khi đó Aristodemus ở lại phía sau và chạy trốn về quê nhà. Ông trở thành người Sparta cuối cùng sống sót sau trận đại chiến và cũng là kẻ bị cả dân tộc ghét bỏ vì sự hèn nhát của bản thân.

Thật trớ trêu, trong bộ phim "300",  Aristodemus được khắc họa qua nhân vật Dilios một chiến binh rất dũng cảm

Hình phạt mà Aristodemus phải nhận, đó là không được phép tự sát và phải sống cùng sự xấu hổ cho tới cuối đời.

2. Daniel F. Bakeman - nhân chứng cuối cùng của Cách mạng Mỹ

Cách mạng Mỹ (1775 - 1783) là cuộc chiến giành độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ chống lại đế quốc Anh. Cách mạng kết thúc thắng lợi với việc thực dân Anh phải ký hiệp định Paris rút quân khỏi Bắc Mỹ và 13 thuộc địa đã được giải phóng.

Daniel F. Bakeman (1759-1869) chính là thành viên sống lâu nhất từng tham gia cách mạng. Ông đăng ký nhập ngũ khi mới chỉ là một chàng trai trong tuổi vị thành niên và sống cho tới năm 109 tuổi.

Theo nhiều tài liệu, Bakeman cũng chính là người sở hữu cuộc hôn nhân dài 91 năm 12 ngày.

Nếu thông tin này được giới nghiên cứu lịch sử xác nhận, Daniel F. Bakeman sẽ nắm giữ thêm một kỷ lục mới, đó là người có cuộc hôn nhân lâu dài nhất trong lịch sử nhân loại.

3. Nicholas Savin - người lính nổi danh sau Cách mạng Pháp

Cách mạng Pháp (1792 - 1802) là một trong những mốc son chói lọi trong lịch sử thế giới.

Diễn ra vào cuối thế kỷ XVIII, đây là cuộc cách mạng quan trọng giúp người dân Pháp thời bấy giờ thoát khỏi cảnh lầm than khi vua Louis cùng các hoàng thân quốc thích ăn chơi sa đọa, và đồng thời đưa tên tuổi của Napoleon Bonaparte lên một tầm cao mới.

Tuy nhiên, cuộc cách mạng ấy không chỉ vinh danh những anh hùng mà ngay cả tên tuổi một người lính bình thường cũng có thể trở nên lừng lẫy. Người có được vinh dự ấy chính là Nicolas Savin (1768(?)-1894).

Trong cách mạng, Savin chỉ là một người lính hết sức bình thường. Sau khi chiến tranh kết thúc, ông chuyển tới định cư ở Nga và qua đời tại đây năm 126 tuổi.

Chính điều này đã khiến ông nổi tiếng khi trở thành nhân chứng sống lâu nhất của Cách mạng Pháp.

Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn rất nhiều nghi ngờ xoay quanh chuyện tuổi tác của Savin khi nhiều bằng chứng chỉ ra, ông được sinh ra muộn hơn 20 năm so với ông khai báo.

3. Johnny Thomas Moore – nhân chứng của chuyến bay đầu tiên trên thế giới

Hai anh em người Mỹ gồm Orville Wright (1871 - 1948) và Wilbur Wright (1867 - 1912) được coi là cha đẻ của những chiếc máy bay trên thế giới. Năm 1903, họ thử nghiệm thành công chuyến bay đầu tiên trên thế giới tại đồi Kill Devil, North Carolina, Mỹ.

Chuyến bay này không chỉ khiến cái tên "anh em nhà Wright" nổi tiếng khắp thế giới mà còn vô tình vinh danh một người khác, đó là Johnny Thomas Moore (1886-1952).

Dù không đóng góp gì cho sự phát triển của máy bay, nhưng tên tuổi của ông vẫn được lưu lại trong lịch sử ngành hàng không với tư cách người chứng kiến chuyến bay đầu tiên của nhân loại.

Cụ thể khi anh em nhà Wright thử nghiệm chiếc máy bay đầu tiên trên thế giới, Moore đã tình cờ chứng kiến khi ông đang đi dạo trên bãi biển.

Lúc đó Moore mới chỉ 16 tuổi, và ông đã được đưa vào danh sách 6 người đầu tiên nhìn thấy một chiếc máy bay hoạt động trên bầu trời.

4. Millvina Dean  – Người sống sót cuối cùng của thảm họaTitanic

Titanic là thảm họa nổi tiếng nhất trong lịch sử hàng hải thế giới tính tới thời điểm hiện tại. Năm 1912, con tàu được mệnh danh là không thể chìm đã vĩnh viễn biến mất trong lần đầu tiên ra khơi vượt Đại Tây Dương, cướp đi sinh mạng của 1.514 hành khách.

Trong số những người may mắn sống sót, Millvina Dean (1912 - 2009) là nhân chứng sống sót cuối cùng. Khi thảm họa xảy ra, cô bé Dean mới chỉ có 2 tháng tuổi và nằm trong số những người được ưu tiên xuống xuồng cứu hộ trước tiên.

Duyên cớ đưa người phụ nữ này tới với Titanic thật kỳ lạ. Theo đó, gia đình Dean sẽ không có mặt trên tàu Titanic nếu như con tàu chở than của họ không bị tấn công.

Trớ trêu thay, mặc dù đã may mắn thoát khỏi thảm họa kinh hoàng nhưng Dean lại không nhớ một chút gì về ngày định mệnh ấy bởi khi Titanic chìm bà còn quá nhỏ.

Thậm chí lên 8 tuổi, Dean mới biết rằng mình đã từng là một hành khách trên con tàu Titanic huyền thoại. Tới năm 2009, Millvina Dean qua đời ở tuổi 97.

5. Eliza Moore - người Mỹ cuối cùng được sinh ra trong thời kỳ nô lệ

Chế độ nô lệ đã tồn tại ở Mỹ trong nhiều thế kỷ, kể từ năm 1565, Pedro Menendez de Aviles - người châu Âu đầu tiên mang theo nô lệ châu Phi tới Bắc Mỹ định cư.

Phải mãi tới khi Tổng thống Abraham Lincoln nhậm chức, chế độ này mới được bãi bỏ tại Hoa Kỳ (thập niên 1860).

Theo nhiều tài liệu lịch sử, người cuối cùng được sinh ra trong thân phận nô lệ là cô Eliza Moore (1843 - 1948).

Eliza sinh ra tại Montgomery thuộc bang Alabama năm 1843. Tuy nhiên, rất khó để chắc chắn về việc này vì có quá ít hồ sơ cá nhân được lưu lại về những người từng là nô lệ được lưu giữ.

Nhiều người kể lại, Eliza kết hôn với một nô lệ khác có tên Asbury Moore và cả hai từng thuộc sở hữu của một tiến sĩ ở Alabama.

Sau khi nội chiến Mỹ kết thúc, cô và chồng đã thoát khỏi cảnh nô lệ, an cư lạc nghiệp và có với nhau hai người con. Eliza Moore đã mất vào năm 1948, hưởng thọ 105 tuổi.