Động lực từ … người Anh
Có chung đường biên giới, Bỉ và Hà Lan có nhiều nét văn hóa tương đồng. Nhưng trong bóng đá, Bỉ không thể sánh với quốc gia hàng xóm.
Trong khi Hà Lan sản sinh ra rất nhiều huyền thoại, từng một lần vô địch Euro và 3 lần vào chung kết World Cup thì Bỉ chưa từng sở hữu một danh hiệu lớn. Thành tích tốt nhất của "Quỷ đỏ" trong quá khứ là tấm vé vào chung kết EURO 1980.
Đấy là chuyện của quá khứ! Còn hiện tại, Bỉ được xếp vào nhóm những đội tuyển mạnh nhất châu Âu và thế giới. Cách đây 10 năm, Bỉ chỉ đứng thứ 57 trên bảng xếp hạng của FIFA. Nhưng hiện tại, họ đang thống trị thế giới với ngôi vị số 1.
Cho dù chưa cụ thể hóa sức mạnh của mình với một danh hiệu lớn nhưng Bỉ đã hoàn toàn lột xác. Đó là kết quả của cả một quá trình dài cải tổ với dấu ấn của người đàn ông mang tên Michel Sablon.
Không nhiều người biết tới kế hoạch cải tổ của Michel Sablon cho nền bóng đá quốc gia.
Ở World Cup 1990, người đàn ông này là thành viên của ban huấn luyện đội tuyển Bỉ. Ở trận gặp Anh vòng 16 đội, Bỉ đã thi đấu kiên cường, giữ vững tỉ số hòa 0 - 0 trong gần 120 phút. Lúc đó, ông Michel Sablon đã viết một mảnh giấy ghi tên những cầu thủ sẽ đá 11m. Nhưng rồi David Platt đã ghi bàn thắng ở phút 119 khiến Bỉ dừng cuộc chơi. Ông Sablon đã xé mảnh giấy trong nỗi thất vọng.
Trong đề án cải tổ của mình, ông Michel Sablon nhấn mạnh tới yếu tố con người. Sự thay đổi phải được bắt đầu từ tư duy chơi bóng. Các cầu thủ tấn công cần phải hỗ trợ phòng ngự và ngược lại. Ý tưởng của ông bị ảnh hưởng ít nhiều bởi triết lý của Johan Cruyff.
Đây chính là sự kiện thúc đẩy ông Michel Sablon tạo ra cuộc cải tổ cho bóng đá Bỉ. Hơn 10 năm sau, người đàn ông này đã viết một mảnh giấy khác với kế hoạch tái thiết nền bóng đá quốc gia trong vai trò giám đốc kĩ thuật của LĐBĐ Bỉ. Lúc đó, nhiều người chê cười ông Sablon là "kẻ ảo tưởng" vì họ biết Bỉ có quá nhiều vấn đề, không thể sánh với các nền bóng đá mạnh ở lục địa già.
Thực tế, kế hoạch cải tổ của ông Sablon đã được đưa ra từ sớm nhưng LĐBĐ Bỉ chưa thể triển khai vì họ bận đăng cai VCK EURO 2000 cùng Hà Lan.
Ở giải đấu đó, Bỉ gần như không có ngôi sao nào đáng chú ý. Họ kết thúc vòng bảng với vị trí thứ 3 bảng B và phải dừng bước ngay ở vòng đấu bảng. Hai năm sau, Bỉ tham dự VCK World Cup 2002 nhưng cũng sớm ra về sau vòng 1/8. Những thất bại đó buộc LĐBĐ Bỉ phải đặt niềm tin vào ông Sablon.
Cất cánh
Người trợ giúp đắc lực nhất cho kế hoạch cải tổ của ông Sablon là Bob Browaeys. Ngoài việc thúc đẩy công tác đào tạo trẻ, họ còn muốn thay đổi triết lý bóng đá vốn đã khiến bóng đá Bỉ trì trệ trong rất nhiều năm. Từ lối chơi phòng ngự của một đội bóng "hạng trung", Bỉ hướng tới lối chơi tấn công theo phong cách của người Hà Lan.
Với tầm nhìn chiến lược, ông Michel Sablon đã chi rất nhiều tiền vào công tác đào tạo trẻ. Một trung tâm bóng đá quốc gia đã được xây dựng ở Tubize. Ông Sablon thậm chí còn lên kế hoạch bài bản hơn khi kết hợp với trường đại học tổng hợp Louvain quay phim 1.500 trận đấu ở các lứa tuổi khác nhau để phân tích và tìm ra hướng đi thích hợp.
Xây dựng kế hoạch rất chi tiết nhưng Michel Sablon không hề áp đặt. Trái lại, ông thường xuyên làm việc với các CLB để trao đổi ý tưởng. Đội tuyển Bỉ chỉ thay đổi nếu cả nền bóng đá thay đổi mà điểm xuất phát là các lò đào tạo trẻ và các CLB.
Với việc kết hợp với các trường đại học, Michel Sablon đã thu thập rất nhiều số liệu để thay đổi từng bước. Ông xây dựng các trận đấu đặc biệt theo hình thức 2 đấu 2, 5 đấu 5, 8 đấu 8. Đặc biệt, khuyến khích các cầu thủ trẻ tập luyện kĩ năng, lừa bóng, chuyền bóng và hướng tới sơ đồ tấn công 4 - 3 - 3.
Một trong những nguyên tắc được ông Sablon xây dựng là không triệu tập cầu thủ trở lại lứa trẻ một khi họ đã lên cấp cao hơn.
Như trường hợp của Vincent Kompany, cầu thủ này đã thi đấu 2 trận ở đội U19 sau đó nhảy lên đội U21 và tiến thẳng tới ĐTQG. Sau đó, Kompany không được triệu tập trở lại đội trẻ. Ngoài ra, những cầu thủ dưới 8 tuổi đều được LĐBĐ Bỉ tài trợ chi phí tập luyện và được đào tạo với những cơ sở vật chất tốt nhất.
Nhờ cách sàng lọc này, Bỉ đã tìm ra được hàng loạt ngôi sao như Eden Hazard, Lukaku, Courtois, Alderweireld, Mertens, Witsel, Origi, Tielemans hay De Bruyne...
Ở thời điểm năm 2008, Bỉ chỉ có 2 cầu thủ thi đấu ở Premier League. Còn hiện tại, rất nhiều cầu thủ Bỉ đã thành danh ở Anh và các giải VĐQG hàng đầu châu Âu. Điều quan trọng là nhờ đề án phát triển của Michel Sablon, bóng đá Bỉ liên tục xuất hiện các thế hệ kế cận. Đây là yếu tố rất quan trọng bảo đảm sức mạnh của một nền bóng đá.
"Quỷ đỏ" đã gây tiếng vang khi vào tứ kết World Cup 2014 và EURO 2016. Ở VCK World Cup 2018, họ đã giành hạng 3 chung cuộc và hứa hẹn sẽ còn tiến xa ở các giải đấu lớn sau này. Cho tới nay, công sức của Michel Sablon mới được ghi nhận.
