Sau gần 3 tuần làm việc, sáng 27-6, TAND TP HCM quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung đối với đại án kinh tế xảy ra tại Công ty CP Thực phẩm Công nghệ Sài Gòn vì HĐXX nhận thấy nhiều tình tiết trong vụ án chưa được làm rõ.
Đây là vụ án có số công chức hải quan bị buộc tội nhiều nhất từ trước đến nay. Hơn 30/43 bị cáo hầu tòa đương nhiệm hoặc nguyên là lãnh đạo, cán bộ hải quan tỉnh An Giang, TP HCM. VKSND TP truy tố hơn 30 bị cáo trên với tội danh “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Bị cáo Trần Thị Bích Tuyền (Giám đốc Công ty TNHH Lam Tuyền và TNHH Đại Đắc Tài) hầu tòa về tội: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Buôn lậu” và “Đưa hối lộ”. Nguyên Giám đốc Công ty CP Thực phẩm Công nghệ Sài Gòn Lê Dũng và 5 thuộc cấp bị cáo buộc tội: “Buôn lậu”, “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Nhiều chủ doanh nghiệp (DN), lao động tự do cũng bị truy tố tội: “Buôn lậu”, “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Môi giới hối lộ”.
Toàn cảnh phiên tòa
Trước đó, Nguyễn Văn Dũng là nhân viên hải quan duy nhất khai đã ký khống hồ sơ xuất khẩu cho Công ty CP Thực phẩm công nghệ Sài Gòn. Các bị cáo khác là cán bộ hải quan lại khẳng định làm đúng quy trình, không tiếp tay tội phạm trong quá trình làm việc. Những bị cáo này thừa nhận chỉ nhận tiền bồi dưỡng vài trăm ngàn đồng, không thừa nhận nội dung cáo trạng truy tố.
Đại diện Cục Hải quan An Giang cho biết ngay sau khi vụ việc xảy ra, lãnh đạo Tổng cục Hải quan kịp thời làm việc với đơn vị và cán bộ chủ chốt của cục để kiểm điểm trách nhiệm từng cá nhân liên quan đến sự việc. 3 lãnh đạo cục và một số cá nhân làm việc tại 2 chi cục đã bị xử lý kỷ luật.
Ngoài ra, bị cáo Lê Dũng (Giám đốc Công ty CP Thực phẩm công nghệ Sài Gòn) kêu oan, phủ nhận nội dung buộc tội. Bị cáo Trần Thị Bích Tuyền (Giám đốc Công ty TNHH Lam Tuyền và Đại Đắc Tài) phản đối việc mình bị truy tố tội “Đưa hối lộ”. Tuyền thắc mắc: “Bị cáo đưa hối lộ cho công chức hải quan thì ai là người nhận hối lộ?”…
Hầu hết cán bộ hải quan đều tại ngoại
Theo cáo trạng, Trần Thị Bích Tuyền và đồng phạm đã lợi dụng chính sách khuyến khích xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài và hoàn thuế GTGT cho DN để chiếm đoạt tiền hoàn thuế. Tuyền bàn bạc với Lâm Tuấn Phát (Giám đốc Công ty CP Cảnh Phong) lập hồ sơ khống xuất khẩu hàng sang Campuchia rồi sử dụng làm hồ sơ xin hoàn thuế GTGT. Tuyền và Phát thống nhất tìm cách tiếp cận, đặt vấn đề “hợp tác” với Lê Dũng (Giám đốc Công ty CP Thực phẩm công nghệ Sài Gòn, có 51% vốn nhà nước).
Từ tháng 5-2011 đến tháng 9-2013, Lê Dũng ký 145 hợp đồng ngoại thương khống với nội dung bán thuốc lá và các mặt hàng thực phẩm khác cho Tuyền thông qua pháp nhân của 2 công ty do Tuyền quen biết ở Campuchia. Tổng giá trị các hợp đồng là 1.375 tỉ đồng, thuế GTGT là hơn 134,5 tỉ đồng.
Sau đó, Tuyền, Dũng và đồng phạm đã lập hồ sơ, xin hoàn thuế 80,3 tỉ đồng và “bỏ túi” số tiền trên.
Các cán bộ, công chức hải quan Cửa khẩu Khánh Bình (An Giang) tiếp tay, giúp DN hợp thức hóa các thủ tục trên.
Tuyền khai nhận đưa cho Lâm Thị Thủy (đã bỏ trốn) 4 tỉ đồng; Thủy chuyển số tiền trên cho Nguyễn Văn Biên (khi ấy là Chi cục trưởng Chi cục hải quan Cửa khẩu Khánh Bình) và cấp dưới. Nhờ vậy, 92 tờ khai hải quan hàng hóa xuất khẩu mặt hàng thuốc lá thông quan trót lọt.
Trong đó, ông Biên được nhận 244,1 triệu đồng; Thái Thanh Nguồn và Nguyễn Phi Công (khi đó đều là Phó chi cục trưởng) hưởng lợi 116 triệu đồng.
Tháng 9-2013, Đội kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Nam (thuộc Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan) kiểm tra 2 container của Công ty CP Thực phẩm công nghệ Sài Gòn. Số hàng ghi trong tờ khai xuất khẩu là thuốc lá điếu hiệu Craven A, số lượng 3.000 thùng, trị giá hơn 23 tỉ đồng. Song kết quả kiểm tra thực tế xác định hàng chứa trong 2 container trên là 20.000 kg gạo trắng, chỉ có giá trị 190 triệu đồng.
Trong lúc cơ quan chức năng đang kiểm tra thì Hứa Châu (khi đó là Giám đốc Công ty Lâm Kim Ngọc) cung cấp hơn 2.000 thùng thuốc lá, đóng vào 2 container nhằm vận chuyển đến Hải quan Cảng Sài Gòn khu vực 4 hòng đánh tráo 2 container đang bị kiểm tra. Tuy nhiên, vụ việc bị phát hiện. Mở rộng điều tra, cơ quan chức năng phát hiện hàng loạt sai phạm của Tuyền và đồng phạm. Tổng số tiền các đối tượng chiếm đoạt là gần 150 tỉ đồng.
