Do đó khi nghiên cứu Chương trình, cần coi trọng khâu kết nối giữa các bậc học từ mầm non lên tiểu học, rồi THCS, THPT, giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp.
Khớp nối chương trình
Đây cũng chính là nội dung trọng tâm của Hội thảo “Tính liên thông giữa Chương trình Giáo dục phổ thông mới với Chương trình giáo dục Mầm non và giáo dục đại học” được tổ chức sáng 14/2 tại Hà Nội dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Nghĩa.
Hội thảo đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp của đại diện lãnh đạo các Vụ Giáo dục Đại học, Vụ Giáo dục Trung học, Vụ Giáo dục Mầm non, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, Ban Phát triển Chương trình Giáo dục Phổ thông tổng thể và các chuyên gia hàng đầu về giáo dục.
Theo ông Nguyễn Đức Hữu - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Dự thảo Chương trình Giáo dục phổ thông tổng thể đã đảm bảo tính liên thông giữa bậc mầm non với tiểu học. Điều đó được thể hiện không chỉ ở mục tiêu của chương trình mà còn ở nội dung, phương pháp dạy học và tính kế thừa tiếp nối.
"Tuy nhiên, chúng ta có nên để tên môn học "Kỹ thuật và Tin học" ngay ở từ lớp 1 hay không, nên chăng thay bằng một tên gọi khác để phụ huynh và học sinh không cảm thấy nặng nề?" - ông Hữu trao đổi.
GS Trần Công Phong – Viện trưởng Viện Giáo dục Việt Nam - cho rằng, đổi mới Chương trình giáo dục phổ thông phải theo hướng nghề nghiệp, thiết kế theo hướng tự chọn và theo chuyên đề để các em học sinh có bước chuẩn bị cho việc chọn ngành, chọn nghề.
“Khi nghiên cứu, điều quan trọng là chúng ta khớp nối như thế nào giữa Chương trình giáo dục phổ thông mới với chương trình giáo dục mầm mon và Chương trình giáo dục đại học. Chẳng hạn như: Yêu cầu đầu ra giữa các bậc học như thế nào để các em tiếp tục học tiếp lên cao.
Ví dụ: Hết bậc mầm non, các em cần hình thành được những thói quen, năng lực gì để có thể tiếp tục phát triển ở lớp 1 và bậc tiểu học. Hay như "khớp nối" giữa Chương trình phổ thông với chương trình giáo dục đại học, học hết lớp 12 các em phải định hướng được mình thi vào trường gì và học ngành gì?” – GS Trần Công Phong nêu vấn đề.
Đảm bảo tính liên thông cả nội dung và phương pháp
Phát biểu tại Hội thảo, GS.TS Nguyễn Minh Thuyết - Tổng chủ biên Chương trình Giáo dục phổ thông mới - cho biết: Bước đầu, Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể đã đảm bảo tính liên thông giữa mầm non với tiểu học.
Điều này được thể hiện qua phương pháp dạy học hoặc các hoạt động trải nghiệm, các trò chơi. Như vậy cả nội dung và phương pháp đều có sự khớp nối, có kế thừa và phát huy.
Còn đối với bậc đại học, Dự thảo đã thể hiện có sự liên thông rõ nét như: ở lớp dự hướng (lớp 11, 12) các em đã được các thầy, cô giáo định hướng nghề nghiệp để lựa chọn ngành học, trường học phù hợp với năng lực của mình.
Chẳng hạn các em muốn học về các ngành kỹ thuật, thì các em sẽ phải chuyên tâm hơn vào môn Toán, Vật lý để có nền tảng kiến thức vững chắc khi bước vào học đại học mang chuyên sâu hơn.
Về công tác phân luồng học sinh, GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng: Rất khó để chúng ta thực hiện phân luồng ngay từ bậc THCS. Việc phân luồng cần được tính toán theo hướng linh hoạt và không nên quy định cứng vào chương trình.
Mục đích là để các em dễ dàng thích nghi hơn với sự thay đổi và phát triển của ngành học và các trường đại học cũng như nhu cầu của xã hội.
Trên cơ sở ý kiến đóng góp của các đại biểu, Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa ghi nhận và hoan nghênh tinh thần xây dựng các chuyên gia đối với Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể và tính liên thông giữa Chương trình giáo dục phổ thông mới với Chương trình giáo dục mầm non, Chương trình giáo dục đại học.
Thứ trưởng đánh giá cao vì, các ý kiến cơ bản đồng tình với Dự thảo chương trình và cho rằng Chương trình giáo dục phổ thông mới đã đảm bảo tính liên thông giữa mầm non với tiểu học, với giáo dục nghề nghiệp, và giáo dục đại học.
Trên cơ sở Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông này, Thứ trưởng đề nghị giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học cũng phải nghiên cứu để thiết kế chương trình, nội dung sao cho phù hợp.
Riêng đối với giáo dục mầm non từ trước đến giờ là chương trình có tính mở và trên cơ sở chương trình khung của quốc gia, ở các địa phương, các nhà trường có thể phát triển chương trình phù hợp với thực tiễn.
Cũng theo Thứ trưởng, nếu đưa một số nội dung của tiểu học xuống mầm non là chưa được vì chương trình mầm non đã xây dựng rồi. Vì vậy phải có sự kết nối liên thông giữa mầm non với tiểu học, đặc biệt giữa mẫu giáo 5 tuổi với lớp 1.
Thứ trưởng đề nghị Ban phát triển cần nghiên cứu kỹ để đảm bảo tính kết nối liên thông và đảm bảo sự phát triển đồng tâm tùy theo mức độ của trẻ. Ngoài ra, cần quan tâm thêm các quy định về thời lượng hoạt động Đoàn, Đội, các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong chương trình giáo dục phổ thông mới.
