Đối phó với tình trạng quá tải
Năm học 2016 - 2017, theo tổng hợp của Sở GD&ĐT Nghệ An, bậc mầm non sẽ tăng lên khoảng 20.000 cháu, tương đương với 700 lớp học, trong đó, áp lực nặng nề nhất tập trung tại TP Vinh. Trường Mầm non Hoa Sen năm học tới được giao chỉ tiêu tuyển mới 50 học sinh. Tuy nhiên, ngày đầu tuyển sinh (3/7) số hồ sơ đã tăng lên 195 bộ dù rằng đối tượng tuyển sinh chỉ là các cháu sinh từ tháng 1 - 8/2014.
Không để xảy ra tình trạng tranh nhau nộp hồ sơ như các năm trước, trường buộc phải sử dụng hình thức bốc thăm. Cô Nguyễn Thị Hồng Hạnh, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Hiện các nhóm lớp của trường đều có sĩ số vượt quy định, trong đó “căng” nhất là trẻ 5 tuổi. Điều này, gây khá nhiều khó khăn cho nhà trường trong việc quản lý, chăm sóc trẻ và bố trí giáo viên.
Bà Lê Thị Phương, Phó Trưởng phòng GD&ĐT thành phố cũng cho biết: Việc trẻ tăng đột biến là điều đã được dự báo trước. Năm nay, các cháu đến tuổi mẫu giáo sinh năm 2014, đây là năm ngựa vàng theo quan niệm dân gian, nên số lượng các cháu sinh ra tăng cao. Do số trẻ quá đông, trong khi nhu cầu trường lớp chưa đủ (ưu tiên chính cho việc phổ cập 5 tuổi) nên năm nay, chỉ tiêu tuyển sinh của các trường sẽ giảm, nhiều trường không tuyển sinh nhóm trẻ 2 tuổi.
Trước thực tế này, bước vào đầu năm học 2016 - 2017, huyện Nam Đàn đầu tư hơn 2 tỷ đồng để xây dựng thêm hai phòng học cho trường, đồng thời giao chỉ tiêu năm nay lên 598 cháu. Nhưng, con số này vẫn chỉ đáp ứng được khoảng 50% nhu cầu bởi thống kê trên toàn xã có 1.055 trẻ đang ở độ tuổi từ 2 - 5 tuổi. Rất nhiều cháu mặc dù đã đến tuổi vào mẫu giáo nhưng chưa có lớp để học.
Cụ thể, nhóm trẻ 4 tuổi hiện đang có 306 cháu nhưng chỉ 192 cháu được đến trường, nhóm 3 tuổi có 286 cháu nhưng chỉ có 53 cháu đi học. Do nhu cầu lớn, trong khi quy mô trường lớp không đủ nên năm học 2016 - 2017, trường dự kiến chỉ nhận mới các cháu sinh từ tháng 1 - 4/2014. Cô Nguyễn Thị Hồng Ân, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: Vào những mùa tuyển sinh chúng tôi thực sự khó khăn bởi con em đều là người trong làng cả. Để đối phó với tình trạng quá tải, trường đã đưa ra giải pháp tạm thời là giới hạn nhận trẻ và xét duyệt công bằng, cắt từ trên xuống theo ngày tháng năm sinh.
Nhiều áp lực lên cô và trò
Thống kê toàn tỉnh, trong ba năm từ 2012 - 2014, số trẻ đến tuổi học mẫu giáo tăng từ 59.000 trẻ (2011) lên đến 72.975 trẻ (2012) và hơn 80.000 trẻ (2014) dẫn đến tình trạng sĩ số trẻ/lớp vượt quá số lượng quy định.
Học sinh tăng, áp lực cũng đè nặng lên các nhà trường và từng giáo viên. Nhiều trường không đảm bảo yêu cầu về cơ sở vật chất: Thiếu phòng học, phòng chức năng; số lượng giáo viên chưa đảm bảo tỷ lệ quy định. Hiện, toàn bậc mầm non số phòng học tạm, mượn còn 689 phòng, trong đó phòng học tạm mượn 5 tuổi là 87 phòng.
Tỷ lệ trẻ huy động/lớp cao cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Hiện tại, theo quy định, diện tích tối thiểu của một học sinh phải đạt từ 1,5 - 1,8 m2/cháu nhưng hiện ở Nghệ An chỉ mới đạt khoảng 1 m2/cháu. Diện tích nhà vệ sinh cần 12 m2/lớp nhưng nay trung bình chỉ mới đạt 4 m2/lớp. Ngoài ra, hiện nay toàn tỉnh đang còn 317/1.305 (tỷ lệ: 24,3%) sân chơi chưa đảm bảo diện tích theo quy định, 290/1.305 (tỷ lệ: 22,2) sân chơi chưa có đủ đồ chơi ngoài trời cho trẻ.
Khó khăn về cơ sở vật chất và giáo viên ảnh hưởng lớn đến chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ, công tác duy trì chất lượng phổ cập giáo dục mầm non trẻ em 5 tuổi và xây dựng trường chuẩn quốc gia, kiểm định chất lượng giáo dục. Bên cạnh đó, vì tình trạng học sinh đông nên nhiều trường mầm non “phá rào” tuyển giáo viên hợp đồng và hiện đang còn khoảng 300 giáo viên mầm non chưa được hưởng các chế độ, chính sách.
Bà Nguyễn Thị Kim Chi - Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An cho biết: Giáo viên mầm non trên toàn tỉnh hiện đang thiếu với số lượng lớn. Tuy nhiên, Sở chủ trương không tuyển ồ ạt, tràn lan ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Năm học 2015 - 2016, Sở cũng đã tham mưu với tỉnh Nghệ An tuyển dụng các giáo viên hợp đồng nhiều năm tại các trường mầm non công lập và xét tuyển số giáo viên hợp đồng dôi dư cấp THCS và tiểu học sau khi được đào tạo lại đáp ứng yêu cầu ngành học mầm non.
Về lâu dài, Sở sẽ tiếp tục tăng cường công tác tham mưu với lãnh đạo các cấp về chủ trương, cơ chế chính sách để từng bước đồng bộ kinh phí, cơ sở vật chất, đội ngũ với yêu cầu về chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Tăng cường chỉ đạo việc phát triển quy mô trường, lớp trong đó trọng tâm phát triển quy mô các trường mầm non ngoài công lập nhằm nâng cao tỷ lệ huy động trẻ nhà trẻ, giảm áp lực tuyển sinh và quá tải học sinh tại các trường công lập.
