Đây không phải là lần đầu tiên xảy ra sự việc đáng tiếc này. Nếu các hố tử thần tiếp tục được chủ đầu tư tận thu ti tan ở đây “làm ngơ” thì chẳng khác gì những cái “bẫy người” khổng lồ, luôn đe dọa tính mạng của bà con.
Dân kêu nguy hiểm
Để xác minh sự nguy hiểm của những “hố tử thần” chúng tôi đã về vùng khai thác titan ở xã Phong Hải ghi nhận được rất nhiều kiến nghị, bức xúc từ phía người dân đến lãnh đạo chính quyền địa phương.
So với nhiều khu vực khai thác titan tại thôn Cổ Tháp xã Quảng Lợi và một phần khu vực khai thác titan ở điểm tiếp giáp 2 xã Phong Hải và Điền Hải, đơn vị khai thác titan là Công ty TNHH -NNMTV Khoáng sản Thừa Thiên Huế sau khi khai thác xong đã hoàn thổ mặt bằng và trồng keo, còn lại một vài hố lớn (có hố rộng lên đến 2000m2) tại sát tuyến đường liên xã Phong Hải-Điền Hòa do Công ty Vật Liệu công nghệ (Matech) có trụ sở tại Hà Nội để lại sau khi tận thu titan.
Rất nguy hiểm cho người dân và những học sinh, bởi lẽ khi đến trường THPT Tam Giang, nhiều học sinh ở các thôn thuộc xã Phong Hải, Điền Hòa phải đi qua đoạn đường này.
Chị Trần Thị Diệu - một người dân xã Phong Hải - cho biết: “Cứ mỗi lần các cháu đi học về là tui thấy lo, sợ mấy cháu dại dột đi vào đó chơi rồi bị cát đè không ai cứu được, mấy cái hố ni nằm xa khu vực dân cư gần 2 km nhưng lại gần đường đi học của các cháu, công ty khai thác titan lâu rồi nhưng không biết răng họ lại chưa chịu hoàn thổ mặt bằng nơi.
Mùa nắng ngó ri đây, mưa xuống một cái nhìn hố to rộng sâu như bãi biển, sơ sẩy chân là chết ngay, Điều đáng nói là những hố này không hề có biển cảnh báo”.
Chị Hoàng Thị Kim Quy - mẹ cháu Nguyễn Quang Huy - đã làm đơn kiến nghị phản ánh sự việc con chị bị chết đuối do xuống chơi tại khu vực hố titan ngày 10/3 vừa qua.
Chị bức xúc kể lại: “Từ ngày cháu mất tôi không hề thấy phía công ty Vật liệu Công nghệ (Matech) chủ nhân của những hố cát khổng lồ này có trách nhiệm đến thăm hỏi, động viên gia đình.
Qua sự việc đáng tiếc này, điều mà tôi cũng như những người dân xã Phong Hải mong muốn đó là việc công ty sớm hoàn thổ mặt bằng tại các hố khổng lồ. Nếu không sẽ còn nhiều đứa trẻ con trong thôn Hải Nhuận, Thế Mỹ trong tương lai tiếp tục là nạn nhân của những hố tử thần này”.
Xã đợi doanh nghiệp về giải quyết
Tiếp tục truy tìm chủ nhân của những hố tử thần trở thành nỗi ám ảnh của lũ trẻ con làng Hải Nhuận, Thế Mỹ, chúng tôi đã có buổi làm việc với lãnh đạo UBND xã Phong Hải.
Ông Nguyễn Viết Từ - Chủ tịch UBND xã Phong Hải - kể lại: Trước đây, công ty Matech về đây nói giúp dân thực hiện dự án đầu tư ứng dụng công nghệ sinh học xây dựng mô hình nông lâm bền vững (cụ thể trồng cây dừa, cây phi lao, cây dưa hấu) cho vùng cát huyện Phong Điền. Những tưởng công ty đem tới mô hình hay để giúp dân, ai ngờ mấy năm nay dân có hưởng lợi chi mô (đâu), còn mấy hố cát to tướng chưa chịu hoàn thổ, khiến dân bức xúc.
Lãnh đạo xã nhiều lần viết đơn đề nghị huyện, tỉnh kiểm tra tiến độ thực hiện dự án nông lâm bền vững của Công ty Vật Liệu công nghệ (Matech) cũng như kiến nghị công ty sớm hoàn thổ mặt bằng khi tận thu quặng titan nhưng công ty chưa làm.
Mặc dù theo biên bản làm việc giữa UBND xã Phong Hải và đại diện Công ty Vật liệu Công nghệ (Matech) vào ngày 5/6/2013 yêu cầu công ty kể từ thời điểm của buổi làm việc phải ngừng khai thác sa khoáng titan và san lấp hoàn thổ trả lại mặt bằng, không để hầm mỏ gây ảnh hưởng sụt lún phần đường tiếp theo.
Quá tìm làm việc tại xã, chúng tôi đã được biết theo Quyết định số 765/QĐ-UBND tỉnh Thừa Thiên Huế ngày 20/3/2006 giao cho công ty Công ty Vật liệu Công nghệ thuê 19,8 ha đất cát thời hạn 5 năm để thực hiện dự án đầu tư ứng dụng công nghệ sinh học xây dựng mô hình nông lâm bền vững cho vùng cát huyện Phong Điền.
Tuy nhiên qua 6 năm thực hiện, dự án này con nhiều bất hợp lý nên UBND xã Phong Hải ngày 5/12/2012 đã có tờ tình gởi UBND huyện Phong Điền, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế về việc đề nghị kiểm tra và xử lý những tồn tại đối với dự án: Như tiến độ thực hiện dự án quá chậm, việc khai thác ti tan không hoàn thổ mặt bằng,…
Trong lúc đó qua quan sát của chúng tôi, khu vực có những hố cát khổng lồ nằm cạnh tuyến đường mà hàng ngày học sinh trường THPT Tam Giang thường xuyên đến trường.
Về cái chết thương tâm của cháu Huy, ông Nguyễn Viết Từ, Chủ tịch UBND xã Phong Hải cho biết thêm: “Đại diện Công ty Matech cho biết theo kế hoạch, công tác hoàn thổ, xử lý những hố titan còn lại được thực hiện trong tết, nhưng do máy móc bị trục trặc. Họ hứa thời gian trong tuần tới sẽ xử lý hoàn thổ những hố titan còn lại. Địa phương chúng tôi đã cố gắng làm hết trách nhiệm”, ông Từ khẳng định.
Về trách nhiệm đối với cái chết cháu Nguyễn Quang Huy ngày 10/3 tại hố khai thác titan ở thôn Hải Thế, xã Phong Hải, ông Từ cho biết thêm: “Phía Công ty Matech sẽ có trách nhiệm đền bù đối với sự cố này”.
