"Dớp" nợ xấu của Southern Bank
Theo báo cáo của Southern Bank, các khó khăn nội tại từ nhiều năm qua vẫn chưa được cải thiện, nợ xấu tiếp tục gia tăng, các khoản lãi dự thu lớn, tín dụng tăng trưởng thấp, các khoản thu dịch vụ chưa tương xứng với tiềm năng khiến lợi nhuận ngân hàng đạt thấp.
Cụ thể, lợi nhuận trước thuế năm 2014 của Southern Bank chỉ 17,12 tỷ đồng, chỉ hoàn thành 4,76% kế hoạch.
Kết thúc năm 2014, vốn điều lệ của Southern Bank ở mức 4.000 tỷ đồng, không tăng so với năm 2013; tổng tài sản 82.068 tỷ đồng, so với đầu năm tăng 4.510 tỷ đồng, tốc độ tăng 5,82%, hoàn thành 58,27% kế hoạch; tổng nguồn vốn huy động đạt 76.636 tỷ đồng, tăng 4.141 tỷ đồng, tăng 5,71% so với đầu năm; tổng dư nợ 43.329 tỷ đồng, tăng 32 tỷ đồng, tốc độ tăng 0,08%, hoàn thành 1,52% kế hoạch.
Đáng chú ý, nợ xấu của Southern Bank tăng khá mạnh trong năm qua, ở mức 2.553 tỷ đồng, chiếm 5,89% tổng dư nợ, tăng 948 tỷ đồng so với năm 2013 (tổng dư nợ xấu đã bán cho VAMC trong năm là 619 tỷ đồng).
Mới đây, ngày 20/4, SouthernBank - ngân hàng do gia đình nhà "ông trùm" Trầm Bê nắm giữ hơn 20% cổ phần - tổ chức Đại hội cổ đông 2015. Báo cáo cho thấy, 2014, ngân hàng này chỉ hoàn thành được vài ba phần trăm chỉ tiêu lợi nhuận. Hầu hết các chỉ tiêu khác như tăng trưởng tài sản, tăng trường nguồn vốn huy động... đều không đạt và còn cách rất xa so với kế hoạch đề ra.
Thế lực lớn
Tại Đại hội cổ đông thường niên Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank) ngày 21/4, HĐQT Sacombank đã trình cổ đông tái xác nhận chủ trương sáp nhập Ngân hàng TMCP Phương Nam (Southern Bank) vào Sacombank trong năm 2015.
Cụ thể, HĐQT Sacombank cho biết, sau khi có ý kiến chấp thuận về nguyên tắc của NHNN về đề án sáp nhập, HĐQT Sacombank sẽ tiếp tục phối hợp với HĐQT Southern Bank tập trung chỉ đạo tổ chức, triển khai kế hoạch sáp nhập của hai ngân hàng một cách có hiệu quả nhất sau khi đề án được cổ đông và cơ quan quản lý thông qua.
Gia đình ông Trầm Bê và "ván bài" sáp nhập Southern Bank - Sacombank
Hiện ở cả hai ngân hàng này, gia đình ông Trầm Bê đều là cổ đông lớn nhất. Trong đó, tại Southernbank, ông Trầm Bê nắm 33,46 triệu cổ phiếu, chiếm tỷ lệ 8,36% vốn của ngân hàng này, các con của ông Trầm Bê là ông Trầm Trọng Ngân và bà Trầm Thuyết Kiều sở hữu lần lượt 17,68 triệu cổ phiếu (4.42%) và 29,42 triệu cổ phiếu (7.36%).
Thêm vào đó, chồng của bà Trầm Thuyết Kiều cũng sở hữu 2,69 triệu cổ phần ngân hàng này. Như vậy, tổng sở hữu của gia đình công Trầm Bê tại Southern Bank đang ở mức 20,81%. Tuy nhiên, với tỷ lệ khủng này, gia đình Trầm Bê đã vượt tỷ lệ sở hữu cho phép theo quy định tại Luật các Tổ chức tín dụng 2010.
Hiện nay tại ngân hàng này, ông Trầm Trọng Ngân đang đảm nhiệm chức vụ Phó Chủ tịch HĐQT, còn bà Trầm Thuyết Kiều tham gia Ban điều hành của Southern Bank với cương vị Phó Tổng giám đốc.
Mặt khác, riêng ông Trầm Bê, kể từ tháng 04/2013 đã từ nhiệm chức danh Phó Chủ tịch HĐQT tại Southern Bank để chuyển sang vị trí Phó Chủ tịch HĐQT tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – Sacombank. Nơi mà gia đình ông Trầm Bê cũng đã sở hữu một lượng đáng kể cổ phần và đang giữ vai trò "cầm trịch".
Cụ thể, tại Sacombank, tính tới hết 2014, ông Trầm Bê nắm giữ hơn 1,8 triệu cổ phiếu, con trai Trầm Khải Hòa nắm hơn 24 triệu, con trai cả Trầm Trọng Ngân hơn 54,7 triệu, con gái gần 3,6 triệu cổ phiếu... Tổng cộng gia đình ông Trầm Bê nắm giữ hơn 84 triệu cổ phiếu STB, tương ứng gần 7% cổ phần của nhà băng này.
"Thuyền lớn" đi về đâu?
Công ty Chứng khoán Bản Việt cho rằng, thương vụ sáp nhập Southern Bank vào Sacombank sẽ giúp Sacombank nhanh chóng mở rộng hệ thống, từ 416 điểm giao dịch (lớn thứ 3 toàn ngành ngân hàng) lên 557 điểm giao dịch (so với con số 688 của BIDV và 391 của VCB); đồng thời, giúp tăng 46% tổng tài sản của Sacombank và cải thiện tính minh bạch thông qua giảm tình trạng sở hữu chéo và giao dịch của các bên có liên quan. Đây sẽ là nền tảng cho tăng trưởng và vị thế lâu dài của Ngân hàng trên thị trường.
Về những bất lợi trước mắt, thương vụ M&A này sẽ chất gánh nặng nợ xấu và hiệu quả thấp của SouthernBank lên vai Sacombank.
Trong khi Sacombank luôn có những số liệu tăng trưởng tốt. Theo báo cáo trình bày tại đại hội, năm 2014, riêng ngân hàng Sacombank (công ty mẹ) đạt tổng tài sản gần 189 nghìn tỷ đồng, tăng 17,8% so với 2013; huy động vốn tăng 19,3% đạt gần 168 nghìn tỷ đồng; dư nợ tín dụng đạt trên 130 nghìn tỷ, tăng 18,3%; Tổng thu nhập thuần đạt trên 8.100 tỷ, tăng 10,4% so với năm 2013. Lợi nhuận trước thuế đạt 2.851 tỷ đồng, và nếu loại trừ các yếu tố bất thường do ảnh hưởng từ các khoản nợ bán cho VAMC thì lợi nhuận trước thuế là 3.445 tỷ đồng.
Không biết rằng sau khi quá trình sáp nhập hai ngân hàng kết thúc, "thuyền lớn" của ông Trầm Bê sẽ đi về đâu? Tuy nhiên, "đại gia" này vẫn lạc quan tin tưởng rằng: “Việc sáp nhập Southern Bank vào Sacombank có cái được, cái mất ở cả Southern Bank và Sacombank, nhưng tôi tin rằng chúng ta được nhiều hơn mất”.
