Tuy nhiên vào thời điểm hiện tại, với giá xăng giảm còn gần 2 USD/gallon (1 gallon tương đương 3,78 lít), vẫn chỉ có khoảng 400.000 xe điện (EV) được bán ra.
Năm ngoái, doanh số đã giảm 6% so với năm trước đó, chỉ còn khoảng 115.000 chiếc, bất chấp việc ngành ô tô cung cấp khoảng 30 mẫu xe, thường ở mức giảm giá sâu.
Theo hãng tin Reuters, những thách thức như thế là một phần bối cảnh chuyến thăm ngày 20/1 của chủ nhân Nhà Trắng đến thành phố Detroit, nơi ông có cuộc thảo luận về tình trạng hiện tại của ngành công nghiệp ô tô.
Bất chấp doanh số chậm, ngành ô tô tiếp tục trình làng các mẫu mới theo chỉ thị của chính phủ cũng để thực hiện ý muốn tạo ra những thương hiệu được biết đến rộng rãi nhờ sự sáng tạo vì môi trường.
Tại triển lãm ô tô Bắc Mỹ Detroit Auto Show tuần qua, General Motors đã giới thiệu mẫu xe điện mới Bolt EV, còn Ford Motor trình làng phiên bản xe điện của mẫu Ford Fusion, và Fiat Chrysler Automobiles hé lộ xe lai chạy điện đầu tiên của mình, một phiên bản của mẫu minivan Pacifica mới.
CEO của Ford, ông Mark Field tuần qua cho biết “khó bán EV khi giá xăng ở mức 2 USD/gallon”.
Xe điện chiếm chưa đầy 1% trong số 17,4 triệu xe hơi và xe tải được bán ra hồi năm ngoái, theo dữ liệu từ website chuyên nganh HybridCars.com và Baum & Associates, một hãng nghiên cứu thị trường ở bang Michigan.
Dữ liệu trên không bao gồm doanh số xe lai xăng - điện như Toyota Prius, nhưng doanh số xe lai cũng đã tuột dốc hồi năm ngoái, giảm 15% còn 384.000 chiếc, và hiện chỉ chiếm 2,2% tổng doanh số xe.
Trong Thông điệp Liên bang đưa ra tuần qua, Tổng thống Obama đã không đề cập cụ thể xe điện nhưng có nói rằng: “Chúng ta phải tăng tốc quá trình chuyển đổi từ các nguồn năng lượng cũ và bẩn hơn”.
Những trở ngại chính đối với xe điện là chi phí cao và phạm vi vận hành ngắn. Chiếc Chevy Bolt cam kết có bước đột phá trên cả 2 “mặt trận”, với phạm vi vận hành 321 km và giá khởi điểm khoảng 30.000 USD sau khi có những ưu đãi của chính phủ.
Mặc dù vậy, đó vẫn là một món đồ cao giá so với những chiếc xe hơi tiết kiệm nhiên liệu chạy bằng xăng có thể được bán với giá chưa đến 20.000 USD.
“Nếu giá xăng ở mức 8 USD/gallon, người tiêu dùng sẽ khấu hao chi phí của một chiếc xe chạy điện khá nhanh”, cựu Phó chủ tịch GM Bob Lutz, người chỉ huy việc phát triển chiếc Chevy Volt ban đầu, một mẫu xe lai chạy điện mang tính mở đường. “Nhưng với giá 1,50 USD/gallon, ai sẽ sẵn sàng bỏ ra khoản phí tổn thêm 8.000 hoặc 10.000 USD?”.
Hãng xe điện Tesla Motors ở thành phố Palo-Alto đã nhận được sự tán dương vì đã chế tạo những chiếc sedan thể thao có phạm vi vận hành dài và hiệu suất cao, được bán với giá khoảng 100.000 USD và có thể chạy khoảng 402 km giữa 2 lần sạc điện. Nhưng các nhà sản xuất ô tô khác đã phải chật vật sản xuất một loại xe dễ mua hơn với phạm vi vận hành dài hơn 160 km.
Những người ủng hộ xe “xanh” nói rằng EV là một phần quan trọng của nỗ lực giảm thiểu phát sinh khí thải nhà kính và sẽ giúp nước Mỹ bớt dần lệ thuộc vào dầu nhập khẩu.
Về lâu dài, họ lập luận rằng giá dầu gần như chắc chắn sẽ lại tăng, khiến xe điện có khả năng cạnh tranh cao hơn.
Ngành ô tô đang thúc đẩy việc phát triển EV vì một số lý do, theo Reuters.
Nhiều bang, do California dẫn đầu, đã áp đặt quy định xe có mức phát thải bằng 0. Tiểu bang lớn nhất nước Mỹ đã xác lập mục tiêu đầy tham vọng là có 1,5 triệu xe như thế tham gia giao thông vào năm 2025.
California chiếm khoảng 40% tổng doanh số xe điện, nhưng tính đến cách đây 1 năm, chỉ khoảng 120.000 trong số 31 triệu ô tô lưu thông trên các con đường tại đây là phương tiện có mức phát thải bằng 0.
Nhiều hãng ô tô lo ngại người tiêu dùng sẽ nhìn nhận họ đi giật lùi về công nghệ nếu họ không không chế tạo xe điện, cả khi họ không thể bán chúng với số lượng lớn.
Ngành ô tô cũng đang phản ứng với sự “tuôn tràn” kinh phí của chính quyền bang và liên bang cùng những quy định liên quan.
Bộ Năng lượng Mỹ đã cấp hàng triệu USD dưới hình thức vốn vay ưu đãi nhằm kích thích việc chế tạo xe điện của những công ty như Nissan Motor và Tesla.
Vào năm 2009, chính quyền Mỹ đã dành 2,4 tỷ USD trong dự luật kích thích kinh tế trị giá 787 tỷ USD nhằm thúc đẩy việc sản xuất EV và pin năng lượng.
Người tiêu dùng có thể nhận được một khoản tín dụng thuế liên bang đến 7.500 USD để mua xe điện và xe lai chạy điện. Chính quyền Obama đã nhiều lần đề xuất nâng khoản tín dụng này lên 10.000 USD.
Ông Carlos Ghosn, CEO của Nissan, vốn nhìn thấy doanh số mẫu xe điện Leaf của họ giảm 43% trong năm 2015, nói với báo giới rằng các nhà sản xuất xe đang tăng cường bán ra EV do những quy định ngày càng nghiêm ngặt của chính phủ Mỹ.
“Mọi người đã đi đến kết luận rằng không cách gì chúng ta có thể đáp ứng quy định khí thải trong tương lai mà không bán xe có mức phát thải bằng 0”, ông nói. “Đây sẽ không phải là một bước chuyển dễ dàng”.
Hãng Volkswagen AG, vốn vẫn đang “quay cuồng” từ cuộc khủng hoảng phát thải diesel của mình, đã chào hàng kế hoạch tung ra thêm 20 xe chạy điện vào năm 2020.
Chủ tịch và CEO của GM Mary Barra cho biết bà đoan chắc rằng người tiêu dùng muốn có EV, và rằng giá xăng sẽ không mãi ở mức thấp.
“Điện hóa dài hơi là một phần của giải pháp”, bà phát biểu tại cuộc triển lãm.
Ông Lutz, cựu quản lý GM, cho biết các hãng xe không có lựa chọn nào khác ngoài việc chế tạo chúng. Do những quy định của chính quyền, “xe điện sẽ phải chen vào thị trường với mức giá thấp hơn nhiều so với chi phí sản xuất chúng”.
