Ngày 1/5, ông Nguyễn Đức Bình - Chánh án Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội cho biết: Trong thời gian luật pháp quy định mở lại phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án Nguyễn Đức Kiên và các đồng phạm, nếu bị cáo Trần Xuân Giá - Nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB - vì lý do sức khỏe không thể tham dự phiên tòa sẽ xem xét khả năng xét xử vắng mặt bị cáo này.
Mặt khác, Tòa án cũng có thể giải quyết theo hướng trả lại hồ sơ cho cơ quan truy tố hoặc tách vụ án, tách bị cáo ra khỏi vụ án này để tiếp tục xét xử những người khác.
Theo quy định tại Điều 194 Bộ luật Tố tụng Hình sự, thời hạn hoãn phiên tòa sơ thẩm không được quá 30 ngày, kể từ ngày ra quyết định hoãn phiên tòa.
Trong trường hợp ông Giá vắng mặt có lý do chính đáng, Tòa cũng có thể gia hạn thêm thời gian hoãn phiên tòa. Hiện tại, ông Giá đang được điều trị bệnh tại Bệnh viện Hữu nghị với thể trạng cao huyết áp và u tiền liệt tuyến, đang chờ mổ.
Trong vụ án “bầu” Kiên cùng đồng phạm, ông Trần Xuân Giá - Nguyên Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư, cựu Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng ACB - bị truy tố về tội “cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Trong một diễn biến trước đó, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội cũng đã ra quyết định bắt tạm giam đối với 4 bị cáo nguyên là lãnh đạo của Ngân hàng ACB đang được tại ngoại trong vụ án này để đảm bảo cho việc xét xử.
Những người bị tạm giam gồm: Lê Vũ Kỳ, Trịnh Kim Quang, Phạm Trung Cang - Nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB, Huỳnh Quang Tuấn - Nguyên Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng ACB.
Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 8 trong tổng số 9 bị cáo trong vụ án này bị tạm giam. Riêng ông Trần Xuân Giá do tuổi cao và đang điều trị bệnh nên được Tòa tiếp tục cho phép tại ngoại.
Trước đó, phiên tòa xét xử vụ án Nguyễn Đức Kiên và đồng phạm vào ngày 16/4 sau phần làm thủ tục đã bị hoãn do bị cáo Trần Xuân Giá vắng mặt.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Nguyễn Đức Kiên bị buộc tội với 4 tội danh.
Đối với tội “kinh doanh trái phép”, cơ quan công tố cáo buộc ông Kiên đã vay số tiền hơn 2.400 tỉ đồng của Ngân hàng ACB; sau đó sử dụng tiền vay mua cổ phần, cổ phiếu của một số ngân hàng, rồi dùng số cổ phần, cổ phiếu đó để thế chấp lại các khoản vay ban đầu tại Ngân hàng ACB, tạo ra vốn ảo, gây ảnh hưởng xấu đến chính sách tài chính, tiền tệ của Nhà nước.
Đối với tội “ Cố ý làm trái...”, cơ quan công tố xác định từ tháng 5/2010 đến tháng 11/2011, Nguyễn Đức Kiên đã chỉ đạo thường trực HĐQT của ACB ra chủ trương để ACB ủy thác cho nhân viên gửi tiền vào các tổ chức tín dụng sai quy định; ủy thác cho 19 nhân viên gửi tổng cộng gần 719 tỉ đồng vào Viettinbank chi nhánh Nhà Bè và Vietinbank chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh với lãi suất trong hợp đồng 14%/năm, lãi suất chênh lệch ngoài hợp đồng từ 3,7-13%/năm.
Hành vi này đã vi phạm điều 106 Luật các tổ chức tín dụng và thông tư 02 của Ngân hàng Nhà nước quy định về trần lãi suất. Toàn bộ số tiền gửi này đã bị Huỳnh Thị Huyền Như - Cán bộ chi nhánh Viettinbank Nhà Bè (TPHCM) chiếm đoạt.
Ngoài ra, từ tháng 5/2010 đến tháng 11/2011, bất chấp quy định về điều hành lãi suất của Nhà nước, Nguyễn Đức Kiên đã chỉ đạo Ngân hàng ACB ủy thác cho nhân viên gửi tiền vào 22 ngân hàng, thu số tiền chênh lệch ngoài hợp đồng hơn 247 tỉ đồng, làm ảnh hưởng đến an ninh tiền tệ và điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ.
Đối với tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”,Viện KSND Tối cao cho rằng ông Kiên đã sử dụng pháp nhân Công ty Cổ phần Đầu tư ACB Hà Nội vay của Ngân hàng ACB 307 tỉ đồng thông qua phát hành trái phiếu để mua gần 30 triệu cổ phiếu của Công ty Cổ phần Thép Hòa Phát, sau đó lại dùng hơn 22 triệu cổ phiếu của Công ty này thế chấp cho Ngân hàng ACB để đảm bảo cho việc phát hành trái phiếu.
Ngày 15/5/2012, Nguyễn Đức Kiên lại chỉ đạo nhân viên dưới quyền lập biên bản họp HĐQT để quyết định chuyển nhượng 20 triệu cổ phần của Công ty Cổ phần Thép Hòa Phát, trị giá 264 tỉ đồng để bán cho Công ty TNHH một thành viên thép Hòa Phát.
Điều đáng lưu ý là 20 triệu cổ phần này nằm trong số hơn 22 triệu cổ phần đã được thế chấp cho Ngân hàng ACB để đảm bảo việc phát hành trái phiếu.
Như vậy, Nguyễn Đức Kiên cùng 2 đồng phạm là Trần Ngọc Thanh và Nguyễn Thị Hải Yến có hành vi "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", mang tài sản đã thế chấp đem bán nhằm chiếm đoạt 264 tỉ đồng.
Đối với tội “Trốn thuế”, Viện KSND Tối cao cáo buộc Nguyễn Đức Kiên là Chủ tịch HĐQT Cty CP Đầu tư thương mại B&B không được phép kinh doanh vàng tại nước ngoài nhưng ông Kiên đã chỉ đạo ký các hợp đồng ủy thác, đầu tư tài chính có nội dung kinh doanh vàng ngoài lãnh thổ với ngân hàng ACB và bà Nguyễn Thúy Hương (em ruột Nguyễn Đức Kiên).
Lợi nhuận trong thời gian từ 12/2008 - 6/2009 là 68,8 tỉ đồng. Khi quyết toán thuế năm 2009, B&B chỉ kê khai khoản thu nhập 1% (hơn 688 triệu đồng) được chia chứ không có khoản hơn 68 tỉ đồng đã chi trả cho bà Hương.
Hợp đồng ủy thác của bà Nguyễn Thúy Hương và B&B là không hợp pháp vì công ty này không được Ngân hàng Nhà nước cấp phép kinh doanh vàng trên tài khoản ở nước ngoài. Bằng cách chuyển lợi nhuận từ doanh nghiệp sang cho cá nhân, Nguyễn Đức Kiên đã trốn số tiền thuế của nhà nước là 25 tỉ đồng.
