Làng nghề bún hoang mang vì tinopal

(GD&TĐ) - Mặc dù chưa có kết quả nào công bố bún bị nhiễm chất tẩy trắng huỳnh quang tinopal nhưng thông tin về các hộ sản xuất bún ở trong Nam ngoài Bắc bị nhiễm chất tẩy trắng đã khiến hàng trăm hộ dân tại các làng sản xuất bún truyền thống ở Huế hoang mang. Người làm bún sạch, với kinh nghiệm hàng trăm năm theo phương pháp truyền thống của cha ông lo lắng vì lượng bún sản xuất ra bị sụt giảm.

Hạt gạo ở Vân Cù được chọn và ngâm rất kỹ trước khi làm bún

Về làng Vân Cù (xã Hương Toàn, Hương Thủy, Thừa Thiên – Huế) giữa lúc bà con đang ngâm gạo chuẩn bị cho việc ra lò mới vào đầu giờ chiều. Vừa đặt chân bước vào nhà ông Nguyễn Văn Tích, chủ tịch hội nghề bún làng Vân Cù đã nghe ông than vãn: “Không có năm mô như ri eng (anh) ơi. Cả làng Vân Cù của chúng tôi ai ai cũng bồn chồn lo lắng. Đây là mùa du lịch của Huế nhưng bà con trong làng nhà nào nhiều nhất mỗi ngày cũng chỉ tiêu thụ được từ 2 - 3 tạ bún. Trong lúc đó cùng thời điểm này vào năm ngoái giá bún cao hơn 6000/1kg. Bún sản xuất ra được các lái buôn trên Huế về bao trọn gói, vì thế mà số lượng sản xuất trên 1 tấn bún mỗi ngày đã đem lại thu nhập ổn định cho 150 hộ làm nghề nơi đây. Bây giờ thì chịu thua tin đồn".

Quá trình tìm hiểu tại các hộ sản xuất bún ở Vân Cù, chúng tôi nhận thấy từ công đoạn ngâm gạo, vút gạo đến ra bột làm sợi bún được người dân làm tỉ mỉ. Khu vực sản xuất bún được cách ly an toàn với nhà ở. Đặc biệt là khâu vệ sinh nơi làm bún được bà con "chăm sóc rất kỹ lưỡng”. Ai ai cũng nâng niu từng cọng bún “như chính đứa con của mình”. Đối với bà con làng bún, đây không chỉ là nghề truyền thống được cha ông gìn giữ từ hàng trăm năm nay. 

Chưa phát hiện ra chất chất tẩy trắng huỳnh quang tinopal tại làng bún Vân Cù

Anh Nguyễn Xuân No, một trong những gia đình có dây chuyền sản xuất bún khép kín ở xóm 5 làng Vân Cù cho biết: “Gia đình tui làm bún đã mấy đời rồi, chưa lúc nào dùng chất phụ da để tẩy trắng bún. Và ở Vân Cù cũng chưa từng có một trường hợp  nào bà con bị ngộ độc vì bún. Trước đây, mỗi ngày tôi xuất ra thị trường 3 - 4 tạ bún, bây giờ cao lắm cũng chỉ đạt 50%”.

Cùng lâm vào hoàn cảnh như hộ anh Tuấn là hàng chục lò bún lớn ở làng Vân Cù, Ô Sa như lò bún gia đình nhà ông Nguyễn Xuân Lũ, Phan Văn Liêm Nguyễn Thị Lệ, Đặng Văn Nam, Phan Thị Phố cũng có hoàn cảnh tương tự. Chị Phan Thị Phố ở làng bún Ô Sa xã Quảng Vinh cho biết: “Trước đây trung bình mỗi ngày tui bỏ mối cho chợ Tây Lộc từ 100 đến 200kg bún, với giá bán 6000/1kg, tui tính nhẩm nếu trừ hết mọi chi phí cũng có thu nhập 200 đến 250 nghìn đồng, chừ thì bún ế ẩm, cả 4 đứa con trong gia đình đang chuẩn bị bước vào năm học mới, đụng mô cũng kêu tiền, buôn bán kiểu ni e khó sống nổi. Mong muốn của bà con làng bún Ô Sa là nhà nước cần chỉ rõ tên, cơ sở sản xuất bún nào làm gian dối, dùng hóa chất tẩy trắng thì phải dẹp bỏ, không cho phép sản xuất để sớm trả lại công bằng cho những người làm bún lương thiện, chứ một vài “con sâu làm rầu nồi canh” như vậy là quá bất công cho chúng tôi”. 

Trước những thông tin báo chí cung cấp về việc phát hiện chất tẩy trắng ở một số tỉnh trong Nam, ông Nguyễn Ngọc Diễn (Chi Cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Thừa Thiên - Huế) cho biết: Chúng tôi đã cử cán bộ về làng bún Vân Cù để lấy 6 mẩu bún về xét nghiệm. Đến nay kết quả này có dương tính hoặc bị nhiễm chất tẩy trắng huỳnh quang tinopal hay không hiện vẫn chưa thể xác định được. Tuy nhiên, hàng tuần chúng tôi thường xuyên cử cán bộ giám sát vệ sinh an thực phẩm tại các làng bún ở Huế đồng thời thông báo chính quyền địa phương tuyên truyền cho bà con làm nghề bún truyền thống không được sử dụng chất tẩy trắng huỳnh quang tinopal vì sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như trong công tác gìn giữ và phát triển nghề làm bún tại địa phương.

Minh Ngọc