Trẻ mầm non
Giáo viên cần tập trung truyền thông về những hành vi có lợi cho sức khỏe như dùng tay che miệng, mũi khi ho, hắt hơi và rửa tay thường xuyên. Một trong những cách hữu hiệu nhất để bảo vệ trẻ em trước virus Corona và các bệnh khác chính là khuyến khích trẻ em rửa tay thường xuyên, tối thiểu 20 giây/lần.
Để dạy trẻ thói quen rửa tay, thay vì dọa dẫm, giáo viên có thể cho trẻ hát theo nhạc hoặc nhảy theo điệu nhảy để vừa học vừa vui. Đồng thời, xây dựng một công cụ để theo dõi hành vi rửa tay ở học sinh và thưởng cho trẻ nào rửa tay thường xuyên, kịp thời.
Giáo viên cũng có thể sử dụng con rối hoặc búp bê để minh họa cho trẻ các triệu chứng bệnh như hắt hơi, ho, sốt. Bên cạnh đó là những điều cần làm khi bị ốm đau đầu, đau bụng hoặc sốt, mệt mỏi và cách an ủi một bạn bị ốm.
Nên cho trẻ ngồi theo vòng tròn, để tạo khoảng cách an toàn giữa các trẻ, cho trẻ tập giãn cách nhau một sải tay hoặc tập bắt chước chim vẫy cánh. Mục đích để trẻ biết cách duy trì khoảng cách an toàn với người khác và không chạm vào người bạn.
Học sinh tiểu học
Lắng nghe và trả lời thắc mắc của trẻ sao cho phù hợp với lứa tuổi. Tránh cung cấp quá nhiều thông tin khiến trẻ choáng ngợp. Khuyến khích trẻ bày tỏ, chia sẻ cảm giác của mình. Thảo luận với trẻ về những cảm giác đang trải qua; Giải thích với trẻ rằng đó là những cảm giác bình thường trước những tình huống bất thường như hiện nay.
Nhấn mạnh rằng trẻ có thể làm rất nhiều điều để bảo vệ bản thân và người xung quanh. Chẳng hạn, giới thiệu cho trẻ khái niệm tạo khoảng cách an toàn ở nơi công cộng. Đồng thời, tập trung truyền thông về những hành vi có lợi cho sức khỏe.
Giáo viên cần giúp trẻ hiểu các khái niệm cơ bản về phòng, chống dịch bệnh. Sử dụng các bài tập để minh họa cách vi khuẩn phát tán. Chẳng hạn, có thể đổ nước có màu vào một bình xịt. Sau đó xịt nước màu lên một tờ giấy trắng để trẻ quan sát xem giọt nước có thể lan đi bao xa.
Minh họa lí do vì sao rửa tay bằng xà phòng trong vòng 20 giây lại quan trọng đến vậy. Chẳng hạn, đổ một ít nhũ lên tay của học sinh, yêu cầu trẻ chỉ rửa tay bằng nước xem còn bao nhiêu nhũ sót lại trên tay. Sau đó, yêu cầu trẻ rửa tay lại bằng xà phòng và nước trong 20 giây xem nhũ trên tay đã được rửa sạch ra sao.
Yêu cầu học sinh đọc một đoạn văn, rồi phân tích các hành vi dẫn đến nguy cơ lây bệnh cao trong đoạn văn đó và đề xuất phương hướng thay đổi hành vi. Chẳng hạn, một thầy giáo đến trường khi bị cảm lạnh. Thầy hắt hơi và lấy tay che mũi, miệng. Thầy bắt tay với đồng nghiệp. Sau đó, thầy lau tay bằng khăn mùi xoa rồi lên lớp. Thầy giáo đã làm gì dẫn đến nguy cơ lây bệnh cao? Lẽ ra, thầy giáo nên làm thế nào?
Học sinh THCS
UNICEF Việt Nam đã đưa ra một số gợi ý về cách mà các thầy cô giáo có thể hướng dẫn cho học sinh ở các lứa tuổi khác nhau về cách phòng, chống lây lan Covid-19 hay các loại virus khác. Bất kì trao đổi hay hoạt động nào đều cần cân nhắc nhu cầu cụ thể của trẻ em, dựa trên hướng dẫn của nhà trường, chính quyền cũng như nguồn tin đáng tin cậy.
Giáo viên cần nhấn mạnh và nhắc nhở trẻ về tầm quan trọng của việc thực hiện thông điệp 5K để bảo vệ bản thân và người xung quanh. Chẳng hạn, giới thiệu cho trẻ khái niệm tạo khoảng cách an toàn ở nơi công cộng. Nhắc nhở học sinh chia sẻ những hành vi có lợi cho sức khỏe đã được học với các thành viên khác trong gia đình.
Khuyến khích học sinh đấu tranh, ngăn chặn hành vi kì thị. Khuyến khích trẻ bày tỏ, chia sẻ cảm giác của mình, nhưng cũng giải thích rằng nỗi lo sợ và kì thị chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.
Lời nói cũng rất quan trọng, việc sử dụng ngôn ngữ lan truyền những định kiến đang tồn tại chỉ càng khiến người dân sao nhãng việc thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ bản thân mà thôi. Đồng thời, nâng cao tinh thần chủ động của học sinh trong việc tuyên truyền những thông tin xác thực về y tế công cộng.
Lồng ghép nội dung giáo dục về sức khỏe liên quan vào các môn học khác. Các môn khoa học tự nhiên có thể dạy các em về virus, cơ chế truyền bệnh và tầm quan trọng của vắc-xin. Các môn khoa học xã hội có thể tập trung vào lịch sử của các đại dịch và quá trình xây dựng chính sách về đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân.
Cho học sinh tự thực hiện hoạt động tuyên truyền thông qua hệ thống phát thanh, kênh thông tin của nhà trường hay làm áp-phích. Các bài học nâng cao hiểu biết về phương tiện truyền thông có thể khuyến khích học sinh phát triển tư duy phản biện, giao tiếp hiệu quả và trở thành công dân tích cực. Từ đó cải thiện năng lực phát hiện tin giả của các em.
Học sinh THPT
Đối với lứa tuổi này, giáo viên cần lồng ghép nội dung giáo dục về sức khỏe liên quan vào các môn học khác. Các môn khoa học tự nhiên có thể dạy các em về virus, cơ chế truyền bệnh và tầm quan trọng của vắc-xin. Các môn khoa học xã hội có thể tập trung vào lịch sử của các đại dịch, tác động gián tiếp của đại dịch và các chính sách công có thể khuyến khích lòng khoan dung và gắn kết xã hội như thế nào.
Covid-19 ở Việt Nam mặc dù đã được kiểm soát chặt chẽ nhưng biến thể của chúng còn diễn biến phức tạp. Thời điểm học sinh bước vào năm học mới, nhà trường, giáo viên và cha mẹ học sinh cần tăng cường các biện pháp chăm sóc sức khoẻ cho trẻ. Tuyệt đối không chủ quan để tránh việc trẻ có thể bị mắc Covid-19 thậm chí là nhiều bệnh lây lan khác.