(GD&TĐ) - Trong khi giới trẻ ngày nay chịu nhiều ảnh hưởng từ phim ảnh người lớn, từ internet… thì các bậc phụ huynh lại khá dè dặt trong việc trao đổi với con em mình về sức khỏe sinh sản; ở nhà trường thì việc giáo dục giới tính cũng chỉ là lồng ghép theo kiểu “cưỡi ngựa xem hoa”... Điều đó đã khiến cho giới trẻ thiếu kiến thức về tình dục an toàn và hậu quả là ngày càng có nhiều trẻ vị thành niên mang thai… Chuyện ở phố núi Kon Tum.
Những hệ lụy
Đang học lớp 10, N rời quê vào Kon Tum ở với chị gái. Không đi học, không nghề nghiệp, N đi phụ bán hàng rồi quen P, một thanh niên nghề nghiệp không mấy ổn định. Chỉ sau một thời gian ngắn, N báo tin mang thai khi đang ở độ tuổi 17 trong sự bàng hoàng của gia đình. 9 tháng 10 ngày cô bé mang thai là cả một quá trình đấu tranh của chính bản thân N và gia đình: mang thai hay phá thai; cưới hay không cưới… Và một kết thúc có hậu cho cả 2 bạn trẻ là sau nhiều lần cùng bàn bạc, bớt đi kiểu giận hờn con trẻ, gia đình hai bên thống nhất cho nên vợ nên chồng mà chưa đăng ký kết hôn (N chưa đủ tuổi).
Vì làm mẹ khi chưa đủ độ chín chắn, trưởng thành cả về mặt thể chất, tình cảm và về mặt xã hội để sẵn sàng làm vợ, làm mẹ nên đứa con thì bị suy dinh dưỡng, nghề nghiệp không ổn định nên cuộc sống rất khó khăn, vài ba bữa là một cuộc chiến tranh, N lại ôm con lúc thì về nhà chị, lúc thì đòi về quê…
Có cưới xin, những bà mẹ trẻ có thể tự tin mang thai, sinh con; còn những trẻ gái chưa kết hôn nếu lỡ mang thai, họ đành phải chọn con đường nạo phá thai. Theo ông Hoàng Trọng Đức - Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh Kon Tum thì trung bình mỗi tháng ở ở Trung tâm có khoảng 4 - 5 ca nạo phá thai khi chưa kết hôn (bao gồm cả trẻ vị thành niên). Tuy nhiên, đây chỉ là phần nổi của tảng băng chìm bởi trên thực tế khó mà thống kê được số liệu cụ thể mỗi năm có bao nhiêu trẻ vị thành niên nạo phá thai vì chỉ một số ít khi được người lớn dẫn đi mới đến Trung tâm còn lại các em thường tìm đến các phòng mạch tư nhân giải quyết để vừa ít phải gặp người quen, khỏi khai báo địa chỉ vừa đảm bảo tính bí mật, riêng tư.
Tư vấn cho vị thành niên, thanh niên về tình dục an toàn |
Giáo dục, nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản
Trẻ vị thành niên là những người đại diện cho thế hệ hiện tại và tương lai. Nếu các em được trang bị những kỹ năng cần thiết, có cơ hội phát triển thì các em có thể đầu tư cho chính bản thân mình bây giờ và giúp đỡ cho gia đình, xã hội sau này. Các em có thể trở thành những công dân tích cực, vị thế của các em sẽ được nâng cao hoặc các em có thể có nguy cơ chìm trong đói nghèo, bị lãng quên và hoàn toàn không có tiếng nói trong xã hội.
Bởi vậy, vấn đề đặt ra ngay từ bây giờ - nếu không nói là quá muộn cần phải quan tâm giáo dục, nâng cao nhận thức cho trẻ vị thành niên về giới tính, về chăm sóc sức khỏe sinh sản. Bởi trên thực tế hiện nay hầu hết các trường hợp trẻ vị thành niên mang thai chủ yếu là do thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản, không áp dụng hoặc áp dụng không thường xuyên các biện pháp tránh thai. Chính vì sự thiếu hiểu biết nên theo ông Đức trong quá trình Trung tâm tư vấn cho trẻ vị thành niên khi có nhu cầu đã có nhiều em hỏi những câu hỏi ngô nghê, mù tịt hoàn toàn về kiến thức sinh khoẻ sinh sản.
Cũng theo ông Đức, nguyên nhân là do trong khi giới trẻ đang chịu nhiều ảnh hưởng từ phim ảnh người lớn, từ internet… thì các bậc phụ huynh lại khá dè dặt trong việc trao đổi với con em mình về sức khỏe sinh sản.
Ông Hoàng Trọng Đức cho rằng, trước thực tế nhu cầu tình dục trong tình yêu ở giai đoạn hiện nay là khó ngăn cấm nên để hạn chế tình trạng mang thai ở tuổi vị thành niên thì điều quan trọng nhất vẫn là nâng cao nhận thức. Trong đó, các bậc làm cha làm mẹ phải làm bạn với con để cùng trò chuyện, chia sẻ, tư vấn, giáo dục giới tính, kiến thức về sức khoẻ sinh sản cho con.
Nguyên Phúc