GS.TS Trần Ngọc Thơ cho biết chính ông đã thay mặt Khoa tố giác chuyện này đến một tờ báo thuộc chuyên ngành Luật. Và, khi nêu vấn đề này chỉ là đòi hỏi lại sự công bằng trong lao động trí tuệ và quan trọng nhất là ngăn chặn không cho tình trạng đạo giáo trình, đạo luận án thạc sĩ, tiến sĩ. Nhưng vụ việc và mong muốn chính đáng của GS.TS Trần Ngọc Thơ đã được đẩy đi quá xa…
 |
Sau khi tờ báo nơi GS.TS Trần Ngọc Thơ chuyển thông tin phản ánh, các bên liên quan đến nội dung sao chép giáo trình đã có sự nhìn nhận, đánh giá, trao đổi, rút kinh nghiệm nghiêm túc. Cụ thể: PGS.TS Phan Thị Cúc trong bản tường trình gửi đến Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước đã nghiêm túc nhận khuyết điểm. Cá nhân PGS.TS Phan Thị Cúc cũng đã xin đăng ký gặp GS.TS Trần Ngọc Thơ. Lãnh đạo trường ĐH Công nghiệp TPHCM cũng đã cho mời PGS.TS Phan Thị Cúc và một số người có liên quan đến trường giải trình. Hiệu trưởng trường ĐH Công nghiệp TPHCM đã yêu cầu PGS.TS Phan Thị Cúc phải xin lỗi GS.TS Trần Ngọc Thơ; đề nghị thu hồi toàn bộ số sách để hủy, trả lại tiền cho người mua. Bản thân Ban giám hiệu nhà trường cũng đã có công văn và cử người sang xin lỗi Ban giám hiệu trường ĐH Kinh tế TPHCM và GS.TS Trần Ngọc Thơ. Về phiá Nhà xuất bản, Giám đốc Nhà Xuất bản Thống kê (Tổng cục Thống kê) ra Quyết định yêu cầu ngưng phát hành và thu hồi toàn bộ số sách “Giáo trình nguyên lý bảo hiểm” do PGS.TS Phan Thị Cúc làm chủ biên.
Cái đích cuối cùng trong việc phản ánh ở đây xem ra đã có kết quả: Bản thân những người làm sai đã nhận thức rõ sai phạm và chịu trách nhiệm với sai phạm đó; Những người trong ngành giáo dục, trong công tác làm sách nói chung, qua đó, rút kinh nghiệm để không lặp lại. Thế nhưng, dường như, mọi việc không chỉ dừng lại ở tờ báo, nơi GS.TS Trần Ngọc Thơ gửi gắm yêu cầu, mà đã bùng lên với hàng loạt tờ báo khác nhảy vào cuộc. Và, mọi chuyện, không chỉ có vấn đề đúng-sai, trách nhiệm và bài học, mà đã và đang được đẩy đi quá xa. Gần đây, vụ việc được đẩy lên đến đỉnh điểm với những tranh cãi và quan điểm giữa các bên. Thậm chí, một số báo và diễn đàn nước ngoài cũng nhân cơ hội này có những bình luận không thân thiện với hệ thống giáo dục nước nhà. Có những bình luận gây hoang mang, mất niềm tin vào giáo dục. Sự việc quá đà đến nỗi, GS.TS Trần Ngọc Thơ, vốn là khổ chủ trong vụ việc này, cũng đâm bối rối. Ông tâm sự: Tôi không biết báo chí cứ tiếp tục khai thác mãi những thông tin này để làm gì? Và vụ việc rồi sẽ đi đến đâu? Nếu cứ tiếp tục khai thác mãi chủ đề này, các bình luận và phát biểu thiếu tính xây dựng sẽ vượt ra cả ngoài lĩnh vực giáo dục!
Giáo dục nói chung, giáo dục ĐH nói riêng của Việt Nam đã và đang trong giai đoạn vượt qua khó khăn để phát triển. Những bất cập, thiếu thốn, trong đó có cả thiếu thốn về tài liệu, về giáo trình là sự thật. Tuy nhiên, không vì cái thiếu đó mà quản lý giáo dục nói riêng và xã hội nói chung dung thứ cho những hành vi sao chép, đạo văn như trường hợp đã xảy ra. Luật pháp không cho phép, và ở cấp quản lý ngành, càng ngày càng có nhiều văn bản quy định để hạn chế việc vi phạm sở hữu trí tuệ như: quy định công khai luận văn trên mạng; buộc thôi học SV sao chép khóa luận… Về vụ việc sao chép giáo trình vừa xảy ra, Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM phải xử lý thật nghiêm khắc chứ không chỉ dừng ở mức rút kinh nghiệm. Đối với vụ việc này cũng như các sai phạm, tiêu cực khác, thuộc về một cá nhân hay một tổ chức, cần được nhìn nhận, đánh giá và phản ánh đúng mức ở phạm vi của nó, không phải là đại diện cho một nền giáo dục, một xã hội hay một thể chế chính trị. Xử lý nghiêm khắc sai phạm với một cá nhân hay một tập thể, tất nhiên. Nhưng quan trọng hơn cả, trong thông tin, là bài học kinh nghiệm cho số đông, là sự ổn định và phát triển của cả hệ thống. Giáo dục cần phát hiện và loại bỏ những tiêu cực, nhưng quan trọng hơn, giáo dục cũng rất cần sự ổn định để phát triển!
Nguyễn Hương
