(GD&TĐ)- Nhân kỉ niệm 62 năm ngày truyền thống Hội Sinh viên Việt Nam (9/1/1950- 9/1/2012) Phóng viên báo Giáo dục & Thời đại đã có cuộc phỏng vấn anh Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam ôn lại truyền thống vẻ vang của Hội, đồng thời có thông điệp nhắn nhủ cho HSSV.
Phóng viên (PV): 62 năm qua kể từ khi thành lập, các thế hệ HS, SV (HSSV) đã có nhiều hoạt động có ý nghĩa to lớn góp phần vào sự nghiệp Cách mạng Việt Nam, nhân kỉ niệm 62 năm ngày truyền thống HSSV Việt Nam, anh có thể điểm lại những nét chính trong truyền thống vẻ vang đó của Hội SV Việt Nam?
 |
| Anh Nguyễn Đắc Vinh. Ảnh, gdtd.vn |
Anh Nguyễn Đắc Vinh: Hơn nửa thế kỷ qua, dưới ngọn cờ của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, phong trào HSSV và Hội SV Việt Nam đã có những cống hiến xuất sắc và trưởng thành vượt bậc qua các thời kỳ lịch sử cách mạng, là niềm tự hào của thế hệ HSSV ngày nay.
Từ trước đến nay lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thư gửi HS nhân ngày khai trường: "...Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có được vẻ vang sánh vai các cường quốc năm châu hay không chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em..." và các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về GD-ĐT đã cổ vũ HSSV nước ta thi đua học tập tốt, rèn luyện tốt và tình nguyện chung sức cùng cộng đồng.
Trong giai đoạn 1925 - 1945, được đồng chí Nguyễn Ái Quốc giác ngộ, các tổ chức HS, SV yêu nước lần lượt ra đời, như: tổ chức HS Đoàn, Đội Ngô Quyền, Tổng Hội SV đã lãnh đạo phong trào đấu tranh của HS, SV dưới ngọn cờ của Đảng và Bác Hồ kính yêu. Tự hào đối với các thế hệ HS, SV là việc thành lập chi bộ Đảng đầu tiên, thành lập và hợp nhất các tổ chức Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng Sản Đảng và Đông Dương Cộng sản Liên Đoàn và các chi bộ Đoàn, tổ chức Đoàn TNCS mà hầu hết đảng viên, đoàn viên đều là những đồng chí xuất thân từ HS, SV, như: Trần Phú, Ngô Gia Tự, Nguyễn Đức Cảnh, Trịnh Đình Cửu, Nguyễn Thị Minh Khai, Lý Tự Trọng...
Ngày 28/1/1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc bí mật về nước để cùng Trung ương Đảng trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam. Được sự chỉ đạo trực tiếp của Đảng, cuộc vận động hình thành Tổng Hội SV hoạt động công khai nhằm liên kết lực lượng SV yêu nước, có cảm tình với cách mạng. Cùng với sự phát triển của phong trào SV, phong trào HS các trường trung học ngoài Bắc, trong Nam cũng phát triển ngày càng mạnh bởi được ảnh hưởng của cuộc đấu tranh chung do Mặt trận Việt Minh và các Đoàn thể cứu quốc hướng dẫn.
Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại đã giành thắng lợi hoàn toàn. Đó là thành quả to lớn của cuộc đấu tranh lâu dài, đầy gian khổ, hy sinh, trong đó các tầng lớp thanh niên, HS, SV có nhiều đóng góp xứng đáng, với biết bao tấm gương anh dũng, kiên cường đã được khắc ghi vào lịch sử dân tộc.
Sau cách mạng Tháng Tám, HS, SV hăng hái học tập, rèn luyện và tham gia kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, xung kích thực hiện 3 nhiệm vụ lớn: Diệt giặc dốt, diệt giặc đói, diệt giặc ngoại xâm do Bác Hồ và Chính phủ đề ra.
Từ năm 1947 đến 1949, ở Sài Gòn, Huế, Hà Nội đã thành lập Hội HS kháng chiến, Đoàn SV kháng chiến sau đó phát triển ra nhiều trường ở cả 3 miền Bắc, Trung, Nam; số lượng HS, SV được kết nạp vào Đoàn và Đảng khá đông. Các hoạt động của HS, SV kháng chiến ngày càng phong phú và đang dạng hơn. Với khẩu hiệu: “Tích cực cầm cự chuẩn bị chuyển mạnh sang tổng phản công" đã tiếp thêm sinh lực mới cho phong trào HS, SV. Cuộc đấu tranh của HS đã lan ra cả Đông Dương.
 |
| Học sinh, sinh viên luôn có lòng yêu nước nồng nàn... Ảnh: Bá Hải |
Ngày 9/11/1949, HS Huế bãi khoá. Phan Văn Giáo, Tổng trấn bù nhìn Trung bộ đã thẳng tay khủng bố. HS, SV quyết định bãi khoá để phản đối. Ngày 22/11/1949, trong lúc tại Huế đang tranh đấu, HS Sài Gòn bí mật vận động kỷ niệm ngày Nam Kỳ khởi nghĩa và đề xướng phản đối việc các nữ sinh Huế bị bắt, đồng thời đưa yêu sách cải tổ chính sách giáo dục. Cùng lúc đó tại Hà Nội, HS cũng đang căm tức vì Pháp và bù nhìn bắt bớ một số anh chị em sau kỳ nghỉ học kỷ niệm Cách mạng tháng Tám. HS Chu Văn An quyết định bãi khoá ngày 25/11/1949.
Ngày 9/1/1950, Đoàn Thanh niên cứu quốc và Đoàn HS Sài Gòn - Chợ Lớn đã vận động và tổ chức cho hơn 2.000 HS, SV các trường cùng nhiều giáo viên và 7.000 nhân dân Sài Gòn - Chợ Lớn biểu tình đòi đảm bảo an ninh cho HS, SV học tập và trả tự do cho những HS, SV bị bắt và mở lại trường học. Đoàn biểu tình đã bị đàn áp dã man.
Cuộc đàn áp đẫm máu ngày 9/1/1950 và tinh thần chiến đấu hy sinh oanh liệt của anh Trần Văn Ơn làm dấy lên trong HS, SV và nhân dân Sài Gòn - Chợ Lớn lòng căm thù giặc và ý chí đấu tranh kiên quyết chống thực dân Pháp xâm lược và bè lũ tay sai. Với sự kiện lịch sử đó, noi gương và ghi nhận tinh thần đấu tranh bất khuất của anh Trần Văn Ơn và HS, SV trong những ngày đầu kháng chiến, Đại hội toàn quốc Liên đoàn thanh niên Việt Nam lần thứ nhất tháng 2/1950 tại Việt Bắc đã quyết định lấy ngày 9/1 hàng năm làm ngày truyền thống HS - SV. Đại hội đại biểu toàn quốc Hội SV Việt Nam lần thứ V (22-23/11/1993) tại thủ đô Hà Nội đã quyết định đồng thời lấy ngày 9/1 làm ngày truyền thống của Hội SV Việt Nam.
Trong giai đoạn 1955-1993, HS, SV và Hội SV tích cực tham gia xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh thống nhất nước nhà, hăng hái góp phần khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội; biểu hiện sinh động thông qua các phong trào, các hoạt động, như: xung kích diệt giặc dốt, tiến quân vào khoa học kỹ thuật, xung phong “Tây tiến" làm nhiệm vụ xây dựng, sửa chữa các tuyến đường giao thông, các công trình thuỷ lợi ở các tỉnh thuộc vùng Tây Bắc và đặc biệt là phong trào “Ba sẵn sàng" của HS, SV miền Bắc. Tổng Hội SV Miền Nam và các tổ chức khác của HS, SV đã lãnh đạo, chỉ đạo phong trào HS, SV Miền Nam biểu tình chống bắt lính, chống lại chính sách đầu độc, truỵ lạc hoá thanh niên của Mỹ - nguỵ, chống sự can thiệp của Mỹ...
PV: Anh có đánh giá như thế nào về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức chấp hành pháp luật, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, tác phong công nghiệp, ý thức trách nhiệm xã hội của HSSV trong các cấp bộ Đoàn, Hội, Đội trong các nhà trường hiện nay?
Anh Nguyễn Đắc Vinh: Có thể nói rằng HSSV ngày nay sống và học tập trong một môi trường hòa bình, hội nhập và phát triển, đất nước ngày càng đổi mới, sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đang ở giai đoạn quyết định.
Đi đôi với những thuận lợi là những nguy cơ, cám dỗ của cuộc sống hiện đại, là áp lực của những trọng trách và kỳ vọng của các thế hệ đi trước. Mặc dù có một bộ phận HSSV có biểu hiện xa rời các giá trị truyền thống tốt đẹp, thiếu ước mơ, hoài bão, tiếp thu thiếu chọn lọc các giá trị, lối sống chưa phù hợp, bản lĩnh chưa vững vàng.
Song nhìn chung, chúng ta có thể tin tưởng rằng HSSV hôm nay luôn có lòng yêu nước nồng nàn, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, sống có lý tưởng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, chấp hành tốt đường lối của Đảng, chủ trương, chính sách và pháp luật của Nhà nước; chăm chỉ học tập, rèn luyện; tích cực nghiên cứu khoa học; có ý thức trau dồi kỹ năng thực hành, tác phong công nghiệp, có tinh thần xung kích tình nguyện, tương thân tương ái, không ngại khó khăn, sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng, tích cực tham gia vào công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
PV: Anh có thể cho biết hiện nay Hội SV Việt Nam đã và đang có những hoạt động nổi bật nào nhằm tạo sân chơi, động viên khích lệ HSSV phấn đấu vươn lên trong học tập, rèn luyện, nghiên cứu khoa học cũng như tham gia các hoạt động xã hội…?
 |
| HSSV hôm nay nhìn chung đều không ngại khó khăn, sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng...Trong ảnh, SVTN đang tiếp sức các sĩ tử trong kì thi, tuyển sinh năm 2012. Ảnh: Bá Hải |
Anh Nguyễn Đắc Vinh: Hiện nay, các cấp bộ Hội SV Việt Nam đang triển khai cuộc vận động “SV 5 tốt” với các nội dung cụ thể về đạo đức tốt, học tập tốt, thể lực tốt, kỹ năng tốt, hội nhập tốt. Đây là cuộc vận động lớn của Hội SV Việt Nam. Cuộc vận động nhằm tạo điều kiện, môi trường, động lực cho SV tự giáo dục, tự rèn luyện, tự trau dồi lý tưởng, trang bị những hành trang cơ bản vào đời, lập nghiệp. Đồng thời, thông qua cuộc vận động để từng bước đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống, tệ nạn xã hội…; khắc phục những hạn chế, yếu kém của SV; xây dựng các điển hình tiên tiến trong SV một cách rộng rãi, cụ thể, sát thực với tình hình mới.
Từ cuộc vận động đã có hàng trăm ngàn SV được tuyên dương danh hiệu “SV 5 tốt” các cấp… Các Giải thưởng, học bổng, hoạt động tuyên dương Thủ khoa, HSSV có thành tích xuất sắc trong học tập, rèn luyện, các Giải thể thao, hoạt động văn hóa văn nghệ được tổ chức thường xuyên tại các cơ sở Hội và trở thành hoạt động thường niên. Các Hội nghị nghiên cứu khoa học, diễn đàn phương pháp học tập, chia sẻ tài liệu được nở rộ từ cấp chi đoàn, chi hội, tạo môi trường tốt để SV học tập tốt, rèn luyện tốt, nghiên cứu khoa học.
PV: Công tác HSSV ở các ĐH, học viện, trường ĐH, CĐ, TCCN trong thời gian tới sẽ được triển khai theo hướng tiếp tục đổi mới, chuẩn hóa nội dung, phương pháp để góp phần cùng toàn ngành GD-ĐT tiến tới đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế; vậy xin anh cho biết Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã và đang cùng với ngành giáo dục có sự phối kết hợp như thế nào để cùng lãnh đạo, chỉ đạo các cấp bộ Đoàn, Hội, Đội các nhà trường triển khai thực hiện thắng lợi công tác này?
Anh Nguyễn Đắc Vinh: Với chức năng là trường học xã hội chủ nghĩa của thế hệ trẻ, trong thời gian vừa qua, tổ chức Đoàn luôn có phối hợp chặt chẽ với ngành GD-ĐT trong công tác đào tạo, giáo dục đoàn viên thanh niên trong khối trường học thông qua việc ký Nghị quyết liên tịch phối hợp giữa hai ngành gắn với nhiệm kỳ Đại hội Đoàn toàn quốc. Trên cơ sở Nghị quyết liên tịch, theo năm học, hai ngành ký kết chương trình phối hợp.
Nhiều Chương trình, hoạt động đã được 2 ngành phối hợp triển khai chặt chẽ như phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, HS tích cực”, Chương trình “Khi tôi 18” trong HS khối Trung học phổ thông, Cuộc vận động “SV 5 tốt” và “SV xây dựng môi trường giáo dục thân thiện lành mạnh” trong SV các trường ĐH, CĐ, cuộc vận động “HS 3 rèn luyện” trong HS khối trường Trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề; Giải bóng đá SV toàn quốc, Giải bóng rổ HS Trung học phổ thông toàn quốc, Giải tiếng hát SV toàn quốc, Diễn đàn Phương pháp học tập, Nghiên cứu khoa học, chia sẻ tài liệu trong HSSV; phối hợp tham mưu cơ chế chính sách cho cán bộ Đoàn, Hội, tổ chức Đoàn, Hội…
Trong thời gian tới, tổ chức Đoàn và ngành GD-ĐT sẽ tiếp tục ký Nghị quyết liên tịch giai đoạn 2013 – 2017 nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm của 2 tổ chức trong công tác giáo dục góp phần xây dựng thế hệ HSSV phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và kỹ năng nghề nghiệp, giàu lòng yêu nước, có lối sống đẹp, có lý tưởng cách mạng và bản lĩnh văn hoá con người Việt Nam góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của hai ngành.
PV: Nhân kỉ niệm 62 năm ngày truyền thống HSSV Việt Nam, anh có thông điệp gì nhắn nhủ các thế hệ HSSV nhằm phát truyền thống vẻ vang của Hội, lập nên những chiến công, thành tích mới trong thời đại ngày nay?
Anh Nguyễn Đắc Vinh: HSSV là bộ phận ưu tú của thanh niên, giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc, sống có văn hóa, lý tưởng, hoài bão; là những trí thức, những chuyên gia, những người lao động có trình độ cao; Trong tương lai không xa, các thế hệ HSSV hôm nay sẽ là những người nắm giữ những nhiệm vụ quan trọng trên khắp các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Vì vậy, tôi mong rằng các bạn hãy: phát huy tiềm năng của mình, sống có lý tưởng, tri thức và đạo đức; hăng say học tập, nghiên cứu khoa học; biết ước mơ và thực hiện ước mơ; xung kích, tình nguyện xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, xây dựng cộng đồng; không ngừng trau dồi kiến thức chuyên môn, lịch sử, xã hội, kỹ năng sống, hiểu biết và chấp hành pháp luật, phấn đấu trở thành SV 5 tốt, HS 3 rèn luyện, trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Xin cảm ơn anh!
Bá Hải (thực hiện)
