Tại hiện trường, ông Nghiêm Phú Trường, thanh tra viên dẫn đầu đoàn cán bộ Thanh tra cho biết: Từ nguồn tin của cơ sở, sáng nay đoàn Bộ NN&PTNT đã từ Hà Nội vào, làm việc với lãnh đạo Công an tỉnh Đắk Lắk. Công an tỉnh cử đội trưởng của phòng PC 46 và lực lượng tham gia cùng đoàn. Quan sát ban đầu tại hiện trường cho thấy ở đây hoạt động sản xuất phân bón đã lâu nhưng không có biển hiệu .
Chủ cơ sở tự giới thiệu tên là Nguyễn Hoàn, cho biết ông là người địa phương này, hơn 3 năm nay mở xưởng sản xuất phân bón chuyên nhận phân gà và vỏ cà phê của dân để gia công. Toàn bộ quy trình chỉ đơn giản là ủ cho phân hủy, pha trộn, đóng bao, nhận tiền gia công chỉ 1000đ cho mỗi bao 12 ký.
Điều đáng chú ý, là đoàn Thanh tra phát hiện thấy tại xưởng có nhiều vỏ bao 50 kg mới in rõ một số các thông tin quảng cáo, có phân tích thành phần, công dụng, giới thiệu đây là loại phân bón có khả năng tiêu diệt vi sinh gây bệnh, cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho cây trồng, do công ty TNHH Hoàng Nguyên Cát địa chỉ tại 22/1 đường số 8 Bình Hưng Hòa quận Bình Tân TP Hồ Chí Minh sản xuất.
Ông Hoàn giải trình số bao in mới có nhãn hiệu phân bón vi sinh này do khách hàng tự đem đến, in gì và đưa về đâu ông không quan tâm. Ông Hoàn cũng xác nhận trước đây cảnh sát môi trường từng xử phạt cơ sở này về hành vi sản xuất phân bón không phép gây ô nhiễm môi trường, nhưng sau đó vẫn cho tồn tại. Một cán bộ Thanh tra Sở NN&PTNT Đắk Lắk cho biết, trước đây, thanh tra Sở có đi ngang qua mấy lần nhưng không gặp chủ cơ sở, không để ý, bây giờ mới biết.
Cách xưởng phân bón không phép của ông Hoàn chỉ khoảng 300m, là xưởng sản xuất phân bón của ông Nguyễn Thành Cao, hộ khẩu thường trú ở thôn 1 xã Cư Ea Bua. Ông Cao cho biết xưởng này hoạt động đã hơn 5 năm, trên đất rẫy của ông, nguyên liệu từ nguồn phân gà trang trại “mấy chục nghìn con” do ông tự nuôi pha vỏ quả cà phê, và nguyên liệu do “khách hàng đưa tới nhờ gia công”, tương tự như bên xưởng ông Hoàn.
Lúc cao điểm mỗi ngày ông sản xuất hơn nghìn bao phân, nên ông cũng có thuê công nhân, và ngoài loại phân gia công thuê ông còn bán phân tự sản xuất với giá 2.000đ/ký. Ông Cao xác nhận xưởng này cũng mấy lần được cán bộ địa phương nhắc nhở về vệ sinh môi trường, lưu ý đừng để dân chúng khiếu nại vì ô nhiễm. Còn về việc sản xuất không phép, ông Cao giải thích do vào khu công nghiệp thì tốn kém quá, nên sẵn đất rẫy nhà ông tự làm cho tiện!
Thanh tra Bộ đã lập biên bản, yêu cầu 2 chủ xưởng sản xuất phân giả ký xác nhận và mời 2 chủ xưởng chiều ngày 21/4/2016 đến trụ sở Sở NN&PTNN Đắk Lắk để đoàn tiếp tục làm rõ các vấn đề liên quan.
Ông Nghiêm Phú Trường cho biết do Đắk Lắk là tỉnh trọng điểm về cây công nghiệp và nhiều loại nông sản giá trị cao. Dư luận và thực tế cho thấy vấn nạn phân bón giả, không phép, kém chất lượng hoành hành rất phức tạp, gây tổn thất lớn cho nông dân và nông nghiệp, nên đoàn đã chọn đây làm điểm đột phá của chương trình thanh kiểm tra về phân bón trên địa bàn khu vực Tây Nguyên.
