Nhóm nghiên cứu tại Trung tâm Khoa học Công nghệ Dược Sài Gòn (SAPHARCEN) thuộc Đại học Y Dược TPHCM vừa xây dựng thành công 4 công thức muối thảo dược ngâm chân sử dụng hai loại nguyên liệu đầu vào là muối thành phẩm và bán thành phẩm nước ót (phần dung dịch còn lại trên ruộng muối đã kết tinh).
Từ đó, nhóm điều chế 4 sản phẩm cùng với 2 bài thuốc (theo hướng hỗ trợ): Tăng cường tuần hoàn ngoại biên, giảm đau nhức xương khớp, tê thấp; giảm nhẹ các biến chứng, rối loạn thần kinh ngoại vi đối với bệnh nhân đái tháo đường.
Các sản phẩm thu được ở dạng hạt cốm, được tiêu chuẩn hóa dựa trên các tiêu chuẩn được quy định bởi Dược điển Việt Nam V, phụ lục dành cho chế phẩm dạng cốm phân liều.
Trung tâm Sâm và Dược liệu TPHCM đã chứng minh được tính an toàn của sản phẩm thông qua thử nghiệm kích ứng da trên chuột. Kết quả các mẫu muối ngâm chân không gây kích ứng da chuột ở các thời điểm quan sát là sau 1 giờ, 24 giờ, 48 giờ và 72 giờ.
Đồng thời, nghiên cứu cũng tiến hành khảo sát mức độ hài lòng của 300 tình nguyện viên (từ 50 tuổi trở lên, đã/đang điều trị bệnh tại Bệnh viện Đại học Y Dược cơ sở 3 hoặc Viện Y Dược học Dân tộc TPHCM) về trải nghiệm sử dụng sản phẩm với liệu trình trong 30 ngày tương ứng 10 lần ngâm chân (khoảng cách giữa hai thời điểm ngâm chân là 3 ngày).
Kết quả khảo sát không ghi nhận trường hợp bị kích ứng da hoặc các phản ứng có hại khác, đạt độ hài lòng tổng thể ở mức “Rất hài lòng” (4 - 5/5 điểm), trong đó có 32% số người tham gia cho biết đã cải thiện đáng kể chất lượng sống (giảm đau nhức xương khớp, tê thấp, giảm nhẹ các biến chứng, rối loạn thần kinh ngoại vi với bệnh nhân đái tháo đường).
Qua quá trình nghiên cứu, 4 sản phẩm đều là dạng chế phẩm phân liều, có bằng chứng khoa học, được sản xuất trên thiết bị công nghiệp phù hợp bằng các quy trình được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo tính ổn định về mặt chất lượng và sự đồng nhất của các lô/mẻ.
Đề tài “Xây dựng quy trình sản xuất chế phẩm muối thảo dược ngâm chân của muối sản xuất tại Cần Giờ” do ThS Lê Đặng Tú Nguyên làm chủ nhiệm đề tài, và cũng đã được Sở KH&CN TPHCM nghiệm thu vào cuối năm 2021.
Là đơn vị sát cánh cùng nhóm nghiên cứu ngay từ đầu, nhận thấy những lợi ích kinh tế thực tế có thể mang lại cho diêm dân, UBND huyện Cần Giờ cũng đã đề xuất Sở KH&CN TPHCM chuyển giao các quy trình sản xuất chế phẩm muối thảo dược ngâm chân của muối sản xuất tại Cần Giờ để địa phương triển khai ứng dụng ngay vào sản xuất.
Dự kiến, đơn vị trực tiếp tiếp nhận chuyển giao được đề xuất là Phòng Kinh tế huyện, đơn vị triển khai thương mại hóa là Hợp tác xã Muối xã Lý Nhơn.
ThS Lê Đặng Tú Nguyên cho rằng, các sản phẩm của nhiệm vụ chứa thành phần muối Cần Giờ giúp làm gia tăng giá trị thương mại của muối. Quy trình điều chế sản phẩm, tiêu chuẩn của sản phẩm đã được kiểm định đạt bởi Viện Kiểm nghiệm thuốc TPHCM.
Nếu quy trình sản xuất được chuyển giao cho UBND huyện Cần Giờ (TPHCM) thì nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục hỗ trợ chuyên môn để địa phương triển khai ở quy mô công nghiệp, thương mại hóa sản phẩm.
Mặc dù, các sản phẩm muối thảo dược ngâm chân có nguyên liệu đầu vào là muối thành phẩm hay bán thành phẩm nước ót không cho thấy sự khác biệt về mặt chất lượng, kỹ thuật hay sự hài lòng của người tiêu dùng.
Tuy nhiên khi tính đến hiệu quả kinh tế, nhóm nghiên cứu đề xuất chỉ thực hiện sản xuất gói muối thảo dược sử dụng muối thành phẩm.
Nguyên nhân là do quá trình bào chế sản phẩm muối ngâm chân với nguyên liệu đầu vào là bán thành phẩm nước ót cần phải thông qua quá trình cô nước ót đến thể tích nhất định, nên khi áp dụng sản xuất ở quy mô công nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn.
Hai sản phẩm muối thảo dược “chủ lực” được nhóm nghiên cứu đề xuất chuyển giao có nguyên liệu từ thành phẩm muối Cần Giờ, bao gồm: Gói muối thảo dược ngâm chân tăng cường tuần hoàn ngoại biên, giảm đau nhức xương khớp, tê thấp; Gói muối thảo dược ngâm chân hỗ trợ giảm nhẹ các biến chứng, rối loạn thần kinh ngoại vi đối với bệnh nhân đái tháo đường.
Giá thành sản phẩm ước tính vào khoảng 150.000 đồng/liệu trình 30 ngày, mỗi lần ngâm chân 20 phút ở nhiệt độ 38 - 42 độ C.
Ngoài ra, các sản phẩm có thể được bổ sung một lượng nhỏ tinh dầu (không làm thay đổi quy trình điều chế) tùy theo nhu cầu sử dụng để tăng mùi hương và mức độ thư giãn trong quá trình ngâm chân…
