(GD&TĐ) - Vừa đặt chân xuống sân bay Cỏ Ống, tôi đã có cảm giác lâng lâng khó tả, vì cả trời đất, rừng cây, biển, núi như hòa quyện vào nhau tạo thành một bức tranh kỳ vĩ, êm đềm và thơ mộng giữa ngàn trùng đại dương…
Hoang sơ và quyến rũ
Côn Đảo còn có tên là Côn Lôn, một mảnh đất bi hùng trong suốt hai thời kỳ chống Pháp và chống Mỹ mà thơ ca đã từng khắc họa. Những trang sử oai hùng cho thấy từ thuở xa xưa, ông cha ta đã đóng thuyền ra khơi, hăm hở hướng về một trong 16 hòn đảo ngọc ở Đông Nam tổ quốc để ra sức khai hoang, lập làng ở vùng An Hải, An Hội, Cỏ Ống, Hòn Cau… Mãi cho đến khi giặc Pháp xâm lăng, xây dựng nhà tù, Côn Lôn mới biến thành “địa ngục trần gian”.
Bãi Ông Đụng |
Chính nơi đây, thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã thiết lập một hệ thống nhà tù đồ sộ và hung tàn nhất để giam cầm hàng vạn chiến sĩ cách mạng và những người yêu nước, gây đau khổ cho không biết bao nhiêu gia đình. Nhưng, chỉ sau 37 năm xây dựng hòa bình, Côn Đảo đã trở thành một hòn đảo du lịch đầy ấn tượng. Du khách tới đây đều ngợi khen và tin chắc rằng “Không bao lâu nữa, Côn Đảo sẽ trở thành thiên đường du lịch của Việt Nam”.
Hiện nay, ngoài những chuyến hải hành Côn Đảo - Vũng Tàu, còn có đường bay TP.HCM - Côn Đảo 7 chuyến/tuần và Cần Thơ - Côn Đảo 4 chuyến/tuần, giúp du khách trong và ngoài nước đến với Côn Đảo ngày càng đông. Giờ đây, Côn Đảo không những là điểm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng mà còn là nơi về nguồn, du lịch tâm linh. Với diện tích 76 km2 và gần 6.000 dân, huyện Côn Đảo hôm nay đã bừng lên một sức sống mãnh liệt. Toàn huyện chia làm 3 khu vực chính: Cỏ Ống, bến Đầm và Côn Sơn, một thị trấn nằm trên thung lũng hình bán nguyệt, một mặt trông ra biển, ba mặt còn lại vây quanh là núi.
Côn Đảo ngày nay còn có những con đường uốn lượn dọc theo những bãi biển hoang sơ, kỳ thú như Bãi Nhát, bãi Đất Dốc, mũi Lò Vôi. Hầu hết đường sá, nhà cửa, cơ quan, nhà nghỉ, khách sạn, các khu di tích, bãi tắm… đều khang trang, sạch, xanh, đẹp và điện nước tiện nghi. Mạng lưới đường bộ chia làm ba ngả tỏa đi các hướng cùng với 11 tuyến đường phân ô thành bàn cờ trông thật đẹp mắt. Hai bên đường hầu hết đều có trồng cây bóng mát, phổ biến nhất là phượng vĩ và hoàng hậu. Đặc biệt, dọc theo những con đường trung tâm như Tôn Đức Thắng, Nguyễn Huệ, in hình những hàng bàng cổ thụ uy nghi, sừng sững, làm cho khung cảnh thêm phần trầm mặc.
Ấn tượng đầu tiên đối với du khách khi đặt chân đến Côn Đảo là sự yên tĩnh, một sự yên tĩnh đến lạ lùng, xung quanh toàn là núi và rừng. Đồi núi chiếm đến 88% diện tích tự nhiên, tạo thành một màu xanh huyền thoại. Đặc biệt có những con đường tráng nhựa sạch đẹp, cây xanh tỏa bóng nhưng lại ít thấy bóng người vì đa số bà con đều làm việc ở cơ quan và công trường. Đến với Côn Đảo, chúng ta có thể tự khám phá hoặc đi thành đoàn tham quan các khu di tích lịch sử, chùa miếu và Vườn quốc gia Côn Đảo, một trong 7 vườn quốc gia nổi tiếng của Việt Nam. Tùy theo ý thích và điều kiện thời gian, chúng ta có thể tham quan Sân chim ở Hòn Trứng và Hòn Tre Nhỏ; xem rùa ở hòn Bảy Cạnh; khám phá khu rừng sinh thái Sở Rẫy hoặc leo lên núi Thánh Giá, nóc nhà của Côn Đảo để ngắm cảnh và chụp hình lưu niệm.
Đa số khách tham quan nếu không có điều kiện ra các đảo nhỏ ngoài khơi đều tìm đến bãi Đầm Trâu gần sân bay Cỏ Ống và cảng bến Đầm, gần Hòn Bà, nơi có khá đông dân cư làm nghề đánh bắt và mua bán hải sản. Theo truyền thuyết, Hòn Bà là nơi Nguyễn Ánh đã giam cầm bà thứ phi Hoàng Phi Yến trong một hang đá. Một số người, nhất là du khách nước ngoài, lại thích lội bộ xuyên rừng khoảng 600 mét để xuống bãi ông Đụng, một bãi tắm đẹp đến mê hồn. Nơi đây, du khách có thể tham quan các khu rừng ngập mặn, lặn ngắm nhìn các rặng san hô, các thảm cỏ biển. Nếu thích, chúng ta có thể băng rừng qua Sở Rẫy xem đàn khỉ hoang dã, nghe tiếng chim rừng véo von và tha hồ tắm mình trong thiên nhiên kỳ thú.
Côn Đảo hiện có khá nhiều nhà trọ, khách sạn, khu nghỉ dưỡng chất lượng cao đã đưa vào hoạt động. Hầu như nơi nào cũng đẹp và thơ, một nơi yên bình, không trộm cướp, không có tệ nạn xã hội, khiến cho du khách rất yên tâm nghỉ ngơi và thư giãn. Đặc biệt là đi lại, chúng ta có thể thuê một xe máy đi suốt cả ngày đêm. Tuy nhiên, về đặc sản, Côn Đảo hiện chưa có gì nổi bật, ngoài món ốc vú nàng, mực một nắng, hạt bàng rang muối và rang đường. Về nông nghiệp, Côn Đảo chỉ trồng được lúa, hoa màu và một số cây ăn trái như chuối, dừa, xoài. Phần lớn phải mua từ đất liền nên giá cả khá cao.
Du lịch về nguồn
Những hàng bàng cổ thụ nơi Côn Đảo |
Côn Đảo đã từng trải qua nhiều năm tháng đau thương. Từ năm 1862, thực dân Pháp đã xây dựng một hệ thống nhà tù tàn bạo chưa từng thấy. Đến thời Mỹ ngụy, nhà giam kiểu Mỹ lại càng ghê rợn hơn. Thật kinh hoàng khi đọc qua con số nhà tù ở Côn Đảo thời Pháp - Mỹ với tổng cộng 127 phòng giam, 44 xà lim, 504 phòng biệt lập chuồng cọp. Đó là chưa kể các sở tù đã đày ải tù nhân lao dịch khổ sai nhằm giết lần giết mòn tinh thần và thể xác của những người yêu nước. Chỉ riêng nghĩa trang Hàng Dương cũng đủ nói lên tội ác của kẻ thù và tinh thần đấu tranh kiên cường bất khuất của các chiến sĩ cách mạng, trong đó có nữ anh hùng Võ Thị Sáu và anh hùng Cao Văn Ngọc. Tiếp đến là hàng vạn cán bộ, đảng viên cộng sản đã bị lưu đày trong một địa ngục trần gian khét tiếng nhưng vẫn giữ tròn khí tiết.
Giờ đây, chiến tranh đã đi qua, nhưng bao nỗi đau thương vẫn còn đọng lại trên từng tấc đất, từng gốc cây, ngọn cỏ mà mỗi lần đến viếng nghĩa trang, các khu tưởng niệm và các trại tù Côn Đảo, nhất là những nấm mồ vô danh, chúng ta không sao ngăn được cảm xúc. Nhìn tấm bia tưởng nhớ 914 tù nhân tại cầu tàu Côn Sơn trước nhà chúa đảo và bia tưởng niệm 356 tù nhân xây cầu Ma Thiên Lãnh đã bỏ mạng vì phải lao dịch khổ sai càng làm cho chúng ta thêm bùi ngùi. Có những người tù chính trị chỉ qua cầu có một lần rồi vĩnh viễn nằm xuống. Chính vì Côn Đảo là nơi yên nghỉ của nhiều anh hùng liệt sĩ, là vùng đất thiêng, gợi lên bao niềm thương tiếc nên đa số khách tham quan khi đến viếng nghĩa trang đều đốt hương, tưởng niệm. Đặc biệt tại mộ và nhà lưu niệm anh hùng liệt sĩ Võ Thị Sáu lúc nào cũng khói hương nghi ngút.
Ngày nay, Côn Đảo ngoài là “thiên đường du lịch”, còn được coi là một vùng đất tâm linh, một khu di tích lịch sử, nơi ngã xuống của hàng ngàn chiến sĩ Cách mạng và đồng bào yêu nước đã quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh. Nơi đây còn là trường học cách mạng vĩ đại cho mọi thời đại, nhằm giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ hôm nay và cả mai sau.
Tấn Thành