Giao lưu trực tuyến: Chương trình giáo dục phổ thông mới - Thuận lợi cho thầy và trò

Kết thúc một học kỳ triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới ở lớp 1, giáo viên, học sinh Trường tiểu học Bắc Hà cũng như các trường tiểu học khác trên toàn tỉnh Hà Tĩnh đã nhanh chóng bắt nhịp chương trình.

Giáo viên đã sớm ổn định nề nếp học tập, phối hợp tốt với phụ huynh trong việc giáo dục con em. Khi lên lớp, giáo viên đảm bảo chương trình, chủ động, linh hoạt để thực hiện dạy học phù hợp, tạo hứng thú học tập, không gây áp lực đối với học sinh.

Điều mà tôi thấy, sau mỗi tiết giảng dạy, cái mà giáo viên thấy được nhất ở Chương trình giáo dục phổ thông mới đối với lớp 1 như một câu đánh giá mà độc giả vừa hỏi tôi: "“Ba cái được của sách giáo khoa mới là: giáo viên dễ dạy, học sinh dễ học, phụ huynh dễ tiếp cận".

Việc chú trọng tổ chức dạy 2 buổi/ngày đạt hiệu quả, tạo điều kiện cho nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, bên cạnh việc củng cố kiến thức, tăng cường các hoạt động trải nghiệm các tiết học ngoại khóa, phát triển các kỹ năng cho học sinh... giúp nhà trường bắt nhịp với khung chương trình giáo dục phổ thông mới.

Ngoài ra, việc dạy học theo định hướng, phát triền phẩm chất, năng lực cho học sinh; dạy học đảm bảo tính chủ động, linh hoạt trong chương trình hiện hành giúp các nhà trường thực hiện tốt khung chương trình mới. 

Thái độ của học sinh trong chương trình giáo dục phổ thông mới ở lớp 1: chủ động, tự tin, vui vẻ , hào hứng, tạo nên hiệu quả giờ học cũng tăng lên. 

Trong quá trình học tập vai trò của phụ huynh hết sức quan trọng, bố mẹ cùng đồng hành, tạo động lực cũng như có thể hướng dẫn cho các con trong học tập.

Tôi có thể lấy ví dụ, ở lớp giáo viên là người đóng vai trò giảng dạy, tổ chức hoạt động học tập. Còn ờ nhà, bố/mẹ như một người bạn đồng hành ở bài học với con.

Căn cứ Thông tư số 25/2020/TT-BGDĐT ngày 26/8/2020 của Bộ GD&ĐT về việc Quy định việc lựa chọn sách giáo khoa trong cơ sở giáo dục phổ thông; Quyết định số 709/QĐ-BGDĐT ngày 9/02/2021 của Bộ GD&ĐT về việc phê duyệt Danh mục sách giáo khoa lớp 2 sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông; Căn cứ Quyết định số 1157/QĐ-UBND ngày 10/3/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội về việc Ban hành Quy định tiêu chí lựa chọn sách giáo khoa (SGK) trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn thành phố Hà Nội; thực hiện công văn số 828/SGD-ĐT-GDPT ngày 19/3/2021 và công văn số 742/SGD-ĐT-GDPT ngày 15/3/2021 về việc tổ chức lựa chọn sách giá khoa lớp 2 và lớp 6 năm học 2021-2022; phòng GD&ĐT quận Nam Từ Liêm đã chỉ đạo các trường Tiểu học, THCS trên địa bàn quận triển khai việc lựa chọn SGK theo đúng quy định.

Thuận lợi chung: Với 3 bộ sách Bộ GD&ĐT phê duyệt tạo sự tập trung hơn cho các trường khi nghiên cứu và đề xuất lựa chọn.

Đối với việc lựa chọn sách lớp 2 không có khó khăn gì do năm học trước các trường đã triển khai thực hiện rất tốt. Đối với cấp Tiểu học có 9 môn học, sự lựa chọn khá tập trung.

Đối với lớp 6, do năm đầu thực hiện việc lựa chọn sách và có nhiều môn học nên các trường phải triển khai lựa chọn qua nhiều bước, giáo viên phải nghiên cứu kĩ, cần nhiều thời gian hơn.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh lên lớp 6 tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông 2018, phòng GD&ĐT đã tổ chức tập huấn 100% cán bộ quản lý và giáo viên dạy lớp 5 nội dung: thực hiện kế hoạch giáo lớp 5 học kỳ II năm học 2020-2021. Bên cạnh đó, còn tổ chức tập huấn cho giáo viên lớp 5 kỹ năng hướng dẫn học sinh có phương pháp học để có thể đáp ứng yêu cầu của lớp 6, như: kỹ năng nghe, ghi vở, tóm tắt ý chính, kỹ năng tự học, kỹ năng thuyết trình, làm việc nhóm,...

Sau tập huấn, các trường đã nhanh chóng rà soát những nội dung cần bổ sung, xây dựng kế hoạch bài dạy, sắp xếp thời gian để triển khai theo tiết học hoặc lồng ghép trong các tiết học khác.

Về lời nhận xét, “Ba cái được của SGK mới là: giáo viên dễ dạy, học sinh dễ học, phụ huynh dễ tiếp cận” - tôi rất tán thành.

Đây cũng chính là một trong những yêu cầu của việc thiết kế sách giáo khoa mới theo Thông tư 33 của Bộ GD&ĐT. Các nhà xuất bản sách đã biên soạn đảm bảo được yêu cầu. Nhìn chung sách giáo khoa thiết kế đẹp, khoa học, theo hướng mở, không phô bày kiến thức sẵn có nên giáo viên chủ động, còn học sinh tích cực hóa hoạt động. Bên cạnh đó phụ huynh cũng dễ tiếp cận để cùng đồng hành các con trong việc thực hiện chương trình mới.

Về phiên bản điện tử của các bộ sách giáo khoa là nguồn tài liệu hỗ trợ rất lớn cho giáo viên, học sinh và phụ huynh rất lớn trong việc học tập.

Trường tiểu học Bắc Hà nằm ở trung tâm thành phố Hà Tĩnh, được cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp hết sức quan tâm, phụ huynh luôn đồng thuận, đồng hành cùng nhà trường trong công tác giáo dục. Việc xã hội hóa để bổ sung cơ sở vật chất đáp ứng các tiêu chí trường chuẩn cũng như đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông mới thuận lợi.

Cơ sở vật chất tại Trường tiểu học Bắc Hà đáp ứng tốt việc thực hiện nâng cao chất lượng giáo dục, chương trình giáo dục phổ thông mới.

Chương trình giáo dục phổ thông mới ở lớp 1, Trường tiểu học Bắc Hà lựa chọn bộ sách “Cánh diều”. Trong quá trình lựa chọn chúng tôi thấy mỗi bộ sách đều có ưu thế riêng, tuy nhiên chúng tôi mong muốn bộ sách phù hợp với vùng miền và điều kiện tổ chức dạy học tại nhà trường, bộ sách "Cánh Diều" đáp ứng yêu cầu của trường.

Sau gần một năm thực hiện chúng tôi thấy về cơ bản bộ sách “Cánh diều” có nhiều cái được. Cụ thể, sách có tính kế thừa và đổi mới so với chương trình giáo dục hiện hành; nội dung kiến thức nhìn chung khá phù hợp, thiết kế theo hướng mở; giáo viên, học sinh dễ sử dụng, tiếp cận.

Tất nhiên, bộ sách vẫn còn một số hạn chế như: về tính chính xác ở một số ngữ liệu, một số bài đọc quá dài ở môn Tiếng Việt. Chúng tôi đã chỉ đạo giáo viên điều chỉnh và linh hoạt, không cứng nhắc ở trong sử dụng sách giáo khoa.

Tiến tới, trong việc lựa chọn bộ sách giáo khoa lớp 2, chúng tôi vẫn tiếp tục lựa chọn bộ sách này.

Vì giáo viên là người trực tiếp thực hiện chuyển tải nội dung bài học đến học sinh nên tôi cho rằng, họ có vai trò quan trọng trong việc lựa chọn sách giáo khoa.

Trải nghiệm thực tế dạy học trên lớp rất quan trọng trong quy trình lựa chọn sách giáo khoa, vì vậy trong thời gian vừa qua, Trường THCS Nam Từ Liêm đã phân công các tổ chuyên môn tổ chức dạy thử một số bài ở một số môn trong SGK mới, trên cơ sở đó đưa ra sự lựa chọn.

Tuy nhiên, do thời gian không cho phép nên nhà trường chưa tổ chức dạy thực nghiệm được ở tất cả các môn học. Từ thực tế này, tôi mong muốn Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT nên tổ chức dạy thử tất cả các môn, để có sự so sánh, đối chiếu trước khi chính thức chọn sách giáo khoa.

Là người trực tiếp đứng lớp, để thực hiện tốt mục tiêu của chương trình, tôi đã nghiên cứu kỹ chương trình tổng thể và chương trình môn học. Đồng thời, tham khảo các phương pháp dạy học mới, hướng tới mục tiêu phát triển năng lực người học.

Bản thân tôi cũng đang dần thay đổi tư duy và cách thức tiếp cận vấn đề, chủ động và linh hoạt hơn giảng dạy với vai trò là người đồng hành, dẫn dắt và định hướng cho học sinh. Mặt khác, chú trọng gắn kiến thức với thực tiễn cuộc sống. Mỗi bài học, tôi sẽ cố gắng tìm và vận dụng kiến thức một cách phù hợp vào thực tế hàng ngày, từ đó giúp các em thực hành, rèn luyện các phẩm chất và năng lực.

Phòng GD&ĐT triển khai đầy đủ các văn bản chỉ đạo của Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT Hà Nội, yêu cầu các trường bám sát Thông tư số 01/2020/TT-BGDĐT ngày 30/1/2020 của Bộ GD&ĐT về việc hướng dẫn lựa chọn sách giáo khoa trong cơ sở giáo dục phổ thông và Quyết định số 1715/QĐ-UBND ngày 24/4/2020 của UBND thành phố Hà Nội về việc ban hành Quy định tiêu chí lựa chọn Sách giáo khoa trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Phòng GD&ĐT ra văn bản hướng dẫn và giám sát chặt chẽ việc triển khai thực hiện đúng quy trình: trường thành lập Hội đồng lựa chọn Sách giáo khoa; cơ cấu Hội đồng, nhiệm vụ và quyền hạn các thành viên Hội đồng, nguyên tắc làm việc của Hội đồng,... Yêu cầu bám sát nguyên tắc và tiêu chí lựa chọn sách giáo khoa, thực hiện đầy đủ quy trình và có lưu hồ sơ đầy đủ, công bố công khai danh mục sách giáo khoa đã được lựa chọn. Không chỉ có thành viên hội đồng lựa chọn sách giáo khoa của trường đọc các bộ sách mà yêu cầu 100% cán bộ quản lý, giáo viên toàn trường cùng đọc, cho ý kiến và lựa chọn. Sau đó Hội đồng lựa chọn Sách giáo khoa họp và thống nhất ý kiến.

Những yếu tố được ngành GD lưu ý các trường trong lần chọn SGK lớp 2, lớp 6 lần này: Bên cạnh tiêu chí do Sở GD&ĐT yêu cầu, mỗi nhà trường cần căn cứ vào trình độ năng lực của học sinh, trình độ của đội ngũ giáo viên, trình độ dân trí, cơ sở vật chất,... để lựa chọn bộ sách phù hợp. Riêng đối với lớp 2, rút kinh nghiệm sau một năm thực hiện, mỗi giáo viên cần cho ý kiến về ưu điểm, hạn chế của bộ sách đang thực hiện, đánh giá chung kết quả nhận thức của học sinh lớp 1 để từ đó có sự lựa chọn sách lớp 2 cho phù hợp.

Các nhà trường đã đề xuất lựa chọn sách giáo khoa đảm bảo công bằng, khách quan trên cơ sở đóng góp ý kiến của cán bộ, giáo viên nhà trường.

Tôi cho rằng, sách giáo khoa phải được đầu tư khoa học, chỉn chu về nội dung, tập trung viết những điều thiết thực, cô đọng, súc tích, nhẹ nhàng, giảm tải về nội dung kiến thức, bỏ bớt những kiến thức hàn lâm, những kiến thức lạc hậu. Giá thành sách giáo khoa cần phù hợp với túi tiền của người dân.

Tôi nghĩ đây là việc làm cần thiết, huy động được trí tuệ cũng như mong muốn, nguyện vọng của xã hội để có được bộ sách phù hợp nhất. 

Để triển khai tốt nhất chương trình, sách giáo khoa mới tôi mong muốn được tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn sát với thực tế về đổi mới, sáng tạo trong dạy – học. Ngoài ra, được trang bị đồ dùng dạy học phù hợp với Chương trình và tăng cường các tài liệu tham khảo để giáo viên thuận lợi trong việc tự bồi dưỡng, nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ.

Nếu được truyền đi một thông điệp về Chương trình giáo dục phổ thông mới, tôi muốn gửi gắm tới tất cả giáo viên đang giảng dạy ở môi trường tiểu học: "Hãy là một giáo viên tiên phong trong đổi mới, khắc phục mọi khó khăn chắn chắn bạn sẽ thành công".

Còn đối với bản thân tôi, trong gần một năm thực hiện chương trình đổi mới sách giáo khoa, cái mà tôi thấy thành công nhất là đã góp phần vào mục tiêu chung của chương trình, thực hiện tốt định hướng, phẩm chất và năng lực của học sinh.

Năm học 2021-2022, bắt đầu học sách giáo khoa mới lớp 2, lớp 6 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Ngay sau khi Sở GD&ĐT Hà Nội tổ chức hội nghị giới thiệu các bộ sách giáo khoa nhằm giúp cán bộ quản lý, giáo viên của các nhà trường có thêm thông tin, làm căn cứ để đề xuất lựa chọn sách giáo khoa phù hợp cho giảng dạy, các nhà trường trên địa bàn đã tổ chức cho giáo viên nghiên cứu, thảo luận, đề xuất lựa chọn các sách giáo khoa dựa trên các tiêu chí lựa chọn sách giáo khoa đã được UBND thành phố ban hành. Phòng GD&ĐT có trách nhiệm tổng hợp các ý kiến đề xuất lựa chọn sách giáo khoa của các nhà trường…

Nhìn chung, giáo viên vui vẻ, háo hức đón nhận các bộ sách giáo khoa mới, có nhiều nhận xét tích cực về sự đổi mới hình thức cũng như nội dung các bộ sách; 100% giáo viên được cử tham dự buổi giới thiệu sách của các nhà xuất bản có mặt đúng giờ, nghiêm túc lắng nghe, ghi chép đầy đủ; Việc tổ chức lựa chọn sách của các trường được triển khai thực hiện nghiêm túc, công khai, khách quan và có chất lượng.

Đến thời điểm này, các nhà trường đã đề xuất lựa chọn bộ SGK mới để thực hiện trong năm học tới, phòng GD&ĐT đã tổng hợp và gửi báo cáo về Sở GD&ĐT Hà Nội theo qui định. Mong muốn chung của các nhà trường và giáo viên là sớm đón nhận được bộ SGK lớp 2, lớp 6 để có nhiều thời gian nghiên cứu, tập huấn và xây dựng kế hoạch dạy học phù hợp, giúp giáo viên chủ động và thuận lợi dạy theo sách mới ngay từ những ngày đầu của năm học mới.

Quận đã quan tâm rà soát, tổng hợp nhu cầu thiết bị dạy học phục vụ cho chương trình, SGK mới theo thông tư qui định thiết bị tối thiểu dành cho lớp 2, lớp 6 của Bộ GD&ĐT. Phòng GD&ĐT đã làm văn bản đề nghị UBND quận phê duyệt và cấp kinh phí để mua sắm trang thiết bị dạy, học cho giáo viên và học sinh theo đúng chỉ đạo của thành phố. 

Cho đến thời điểm này, Trường THCS Nam Từ Liêm đã thực hiện xong việc lựa chọn sách giáo khoa mới. Khi nhận được sách bản mẫu và đường link bản mềm, nhà trường đã đưa nội dung chọn sách giáo khoa thành chuyên đề trong sinh hoạt chuyên môn. 
Theo đó, mỗi giáo viên được tiếp cận, đọc và nghiên cứu sách, đưa ra bản đánh giá ưu, nhược điểm của sách và ý kiến cá nhân để lựa chọn bộ sách. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, các tổ nhóm tổ chức dạy thử một vài nội dung trong tất cả các bộ sách giáo khoa mới; từ đó có những phản biện về ưu nhược điểm của từng bộ sách và đi đến thống nhất để lựa chọn bộ sách giáo khoa phù hợp.

Cho đến thời điểm này, Trường THCS Nam Từ Liêm đã thực hiện xong việc lựa chọn sách giáo khoa mới. Khi nhận được sách bản mẫu và đường link bản mềm, nhà trường đã đưa nội dung chọn sách giáo khoa thành chuyên đề trong sinh hoạt chuyên môn. 

Theo đó, mỗi giáo viên được tiếp cận, đọc và nghiên cứu sách, đưa ra bản đánh giá ưu, nhược điểm của sách và ý kiến cá nhân để lựa chọn bộ sách. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, các tổ nhóm tổ chức dạy thử một vài nội dung trong tất cả các bộ sách giáo khoa mới; từ đó có những phản biện về ưu nhược điểm của từng bộ sách và đi đến đến thống nhất để lựa chọn bộ sách giáo khoa phù hợp.

Để phù hợp với xu thế phát triển chung của xã hội thì việc đổi mới giáo dục là điều tất yếu. Theo tôi trước một vấn đề đổi mới sẽ gặp những khó khăn nhất định. Việc thay đổi chương trình dạy học và sách cũng như vậy. 

Thế nhưng việc thay đổi chương trình dạy học và sách không gây áp lực cho giáo viên, do nhà trường ngay từ đầu đã làm tốt công tác tuyên truyền tốt, tạo cho giáo viên một tâm thế chủ động trong việc thay sách...

Với trường từ khi triển khai sách giáo khoa ở lớp 1 và nay tiến tới lớp 2, lãnh đạo và giáo viên nhà trường đã tiếp cận, học hỏi, tìm hiểu kỹ về chương trình mới này. Đồng thời, khắc phục mọi khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, nội dung chương trình để thành công trong việc đổi mới, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tại trường.

Đón bắt chương trình, sách giáo khoa mới, các trường lập danh sách giáo viên dự kiến dạy lớp 2 và lớp 6 năm học 2021-2022 đảm bảo đúng quy định: 100% giáo viên có trình độ đại học trở lên; có kinh nghiệm dạy lớp 2 và lớp 6; một số trường cho một số giáo viên lớp 1 theo lớp.

Giáo viên cốt cán của các trường được tham gia tập huấn chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo công văn số 3953/BGDĐT-GDTrH ngày 05/10/2020 về việc bồi dưỡng giáo viên phổ thông cốt cán, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán năm 2020 thuộc Chương trình ETEP.

Phòng GD&ĐT xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý, giáo viên theo CTGDPT 2018 tham gia tập huấn chương trình sách giáo khoa theo kế hoạch của Sở GD&ĐT Hà Nội. Phòng GD&ĐT xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên cốt cán, lập danh sách giáo viên theo nhóm các môn học, kể cả tiểu học (nhóm Toán, nhóm Văn, nhóm tiếng Anh,…); cử một đồng chí Phó hiệu trưởng vững chuyên môn là nhóm trưởng phụ trách và là đầu mối triển khai kế hoạch tập huấn của phòng GD&ĐT.

Nếu thay đổi để phù hợp là việc làm cần thiết. Tuy nhiên, tôi hy vọng bộ SGK mới đáp ứng các yêu cầu để điều này không xảy ra, đảm bảo sự ổn định tâm lí của giáo viên, học sinh và phụ huynh.

Theo thời gian mọi thứ đều thay đổi, bản thân chúng tôi khi tiếp cận chương trình mới cũng phải thích ứng để thay đổi phù hợp. Trong những năm gần đây, giáo viên đã thay đổi phương pháp dạy – học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực của người học. Theo đó, giáo viên cũng phải sử dụng rất nhiều tư liệu khi dạy học và SGK cũng được xem như một tài liệu quan trọng.

Đối với các nhà trường, trên cơ sở nhóm các môn học, nhóm trưởng phân công mỗi thành viên trong nhóm chọn một bài (không trùng nhau) để tự xây dựng kế hoạch bài dạy theo hướng dẫn chung khi được tập huấn. Nhóm trưởng chỉ đạo các thành viên trong nhóm chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi với nhau những băn khoăn vướng mắc; nhóm trưởng tổng hợp tất cả kế hoạch bài dạy giáo viên đã soạn và tổng hợp những vướng mắc của giáo viên.

Phòng GD&ĐT tổ chức tập huấn, mời chuyên gia - thường là những tác giả viết sách tập huấn cho giáo viên trên cơ sở những kế hoạch bài dạy mà giáo viên đã soạn; giải đáp những vướng mắc của giáo viên; qua đó giáo viên hiểu và nắm vững quy trình, phương pháp và hình thức, kỹ thuật tổ chức dạy học. Mỗi nhóm lựa chọn và cử một số giáo viên dạy chuyên đề (nên lựa chọn những bài khó dạy để triển khai), đăng kí về phòng GD&ĐT.

Phòng còn tổ chức chuyên đề các môn học theo kế hoạch của các nhóm tại các nhà trường; tiếp tục mời chuyên gia đã tập huấn cho giáo viên về dự để cùng rút kinh nghiệm; Sau mỗi chuyên đề thống nhất được quy trình, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học,… Yêu cầu 100% các trường về triển khai lại chuyên đề đó tại trường, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế của từng trường và đạt được mục tiêu kế hoạch giáo dục nhà trường đề ra.

Ngành Giáo dục cũng chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức chuyên đề theo hướng nghiên cứu bài học. Chỉ đạo các trường tăng cường sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn một cách thiết thực, hiệu quả, tránh hình thức. Giáo viên đề xuất những nội dung, những bài học khó, phòng GD&ĐT tổng hợp, tổ chức tập huấn, tổ chức dạy chuyên đề giúp giáo viên triển khai thực hiện tốt.

Ban đầu, khi nói đến môn học Khoa học tự nhiên - lần đầu tiên có ở bậc học phổ thông, tôi cũng có một chút lo lắng, không biết chương trình, sách giáo khoa và phân công giảng dạy sẽ như thế nào. Trong khi từ trước đến nay, chúng tôi chỉ được đào tạo chuyên sâu một bộ môn. Như tôi là giáo viên dạy môn Vật lý – nay theo Chương trình giáo dục phổ thông mới thì bộ môn này có sự tích hợp của 3 bộ môn: Vật lý, Hóa học, Sinh học.

Tuy nhiên lo lắng này cũng qua đi khi chúng tôi được tiếp cận với chương trình mới, bộ SGK mới. Chương trình vẫn được chia thành các chủ đề khoa học thiên về từng bộ môn Vật lý, Hóa học, Sinh học trên quan điểm dạy học tích hợp; vì vậy nếu giáo viên đã có sự chuẩn bị về dạy tích hợp, đồng thời tìm ra các kiến thức liên quan giữa các bộ môn để có sự kết hợp với đồng nghiệp giảng dạy các bộ môn còn lại thì công việc cũng sẽ không quá khó khăn. 

Băn khoăn của bạn cũng là tâm lý chung của nhiều bậc cha mẹ học sinh. Tuy nhiên, xin chia sẻ, nếu năm nay có quyết định lựa chọn các bộ sách khác thì không ảnh hưởng gì đến việc học tập của học sinh vì tất cả các bộ sách đề dựa trên khung chương trình chung của Bộ GD&ĐT. Mục tiêu, yêu cầu kiến thức cần đạt hết lớp 1 về cơ bản các bộ sách là như nhau.

Triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới có mục tiêu là phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh. Chương trình cũng có thay đổi căn bản là dạy học theo chương trình chứ không phải theo SGK như trước đây. Vì vậy, trên cơ sở của chương trình, nhà trường, giáo viên sẽ linh hoạt sử dụng SGK vào dạy học đảm bảo mục tiêu này.

Trong chương trình giáo dục phổ thông 2018, hoạt động trải nghiệm là hoạt động giáo dục bắt buộc thực hiện từ lớp 1 đến lớp 12. Ở bậc tiểu học, hoạt động này được gọi là hoạt động trải nghiệm, bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông được gọi là hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp. Việc đưa hoạt động trải nghiệm vào trong chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ góp phần thu hẹp khoảng cách giữa nội dung giáo dục với thực tiễn đời sống xã hội, là con đường gắn lý thuyết với thực tiễn, tạo nên sự thống nhất giữa nhận thức và hành động. Học tập qua trải nghiệm giúp phát triển ở người học các năng lực và phẩm chất cần thiết để đáp ứng yêu cầu của xã hội hiện đại

Phòng GD&ĐT đã xây dựng kế hoạch tập huấn bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, triển khai công tác bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trong đó quan tâm đến các chuyên đề dạy học trải nghiệm.

Trên cơ sở đó, bản thân mỗi giáo viên phải hiểu rõ chương trình môn học, tự bồi dưỡng thường xuyên, phải tích cực học hỏi bạn bè đồng nghiệp, tự nghiên cứu tìm hiểu để nâng cao kĩ năng nghiệp vụ sư phạm của bản thân.

Trong kế hoạch giáo dục, nhà trường cần xây dựng cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế các hoạt động trải nghiệm.

Theo định hướng của chương trình mới, nội dung hoạt động trải nghiệm rất đa dạng và mang tính tích hợp, tổng hợp kiến thức, kĩ năng của nhiều môn học, nhiều lĩnh vực học tập và giáo dục như: giáo dục đạo đức, giáo dục kĩ năng sống, giáo dục giá trị sống, giáo dục an toàn giao thông, giáo dục môi trường… Nhà trường và giáo viên có thể vận dụng linh hoạt để triển khai lồng ghép hiệu quả hoạt động trải nghiệm trong và ngoài nhà trường.

Trường tiểu học Bắc Hà đã tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên tham gia đầy đủ các buổi tập huấn, cung cấp đầy đủ các kênh tài liệu giúp GV thuận lợi trong công tác tập huấn. Bên cạnh đó nhà trường chủ động tập huấn các nội dung, văn bản chỉ đạo liên quan đến lựa chọn SGK cho GV toàn trường. Đồng thời, tổ chức dạy thí điểm một số tiết dạy để có cơ sở đánh giá sách giáo khoa. 

Trong Sách giáo khoa lớp 6, phân phối chương trình tiết Địa lý, Lịch sử được xây dựng riêng, việc sắp xếp thời khóa biểu các tiết là do mỗi nhà trường quy định. Tuy nhiên, căn cứ vào nội dung bài học, nếu bài nào giáo viên dạy Địa và giáo viên dạy Sử thấy có thể tích hợp được nội dung thì cùng xây dựng kế hoạch bài dạy sao cho phù hợp với điều kiện thực tế của mỗi trường.

Trên cơ sở bộ SGK được lựa chọn chính thức, các nhà trường và đội ngũ thầy cô giáo được phân công dạy 2 môn này sẽ nghiên cứu để phân bố kế hoạch dạy phù hợp. Ngành Giáo dục sẽ có những chuyên đề tập huấn, trao đổi kinh nghiệm để giáo viên sớm tiếp cận với đổi mới theo hướng tích hợp liên môn.

Nhà trường tăng cường tổ chức sinh hoạt chuyên môn trong tổ chuyên môn, nhất là Tổ tự nhiên để giáo viên trao đổi, chia sẻ, thống nhất những nội dung có thể dạy tích hợp được.

Năm học 2020-2021 sắp kết thúc, bước sang năm học mới, chúng tôi sẽ phải thực hiện Chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông mới. Để thực hiện tốt nhiệm vụ của năm học, bản thân tôi đã có sự chuẩn bị về tâm thế và chủ động đổi phương pháp dạy – học.

Chẳng hạn như: Tham dự nghiêm túc các buổi tập huấn chương trình mới do Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT và nhà trường tổ chức. Thay đổi phương pháp dạy học, kĩ thuật dạy học, tổ chức cho học sinh chiếm lĩnh tri thức. Đồng thời, tăng cường sử dụng công nghệ thông tin, phương tiện dạy học… để tự nâng cao trình độ chuyên môn.

Cùng với đó, tăng cường hợp tác làm việc với đồng nghiệp hơn và phát triển kỹ năng làm việc nhóm. Đặc biệt là chuẩn bị về mặt tâm lý cho sự thay đổi cơ bản vai trò của giáo viên trong giảng dạy.

Thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, giáo viên chỉ là người kiến tạo, hướng dẫn, tổ chức các hoạt động dạy học, giúp học sinh chủ động lĩnh hội kiến thức. Mỗi bài dạy, giáo viên phải xác định được học sinh cần đạt được kiến thức kĩ năng gì, phát triển những năng lực nào, từ đó định hướng phương pháp, hình thức tổ chức dạy học phù hợp.

Các thầy cô cần tích cực ứng dụng CNTT vào giảng dạy, sử dụng hiệu quả đồ dùng dạy học hiện đại, đặc biệt các phần mềm dạy học tích  cực. Tăng cường xây dựng các Dự án học tập, triển khai tới học sinh một cách bài bản, khoa học, tạo cho học sinh hứng thú tích cực tham gia các hoạt động học tập

Giáo viên còn cần phát huy kỹ năng trong việc hướng dẫn học sinh cách nghiên cứu bài học, cách tích hợp kiến thức, vận dụng kiến thức, phát triển năng lực học sinh trong mỗi môn học cũng như các hoạt động giáo dục khác…

Cho đến thời điểm này, Trường THCS Nam Từ Liêm đã tổ chức cho 100% giáo viên góp ý về các bộ sách mới. Chúng tôi đã được nhà trường chuyển trước tài liệu SGK tất cả các môn để giáo viên nghiên cứu, thảo luận về nội dung, bố cục, hình thức, … Việc làm này, sẽ giúp tìm ra những ưu, nhược điểm để điều chỉnh kịp thời trước khi xuất bản sách.

Ngay sau khi có quyết định lựa chọn SGK mới, ngành Giáo dục quận sẽ triển khai đầy đủ các văn bản chỉ đạo của các cấp đến các nhà trường.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn theo chương trình sách giáo khoa tới 100% CBQL, GV dạy lớp 2 và lớp 6 trên địa bàn. Đồng thời, phối hợp với các nhà xuất bản để đáp ứng yêu cầu sách giáo khoa cho giáo viên và học sinh.

Ngành và các nhà trường cũng tập trung thiết kế, xây dựng những chuyên đề gắn với yêu cầu của chương trình, SGK mới để lan tỏa những cách tiếp cận mới, hiệu quả và rút kinh nghiệm những nội dung còn bỡ ngỡ, lúng túng để đạt chất lượng giảng dạy ngay khi bước vào năm học mới 2021-2022.

Với tâm thế sẵn sàng đón nhận chương trình giáo dục phổ thông mới, sách giáo khoa mới, ngành GD quận và các nhà trường đã chủ động xây dựng các kế hoạch giáo dục cụ thể, có sự chuẩn bị về cơ sở vật chất và đội ngũ từ nhiều tháng nay. Toàn ngành quyết tâm thực hiện có hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông mới, dần tháo gỡ những khó khăn ban đầu để tạo nền tảng vững chắc cho đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục trong các nhà trường.

100% các nhà trường xây dựng kế hoạch giáo dục nhà trường phù hợp với tình hình thực tế của đơn vị (trình độ, năng lực đội ngũ giáo viên; cơ sở vật chất; năng lực học sinh; sự phối hợp của cha mẹ học sinh...). Theo đó, có thể chủ động, linh hoạt triển khai các hoạt động, chương trình theo yêu cầu, đạt mục tiêu đặt ra. 

Bản thân mỗi giáo viên sẵn sàng tiếp nhận và triển khai chương trình mới. Trong quá trình thực hiện, các thầy cô vừa dạy, vừa rút kinh nghiệm, phát huy mặt mạnh, trao đổi, chia sẻ và thống nhất những vấn đề, nội dung còn vướng mắc.

Để triển khai chương trình, SGK mới hiệu quả, thành phố, chính quyền, ngành Giáo dục đã quan tâm đầu tư kịp thời cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, trang thiết bị dạy và học cho giáo viên, học sinh. Đây là điều kiện thuận lợi để các nhà trường triển khai hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông mới. 

Đúng là trên thực tế, nhiều giáo viên ngại nói ra điều mình suy nghĩ, đặc biệt là những ý kiến phản biện. Nắm bắt được thực tế này, Ban giám hiệu đã làm công tác tư tưởng để giáo viên nhận thấy rõ vai trò, trách nhiệm, quyền lợi của mình trong việc đóng góp ý kiến, lựa chọn sách giáo khoa mới.

Đồng thời, Ban giám hiệu luôn gần gũi, chia sẻ tâm tư, nguyện vọng của giáo viên bộ sách giáo khoa mới; từ đó từ giải tỏa được tâm lý lo lắng của giáo viên và kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Trên tinh thần đó, giáo viên trường tôi rất cởi mở và chủ động đóng góp ý kiến về các bộ sách giáo khoa mới.

Việc thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông mới áp dụng cho lớp sắp triển khai. Ở góc độ nhà trường, mong muốn Bộ GD&ĐT sớm cung ứng kịp thời đồ dùng dạy học, bản cứng của các loại sách để giáo viên thuận lợi trong việc tiếp cận sách, chủ động nghiên cứu, hỗ trợ giáo viên trong dạy học nhằm thực hiện hiệu quả chương trình. Hiện trường mới có bản cứng bộ sách "Cánh Diều", còn các bản cứng khác chưa nhận được.