Đường đời dốc đứng của tác giả Nguyễn Hữu Khai mang dáng dấp của một cuốn hồi ký, với độ dày hơn 600 trang, được chia làm hai phần: Nối tiếp Đường đời và Chuyện trong tù.
Lấy nguyên mẫu từ chính cuộc đời nhiều thăng trầm của tác giả, Đường đời dốc đứng được Nguyễn Hữu Khai khắc họa cuộc đời mình qua lối viết tự sự và những chi tiết chân thực, ngồn ngộn chất đời sống.
Tác phẩm gây cuốn hút bởi cách kể chuyện khá sinh động, giàu thông tin và những chi tiết cảm động về nghề thuốc, nghề võ và cả nghiệp làm thầy…
Những tình huống thể hiện tài năng chẩn trị bệnh tật của nhân vật chính, những câu chuyện xoay quanh sự va chạm, ân oán của xã hội và cả những mối tình đầy hoài niệm… được thể hiện bằng thứ ngôn ngữ có phần thô ráp, khiến cho người đọc có cảm giác như đang được trực tiếp ngồi nghe tác giả kể câu chuyện đời mình với nhiều cung bậc cảm xúc và tình tiết lôi cuốn.
Qua những câu chuyện thăng trầm đó, các câu chuyện mà hẳn rằng, tác giả cuốn sách - nguyên mẫu của nhân vật, phải trải nghiệm bằng nước mắt, bằng máu và bao nhiêu dằn vặt, nung nấu của bản thân – đã cho thấy cái nhìn thẳng thắn, mạnh mẽ mà nhân ái với cuộc đời; cho thấy một bản lĩnh của ý thức dấn thân, dám sống, dám đương đầu với thử thách khắc nghiệt để tồn tại, khẳng định mình.
Hơn thế, để cho cả những người khác cũng có được cơ hội sống tốt đẹp, lương thiện và nhân ái. Có lẽ đó cũng chính là lí do Đường đời dốc đứng, ngay từ khi còn là bản thảo, đã thu hút được sự chú ý của nhiều cây bút chuyên nghiệp.
Nhà báo Đinh Đức Lập - nguyên Tổng biên tập báo Đại đoàn kết - chia sẻ: “Đọc Đường đời dốc đứng mới thấy hết cuộc đời vô cùng gian khổ, có thể nói là khốc liệt của Nguyễn Hữu Khai. Song cũng qua đó, ta thấy một Nguyễn Hữu Khai uyên bác, hiểu đời sâu sắc, không chịu đầu hàng số phận…
Phần hai của tiểu thuyết mang tên “Chuyện trong tù” là một tập hợp những chuyện hấp dẫn với vô vàn chi tiết sống động “độc nhất vô nhị. Nguyễn Hữu Khai mô tả hiện thực cuộc sống trong tù, chân dung, chiêu trò cùng thành tích bất hảo của nhiều nhân vật cộm cán đang thụ án với một cách nhìn nhân văn, hướng thiện.
Đặc biệt qua những câu chuyện với các nhân vật, ông đã lý giải được nhiều hiện tượng xã hội như sự tồn tại của giang hồ, triết lý nhân quả và trên hết là sự hướng thiện…”.
Còn nhà văn Võ Khắc Nghiêm, trong lời tựa cuốn sách, đã viết: “…toàn bộ cuốn sách vẫn còn nguyên vẹn chất thô ráp của một tảng đá quý trên vách đứng cuộc đời. Tính chân thực của biết bao chi tiết dồn nén thân phận các nhân vật, cuốn hút người đọc khó rời khỏi trang sách”.
Tác giả Nguyễn Hữu Khai sinh năm 1952, tại xứ Đoài (nay là xã An Mỹ, huyện Mỹ Đức, Hà Nội). Ông được nhiều người biết đến với tư cách là Tiến sĩ y học, thầy thuốc ưu tú, võ sư và một doanh nhân ghi nhiều dấn ấn với thương hiệu Y dược Bảo Long.
Cuộc đời nhiều thăng trầm của ông từng được tác giả Hoàng Dự viết thành cuốn tiểu thuyết mang tên Đường đời; được dựng thành phim truyền hình dài tập Đường đời vào năm 2005.
Năm 2011 ông Nguyễn Hữu Khai được Đài Truyền hình KenJa (Nhật Bản) bình chọn là 1 trong 10 doanh nhân nổi tiếng Việt Nam và 1 trong 500 doanh nhân nổi tiếng Châu Á.
Ông cũng được Viện hàn lâm Khoa học Xê-chê-nốp (Liên bang Nga) phong tặng học vị tiến sĩ danh dự. Trong nước, ông được công nhận là thày thuốc ưu tú, được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba.
Dưới sự lãnh đạo của lương y- doanh nhân Nguyễn Hữu Khai, Bảo Long trở thành một là một thương hiệu Việt uy tín và chứa đựng nhiều giá trị nhân văn. Một thương hiệu không chỉ đạt được nhiều thành tựu trong kinh doanh mà còn có nhiều đóng góp trong việc bảo tồn và phát triển bản sắc độc đáo của y học cổ truyền và võ thuật cổ truyền, đồng thời tích cực tham gia các công tác thiện nguyện vì cộng đồng.
Tuy nhiên, kinh nghiệm kinh doanh của một người dành nhiều tâm huyết cho nghiệp y như thầy thuốc Nguyễn Hữu Khai đã không đủ để chống chọi với sự khốc liệt của thương trường. Bảo Long đã gặp nhiều khó khăn và đứng trên bờ vực phá sản.
Mong muốn cứu lấy cơ ngơi dày công xây dựng đã khiến ông có những quyết định không chính xác, đánh mất hết sản nghiệp và rơi vào vòng lao lý với 26 tháng ngồi tù.
Đó chính là quãng thời gian Nguyễn Hữu Khai viết Đường đời dốc đứng. Đầu năm 2015, ở tuổi 63, với hai bàn tay trắng, Tiến sĩ, thầy thuốc ưu tú, võ sư Nguyễn Hữu Khai lại bắt đầu xây dựng lại tập đoàn Y Dược Bảo Long. Một chặng đường mới lại bắt đầu với con người nhân ái và chưa bao giờ đầu hàng số phận.