Mỹ tuyên bố “rắn”
Ngắm nhìn vịnh Sydney thơ mộng với Ngoại trưởng Úc Julie Bishop, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden như cố gắng xua tan những lo ngại của phía đối tác rằng, nếu Donald Trump lên làm Tổng thống Mỹ, ông ấy sẽ từ bỏ chiến lược “xoay trục” về châu Á - Thái Bình Dương của Barack Obama. “Chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện lời hứa của mình. Chúng tôi một lần nữa thể hiện cam kết trung thành với trách nhiệm của mình - đóng một vai trò hàng đầu trong khu vực” – Joe Biden nhấn mạnh.
Mâu thuẫn giữa Washington và Bắc Kinh về vấn đề biển Đông không ngừng leo thang trong những tháng gần đây. Và nó càng trở nên căng thẳng sau khi tòa án ở The Hague đã phán quyết rằng Trung Quốc không có chủ quyền lịch sử trong các vùng biển tranh chấp.
Bắc Kinh bác bỏ bản án và cáo buộc Mỹ khuấy động căng thẳng. Tuy nhiên, cả Donald Trump cũng như Hillary Clinton đều tuyên bố sẽ hỗ trợ cho chiến lược của Obama ở Thái Bình Dương. Do đó, Nhà Trắng sẽ vẫn trung thành với chiến lược “xoay trục” của mình sau năm 2016.
Ông Biden cam kết rằng không có cơ sở để lo ngại. Washington sẽ bảo đảm an toàn hàng hải và vùng trời ở biển Đông. Ngoài ra, Tư lệnh hải quân Mỹ John Richardson, người vừa có chuyến thăm Trung Quốc cũng khẳng định rằng các tàu của Mỹ sẽ tiếp tục tuần tra trên biển Đông phù hợp với luật pháp quốc tế.
Trung Quốc phản ứng mạnh
Tờ “Nhân dân Nhật báo” của Trung Quốc gọi hành động tương tự như vậy là can thiệp của Mỹ vào khu vực. Sự điên rồ của cường quốc số 1 thế giới không được ai hoan nghênh. Điều quan trọng là nó có thể phá vỡ sự ổn định của toàn bộ hành tinh - Bài báo cho biết. Khi phải đối mặt với “hành vi thất thường”, cần phải dũng cảm phản kháng - Nhân dân Nhật báo nhấn mạnh.
Điều dễ hiểu rằng, với ảnh hưởng của bộ máy truyền thông Trung Quốc, sau khi có quyết định của tòa án ở The Hague, ở một số thành phố lớn của Trung Quốc đã bắt đầu các cuộc biểu tình tại các nhà hàng KFC. Cư dân của Hàng Châu, Trường Sa, Dương Châu tổ chức biểu tình với khẩu hiệu “Tẩy chay Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc. Hãy yêu nhân dân Trung Quốc!” - Tờ New York Times viết.
Trả lời phỏng vấn với tờ “Nezavisimaya Gazeta”, nhà nghiên cứu hàng đầu của Viện Nghiên cứu Viễn Đông (Nga) Alexander Larin cho rằng: “Giờ đây, hai bên thể hiện quan điểm cứng rắn của họ và không sẵn lòng nhượng bộ”.
Sau phán quyết của tòa án ở The Hague, Trung Quốc cũng nhận thức rằng đó là cách tiếp cận làm phương hại đến hình ảnh của mình. Nhưng Bắc Kinh là như vậy, bởi vì đối với họ, điều quan trọng nhất là phải có một chỗ đứng trong vùng biển Đông.
Quyết định của Tòa án Trọng tài tại The Hague được coi là một tín hiệu để Washington có quyền hành động nhằm bảo vệ lợi ích của họ. Quyết định này cho phép Mỹ có thể tăng cường quan hệ với các đồng minh trong khu vực - Alexander Larin kết luận.
Khi Bắc Kinh vẫn tiếp tục củng cố tuyên bố chủ quyền (bất hợp pháp) với quần đảo tranh chấp thông qua một loạt động thái biểu dương lực lượng. Và như vậy, tình hình biển Đông sẽ rất phức tạp với những diễn biến khó lường.
