Trai Hà thành nhưng hợp đóng vai nông dân
Chào anh Tiến Quang. Có lẽ nhiều khán giả không biết tên thật này của anh mà quen thuộc với cái tên Quang Tèo hơn, anh có thể lý giải vì sao anh chọn nghệ danh này không?
- Thật ra cái nghệ danh "Tèo" không phải do tôi tự nghĩ ra mà được anh em bạn bè đồng nghiệp đặt cho từ khi mới bước chân vào môi trường nghệ thuật. Hồi ấy, tác phẩm đầu tiên của tôi là một vở kịch nói, kể về một nhân vật tên là Tèo.
Đây là anh chàng láu cá, lắm mưu mẹo, làm nghề buôn rượu lậu. Hắn giả vờ bị khoèo tay để dễ dàng qua mắt các nhà chức trách kiểm tra. Vở kịch thành công rực rỡ, mọi người đều ấn tượng mạnh với nhân vật Tèo.
Ban đầu chỉ là các anh chị em làm việc cùng tại Nhà hát Kịch Quân đội hoặc bạn bè thân thiết gọi, dần dà mọi người quen miệng truyền tai nhau. Tôi thấy cái tên này hay và ý nghĩa nên cũng cứ giữ lại, lâu dần thành nghệ danh.
Dù là chàng trai gốc Hà thành nhưng nghệ sĩ Quang Tèo rất thành công với những vai nông dân.
Là cặp đôi ăn ý với diễn viên Giang Còi, hai anh có nhớ đã bắt đầu đồng hành với nhau từ bao giờ? Trong công việc, có bao giờ anh và anh Giang gặp xích mích, bất đồng gì chưa?
- Để có được cặp đôi Quang Tèo - Giang Còi ăn ý như vậy, công đầu tiên phải kể đến NSND Khải Hưng, khi đó là đạo diễn chương trình Gặp nhau cuối tuần trên VTV3. Chính chương trình này là "cầu nối" giúp chúng tôi có cơ hội hợp tác cùng, tạo nên bộ đôi được khán giả yêu mến.
Ngoài thời gian làm việc, chúng tôi coi nhau như những người bạn, cùng tâm sự, giúp đỡ nhau trong cả công việc lẫn cuộc sống. Chuyện xích mích là chưa bao giờ xảy ra.
Có một điều đáng mừng là cặp đôi Quang Tèo - Giang Còi ban đầu được xây dựng với mục đích phục vụ cho các tiểu phẩm phát trong chương trình Gặp nhau cuối tuần nhưng đến nay, chương trình ngừng lại khá lâu mà chúng tôi vẫn được khán giả nhớ, yêu mến và "ghép cặp".
Đó là niềm vui, nhưng cũng là áp lực lớn với tôi. Tôi quan niệm người nghệ sĩ phải như con dao pha, đặt vào hoàn cảnh nào, nhận vai nào, đóng chung với ai cũng phải hoàn thành tốt. Không thể vì lí do tôi quen diễn với anh này, anh kia, mà đến những vai sau không gặp "cạ" nên không diễn tốt.
Sau anh Giang Còi, tôi cũng còn hợp tác với nhiều anh em khác trong các dự án phim, đĩa hài tết. Mong sẽ nhận được sự ủng hộ và yêu mến của khán giả.
Nghệ sĩ Quang Tèo và Giang Còi "nên duyên" nhờ chương trình Gặp nhau cuối năm.
Là một người nghệ sĩ mặc áo lính, hoạt động trong môi trường quân đội (nghệ sĩ Tiến Quang đang công tác tại Nhà hát Quân đội), anh có thấy có gì gò bó hay bị hạn chế so với các đồng nghiệp ở những môi trường khác không?
- Tất nhiên khi làm việc trong môi trường quân đội thì bản thân mỗi người chiến sĩ phải chấp nhận những kỉ luật, nền nếp riêng ở đây. Đối với một người nghệ sĩ - chiến sĩ cũng vậy.
Ngoài thời gian làm việc tại nhà hát Quân đội, mỗi năm chúng tôi lại có vài tháng đi phục vụ các bà con, anh em chiến sĩ tại các vùng sâu vùng xa, biên giới hải đảo, ăn ở với anh em chiến sĩ tạo đó. Ngoài ra cũng thường xuyên phải đi tập huấn, học chính trị, tập quân sự...
Những điều này cũng ảnh hưởng đến kế hoạch cá nhân, lịch biểu diễn riêng của mình. Nhưng tôi nghĩ cái quan trọng nhất là mình phải linh hoạt, khéo léo sắp xếp sao cho vừa có thể hoàn thành tốt công tác chuyên môn tại nhà hát, vừa có thể nhận lời đóng phim mà vẫn không ảnh hưởng đến công việc chung.
Tôi rất trân trọng màu áo lính và luôn tự hào vì mình vừa là một người nghệ sĩ, lại là chiến sĩ. Với tôi, công việc chung luôn là quan trọng nhất nên tôi không bao giờ để những kế hoạch cá nhân làm ảnh hưởng đến công việc tại Nhà hát Quân đội.
Vậy anh thấy lợi thế của một người nghệ sĩ mặc áo lính là gì?
- Đó là sự tin tưởng của anh em nghệ sĩ, đồng nghiệp. Vì được rèn luyện trong môi trường quân đội nên những đức tính điển hình của một người lính như đúng giờ, kỉ luật, nghiêm túc ngấm sẵn vào máu tôi.
Có thể ở hậu trường thì nhắng nhít, nghịch ngợm như thanh niên, nhưng khi máy đã quay là vào vị trí và sống hết mình cho vai diễn. Với tôi niềm vui lớn nhất là được khán giả yêu mến và được những người trong ê kíp tin tưởng trọn vẹn mỗi khi làm việc cùng.
Nghệ sĩ Tiến Quang rất tự hào khi mình là một người nghệ sĩ - chiến sĩ
Xin hỏi anh một chuyện khá tế nhị là thường một tháng anh nhận bao nhiêu show? Đâu là yếu tố quyết định để anh nhận lời biểu diễn trong các chương trình?
- Cái này khó mà tính được vì lịch diễn của tôi phụ thuộc khá nhiều vào lịch làm việc ở đoàn. Có những lần phải đi diễn tỉnh cùng đoàn đến 2, 3 tháng thì tôi gác hết các show diễn bên ngoài lại.
Bây giờ các nghệ sĩ tham gia kinh doanh khá nhiều, anh Quang có bao giờ nghĩ mình sẽ thử dấn bước vào thương trường không?
- (Cười) Thấy các anh em nghệ sĩ năng động tôi cũng nể lắm, nhưng hiện giờ công việc tại nhà hát của tôi cũng chiếm hết thời gian rồi, còn việc gia đình và lịch diễn ở ngoài nữa. Tôi chỉ muốn chú tâm vào công việc nghệ thuật thôi, chứ tôi nghĩ mình cũng không có duyên với chuyện kinh doanh.
Diễn vai bi rất "ngọt"
Dịp Tết, anh cân đối như thế nào để vừa lên sân khấu, vừa đảm bảo không khí sum họp cho gia đình? Đã bao giờ anh mải đi diễn đến độ để vợ con ăn Tết một mình chưa?
- Cân đối thời gian giữa gia đình và công việc dịp Tết đúng là vấn đề khiến nhiều anh chị em nghệ sĩ đau đầu chứ không riêng gì tôi. Nhưng may là vợ tôi rất hiểu và thông cảm cho công việc của tôi. Từ khi yêu và mới cưới, tôi và vợ đã thống nhất rằng, công việc của tôi có những đặc thù riêng, là vợ chồng thì phải hiểu cho nhau.
Từ khi vợ tôi sinh con (nghệ sĩ Quang Tèo có 2 con sinh đôi, 1 trai 1 gái, hiện đang học lớp 6), tôi để vợ ở nhà lo việc cơm nước, chăm con và qua lại hai bên nhà nội ngoại, chỉ mình tôi đi làm lo kinh tế cho cả gia đình.
Thế nên vợ tôi hay nói đùa: "Thấy anh còn đi diễn là còn vui, khi nào anh ở nhà dài ngày mới... lo". Tết tôi mà ở nhà chắc cả nhà... mất Tết (cười).
Quang Tèo rất được các khán giả yêu mến mỗi khi quay phim ở tỉnh.
Là một danh hài tiếng tăm ở đất Bắc, nhiều khán giả cũng muốn được gặp anh ở chương trình Táo Quân , nhưng chưa năm nào thấy anh xuất hiện. Vì sao vậy?
- Thật ra tôi chỉ ít xuất hiện trên chương trình Táo Quân của VTV thôi, chứ một số đài khác có tổ chức chương trình hài cuối năm tôi vẫn tham gia đều đặn.
Vướng mắc lớn nhất vẫn nằm ở vấn đề thời gian. Để phối hợp ăn ý với tổng thể chương trình và các nghệ sĩ khác, mất ít nhất 1 tháng tập luyện liên tục, nghiêm túc.
Mà tôi thì lịch công tác, làm việc rất đột ngột nên khó mà đảm bảo được việc tập luyện. Như tôi đã nói, tôi luôn ưu tiên tối đa cho công việc ở đoàn.
Để tránh làm ảnh hưởng đến các anh em trong ê kíp thì tôi không nhận lời tham gia khi không chủ động, đảm bảo được các yếu tố thời gian của mình.
Nhưng biết đâu đấy, khi tôi về hưu rồi mà vẫn được khán giả yêu quý, vẫn được chương trình Táo Quân gửi lời mời, vẫn còn sức khỏe, tôi sẽ cố gắng tham gia.
Bên cạnh việc đóng hài thì anh cũng tham các phim truyền hình. Là một danh hài, anh cảm thấy việc đóng phim dạng chính kịch có phù hợp với mình không?
- Vóc dáng tôi chắc chỉ hợp làm nông dân thôi, chẳng mấy khi tham gia vai chính kịch. Chắc mọi người quen với diễn viên hài Quang Tèo rồi nên không biết gần 20 năm qua tôi chủ yếu đóng các vai bi kịch ở nhà hát Quân đội.
Nhiều người hay nghi ngại rằng nghệ sĩ quen mặt với phim hài lại đóng bi kịch, khán giả nhìn mặt mình đã cười rồi, làm mình "mất tinh thần" đóng tiếp.
Nhưng tôi lại thấy đó là lợi thế. Trong các tác phẩm bi kịch, tôi thường mở màn bằng hình ảnh tuy khổ sở nhưng vẫn hài hước, rồi dần dần dẫn dắt cảm xúc khán giả theo mạch diễn của mình. Ban đầu nhân vật càng hồn nhiên, giản dị, đời thường bao nhiêu thì lúc đến cao trào bi kịch càng được khán giả thương bấy nhiêu.
Dù là một gương mặt nghệ sĩ hài quen thuộc với khán giả truyền hình nhưng Quang Tèo lại rất duyên với những vai bi trên sân khấu kịch.
Mỗi dịp Tết, các danh hài thường rất chăm chỉ ra đĩa. Anh có thể tiết lộ với độc giả, Tết năm nay, số lượng đĩa hài mà anh tham gia là bao nhiêu?
- Tôi tham gia 9 đĩa hài Tết và đóng vài phim truyền hình nữa nhưng chưa rõ lịch phát sóng vào ngày nào. Trong đó có chương trình hài kịch Xuân phát tài, tôi có cơ hội làm việc cùng các danh hài có tiếng như Hoài Linh, Chí Tài.
Hài Tết thì cũng được nhiều người thích, nhưng dường như vài năm gần đây, ít đĩa hài thực sự gây tiếng vang bởi nội dung na ná nhau, không có nhiều đột phá. Là một người trong cuộc, anh có thể chia sẻ thêm về tình trạng này?
- Muốn hiểu rõ vấn đề này, chúng ta phải nhìn nhận vấn đề theo cả 2 chiều, từ nhà sản xuất và khán giả.
Những chương trình kém chất lượng thường là từ những nhà làm phim tư nhân, họ có nguồn tài trợ cao, dư dả về vốn và đầu tư, nhưng lại không có kiến thức chuyên môn, thành ra sản phẩm không có chất lượng tốt như mong muốn.
Tuy nhiên hiện nay chúng ta có một thực trạng là băng đĩa lậu được sao chép, làm giả tràn lan. Khán giả do thói quen nên thường mua băng đĩa của những người bán dạo.
Những ấn phẩm này vừa không đảm bảo chất lượng, vừa bị cắt gọt, đan xen quảng cáo, rất ảnh hưởng đến uy tín của hãng. Giá đĩa gốc bây giờ chắc cũng chỉ bằng một bát phở sáng, rất mong khán giả ủng hộ cho các nhà sản xuất bằng cách mua đĩa thật, vừa là một cách ủng hộ các nhà làm đĩa hài chân chính, vừa để thưởng thức nghệ thuật một cách trọn vẹn.
Dường như hiện nay những danh hài được yêu mến vẫn là thế hệ đã khá cứng tuổi như Quang Tèo, Quang Thắng, Tự Long, Xuân Bắc, Vân Dung… hay Xuân Hinh, Hồng Vân… Anh đánh giá ra sao về đội ngũ danh hài trẻ kế cận?
- Diễn viên trẻ bây giờ rất thông minh, xinh đẹp, các em có rất nhiều lựa chọn hấp dẫn hơn là hài kịch. Việc diễn hài, chọc cho khán giả cười không dễ như nhiều người nghĩ. Nó còn cần cái duyên riêng, cái "chất" mà phải tích lũy qua nhiều năm mới "ngấm", mới truyền cho khán giả được.
Nhiều nghệ sĩ trưởng thành hiện nay rất lo lắng về việc nhiều nhà sản xuất sẵn sàng mời những ca sĩ, người mẫu lấn sân phim ảnh để thu hút khán giả, dù diễn xuất của các người đẹp chưa thực thuyết phục.
Các khán giả thì có xu hướng đặt nặng vấn đề hình thức hơn là nội dung. Điều này đôi khi là cản trở cho các diễn viên trẻ tài năng nhưng không có nhan sắc vượt trội.
Tôi vẫn luôn khuyên các em diễn viên trẻ, chỉ cần mình lăn xả, sống chết với nghề, nghề sẽ trả lại cho mình thành công, trái ngọt. Sống trong môi trường nghệ thuật, kiên trì và luôn cố gắng nỗ lực học hỏi là yếu tố then chốt để thành công.
Mình có tâm với nghề thì khán giả không bao giờ phụ mình. Giống như khi con người ta đói, người ta cần ăn no. Nhưng khi người ta đã no rồi, người ta chỉ chú ý đến những món ngon, món chất lượng.
Nghệ sĩ Quang Tèo trong một cảnh quay phim hài Tết.
Người ta nói những người làm nghệ thuật tuy có cuộc sống huy hoàng nơi sân khấu nhưng vẫn chịu những nỗi buồn chẳng nói được cùng ai. Anh thấy sao về điều này?
- Có rất nhiều anh chị em nghệ sĩ gặp khó khăn, vất vả trong cuộc sống, những người được báo chí phát hiện ra chỉ là một phần thôi. Nghệ sĩ chúng tôi bước lên sân khấu lúc nào cũng phải long lanh, rực rỡ, nhưng những bất cập trong việc thù lao ít, chi phí quần áo, trang phục bị đẩy lên cao khiến khó khăn càng thêm khó khăn.
Những nghệ sĩ khấm khá thường do kinh doanh thêm, hoặc nhận thêm được nhiều chương trình bên ngoài, chứ ít người giàu được nhờ đồng lương lắm.
Tôi tự thấy tôi may mắn vì cuộc sống tôi khá yên bình, dù không giàu có như những nghệ sĩ nổi tiếng, nhưng cũng không đến mức quá khó khăn. Dù vậy đúng là nhiều khi có những nỗi buồn không biết giãi bày được cùng ai.
10 năm trước, khi tôi đang đi tham dự đại hội Văn hóa Nghệ thuật ở Vinh thì được tin bố mất. Nén nước mắt, tối đó tôi vẫn phải lên sân khấu diễn một vai hài, nói cười giả lả. Đèn tắt tôi mới được về chịu tang bố. Nếu lúc đó gia đình mà không hiểu lại trách móc nữa thì khó xử lắm.
Trong dịp Tết đến xuân về, anh có thể chia sẻ với các khán giả yêu mến anh kế hoạch 2015 của anh? Có điều gì khác so với những năm trước không?
- Về cơ bản thì tôi vẫn chỉ loanh quanh với việc nhà hát và kịch bản phim, kịch ở ngoài thôi. Là người chiến sĩ nên các kế hoạch cũng phụ thuộc khá nhiều vào lịch của cấp trên. Tuy nhiên tôi sẽ cố gắng để cống hiến cho khán giả thêm nhiều món ăn tinh thần chất lượng, ngon - bổ.
Nhân dịp năm mới xin chúc các độc giả của Tiin.vn năm mới luôn mạnh khỏe, vui vẻ và thành công. Chúc Tiin.vn luôn là người bạn thân thiết của giới trẻ.
Xin cảm ơn nghệ sĩ Tiến Quang!
