Mất cân bằng giới tính khi sinh hiện nay ở một số quốc gia châu Á đang là một trong những thách thức to lớn của công tác dân số nên được các nhà quản lý, các nhà khoa học và cả thế giới quan tâm giải quyết.
Ở Việt Nam, cuộc Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 1999 cho thấy, tỷ số giới tính khi sinh là 107 bé trai/100 bé gái. 10 năm sau, kết quả cuộc Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2009, tỉ số này là 110,5 bé trai/100 bé gái và tăng lên 113,8 bé trai/100 bé gái năm 2013.
Cho đến nay, tỉ số này vẫn dao động xung quanh ngưỡng 114,8 bé trai/100 bé gái.
Mất cân bằng giới tính khi sinh có xu hướng tiếp tục tăng và lan rộng, cả nông thôn, thành thị và tại tất cả các vùng miền.
Cả nước đã có 55/63 tỉnh thành có tỷ số giới tính khi sinh cao trên 108/100. Riêng tại tỉnh Lạng Sơn, tỷ số giới tính khi sinh là 116,3 [1] năm 2018, cao hơn mức bình quân chung của cả nước.
 |
| Mặc dù mưa lớn nhưng tình nguyện viên vẫn nhiệt tình tham gia Mít tinh, cổ động, diễu hành |
Mất cân bằng giới tính khi sinh ảnh hưởng tiêu cực tới cấu trúc dân số Việt Nam trong tương lai, dẫn tới việc dư thừa nam giới trong xã hội. Nếu không có những biện pháp can thiệp kịp thời, dự báo đến năm 2050, Việt Nam sẽ thiếu từ 2,3 đến 4,3 triệu phụ nữ.
Mất cân bằng giới tính có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và ảnh hưởng tới cuộc sống của phụ nữ, nam giới, gia đình và cộng đồng.
Hiện tượng này sẽ tạo ra những hậu quả lâu dài về mặt xã hội và nhân khẩu học như gia tăng áp lực buộc các em gái phải kết hôn sớm; làm tăng tệ nạn mại dâm, HIV/AIDS, nạn buôn bán phụ nữ, trẻ em gái và các hình thức bạo lực gia đình đối với phụ nữ và trẻ em gái, bất bình đẳng, ly hôn; bất ổn xã hội, suy giảm sức khỏe, sức khỏe sinh sản do những thất vọng về mặt xã hội và tình dục ở nam giới…
 |
| Toàn cảnh Lễ Mít tinh cổ động, diễu hành hưởng ứng Ngày Quốc tế Trẻ em gái 11/10. |
Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Lan - Phó Tổng cục Trưởng Cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh để lại những hậu quả rất nghiêm trọng cần có giải pháp và hoạt động can thiệp.
Hiện tại, Tổng Cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình đã triển khai một số biện pháp tại cộng đồng, nhằm huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và người dân vào việc giải quyết tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh.
Hiện nay đã có 59/63 tỉnh, thành phố ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án của Chính phủ về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2016 - 2025 của địa phương nhằm tích cực triển khai các hoạt động can thiệp để kiềm chế tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh.
