Bàn cờ đầy thú vị
Xuất phát từ tâm lý học sinh dễ gặp phải áp lực môn Hóa ở bậc THCS, thầy giáo Đỗ Thanh Xuân Quốc Vũ đã truyền những đam mê của mình với nhiệt huyết dành cho nghề thực hiện nên bộ cờ Hóa học. Thầy cũng là người truyền lửa cảm hứng sáng tạo cho học trò, khơi dậy đam mê nghiên cứu môn Hóa học.
Thầy giáo Quốc Vũ đã có thời gian dài đứng trên bục giảng với bộ môn Hóa học. Từng ấy năm công tác trong ngành đã giúp thầy tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý báu. Mỗi ngày đến lớp với thầy luôn là suy nghĩ về phương pháp để trò học tốt, bởi các em chỉ được làm quen môn Hóa từ năm lớp 8 bậc THCS.
Trên nguyên tắc chơi mà học - học mà chơi, bàn cờ có kích thước 10x10 ô và được chia ô giống cờ vua. Tuy nhiên, bàn cờ này gồm 30 quân cờ, mỗi bên và mỗi quân tương ứng với 1 chất hóa học.
Về bản chất bàn cờ độc đáo này quy định cách chơi theo nguyên lý Hóa học: Các quân cờ di chuyển theo cả ba đường: Ngang, dọc và chéo, đi theo hóa trị; các quân cờ có thể đuổi nhau, chặn nhau, riêng quân cờ oxy và nhóm nguyên tử được nhảy qua quân cờ khác để đi và ăn; mỗi bên chọn từ 10 - 30 quân cờ (phải đều nhau các quân cờ); ai đạt điểm nhiều hơn hoặc đạt đến 2.000, 1.500, 1.000 điểm… là người chiến thắng.
Điểm được tính bằng nguyên tử khối, phân tử khối, khối lượng nhóm nguyên tử; tùy theo khả năng của người chơi mà bàn cờ có đến 3 cấp độ dễ đến khó theo chủ đề (axit, bazơ, oxit, muối) đáp ứng tính bao quát kiến thức.
Sáng tạo này được thực hiện khá đơn giản từ miếng bìa cứng để kẻ làm bàn cờ, tận dụng nắp chai nước suối làm các quân cờ. Bộ cờ được đưa vào sử dụng chính thức từ năm 2015 đã nhận được sự tham gia sôi nổi của học sinh; nhận được đánh giá tích cực của đồng nghiệp và góp phần thay đổi chất lượng dạy và học môn Hóa học. Qua đó các em học sinh đã đưa trò chơi trí tuệ này vào trong hành trang học tập.
Nhận thấy nhiều tính năng ưu việt thú vị của bộ cờ này, thầy giáo Quốc Vũ mạnh dạn đem giải pháp đi tranh tài trong Cuộc thi sáng tạo Khoa học - Kỹ thuật của tỉnh, đã đạt giải Nhất ở mùa giải 2016 - 2017.
Sáng tạo để thành công
Gắn bó với bảng đen phấn trắng thời gian dài nên thầy giáo Vũ hiểu học sinh mình hơn hết. Thầy Vũ mong muốn học sinh của mình đón nhận môn Hóa trong 2 năm học cuối cấp THCS một cách hăng say nhất.
Không áp đặt cho các em phải hoàn thành tốt nhưng có lẽ giải pháp vừa học vừa chơi lại đem đến sự mới mẻ. Từ đó thay đổi môi trường tiếp nhận kiến thức, các em dễ hòa mình vào cách học thoải mái, không bị gò bó trong không gian trên lớp, sẽ kích thích khả năng học tập năng động ở môn Hóa học.
Quả thật không có con đường nào trải đầy hoa hồng khi ta chưa đi qua chông gai, thầy Quốc Vũ là thế, vẫn luôn từ tốn với học trò, tình cảm với gia đình, khiêm tốn với đồng nghiệp. Với tinh thần không khuất phục trở ngại, thầy Vũ muốn “lật ngược” tâm lý của học trò từ “ngán” học sang hứng thú học môn Hóa. Thầy Vũ đã thực hiện nhiều sáng tạo trên bộ môn như: “Bảng tính tan đa dụng” đạt giải III vòng tỉnh năm 2006 trong Cuộc thi sáng tạo khoa học kĩ thuật.
Một thập kỷ sau cũng trên nền tảng môn Hóa học, thầy lại tiếp tục tranh tài tại cuộc thi này của tỉnh năm học 2016 - 2017 với giải pháp “Bộ cờ Hóa học” đạt vị trí quán quân. Không phải hiển nhiên mà chính là món quà dành cho những ai biết đào sâu nghiên cứu, tìm tòi sáng tạo nên cái mới bằng những thứ gần gũi. Trong đam mê của thầy tiềm tàng khả năng tiến về phía trước không ngừng nghỉ. Thời gian công tác, lòng yêu nghề như tôi luyện thêm khát vọng chinh phục thử thách ngày càng mãnh liệt hơn nữa, để thầy đồng hành, vượt khó cùng học sinh.
