(GD&TĐ) - Đường Hồ Chí Minh trên biển vốn đã đi vào lịch sử như những trang hào hùng nhất của quân và dân ta trong cuộc chiến tranh chống Mĩ cứu nước. Một trong những di tích quan trọng của đường Hồ Chí Minh trên biển đó là Bến tàu không số, có ký hiệu K15, nằm trên địa bàn phường Vạn Sơn, quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tại đây, Tiểu đoàn 3, Trung đoàn Công binh 83 thuộc Bộ Tư lệnh Công binh (Sau này thuộc Bộ Tư Lệnh Hải quân) đã xây dựng cầu tàu Đồ Sơn, là một trong những nơi xuất phát đầu tiên và chủ yếu của những con tàu không số làm lên lịch sử.
 |
| Những chân cọc làm cầu tầu năm xưa giờ như phế tích |
Theo tài liệu lịch sử, chuyến tàu không số đầu tiên tại bến tàu không số thuộc phường Vạn Sơn bây giờ bắt đầu vận chuyển từ ngày 11/10/1962-16/10/1962 chở 30 tấn vũ khí xuất phát. Tàu do thuyền trưởng Lê Văn Một và chính trị viên Bông Văn Dĩa chỉ huy cùng 13 chiến sỹ đã vận chuyển vũ khí đến bến Vàm Lũng, thuộc tỉnh Cà Mau an toàn.
Trong 10 năm (1962-1972) tại bến tàu không số có gần 100 lượt tàu vận tải, đã đưa hàng nghìn cán bộ và hàng vạn tấn vũ khí, hàng hóa trang bị chi viện cho chiến trường miền Nam, góp phần giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Như vậy, ý nghĩa lịch sử của bến tầu không số là rất quan trọng, nhưng nay nó còn lại những gì? Đường vào bến tầu không số giờ đây chỉ là một con đường ngắn, nhỏ hẹp. Cuối con đường có tấm biển công nhận Di tích lịch sử quốc gia được gắn cùng khu tượng đài kỷ niệm đượng xây dựng khang trang.
 |
| Tượng đài di tích |
Nhưng những vật chứng sống còn lại của bến tầu không số chỉ là trên dưới 20 chiếc cọc bê tông cốt thép nằm dưới biển đang ngày ngày bị bung vỡ bê tông, cốt thép, bên trong thì gỉ hoen, gỉ quẹn. Chẳng những vậy, chỉ khi thủy triều rút người ta mới nhìn thấy những chiếc cọc này, còn khi thủy triều dâng thì những chiếc cọc bị chìm trong nước biển. Nếu không có tấm biển Di tích lịch sử thì thật khó ai có thể nhận ra đây chính là Bến tầu không số hào hùng ngày nào.
Gần đây người ta hay nói đến du lịch văn hóa, tâm linh. Thiết tưởng các cơ quan hữu trách có cách nghĩ, cách làm sáng tạo để bảo vệ những cầu tầu không số oai hùng năm xưa cũng như sưu tầm lại những con tầu không số cũ đã từng ra chinh vào chiến để làm nên một khu di tích lịch sử hoàn chỉnh, sống động thì hay biết mấy. Vừa bảo tồn được di tích lại vừa có thể làm du lịch và còn một mũi tên trung nhiều đích khác nữa trong giáo dục các thế hệ mai sau về các giá trị của lịch sử qua từng sự kiện.
Lâm Bách
