Hạt dưa là một món ăn nhâm nhi quen thuộc trong ngày Tết của người Việt Nam. Nguyên liệu chính của món hạt dưa đơn giản là hạt dưa hấu được tách ra và nướng lên làm phần bên trong hạt chín.
Nhân hạt dưa có vị béo, thơm khá đặc trưng. Hạt đưa thường được tẩm màu đỏ hay màu đen bên ngoài, màu đỏ của hạt dưa tượng trưng cho sự may mắn. Màu hồng đỏ của hạt dưa nhuộm bằng phẩm màu thực phẩm thường đem lại sắc hồng tươi thắm cho đôi môi. Nhiều người còn nói vui rằng Tết mà thiếu đĩa hạt dưa cắn nghe tanh tách thì chẳng còn là Tết. Vậy cũng đủ hiểu tầm quan trọng của món ăn này trong dịp Tết cổ truyền.
Hạt dưa nếu đã được nhuộm màu bằng hóa chất thường có màu đỏ sẫm, nhìn như son, bắt mắt và không bị phai màu khi ăn.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, nhiều cơ sở dùng phẩm màu công nghiệp để nhuộm màu hạt dưa, thay vì dùng màu thực phẩm như trước đây. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, những loại hóa chất có trong màu công nghiệp có thể gây ngộ độc hoặc ung thư nếu dùng lâu dài nên bị cấm sử dụng trong thực phẩm.
Giá thành thấp, giúp màu sắc tươi tắn, sặc sỡ, bền màu là nguyên nhân khiến các cơ sở sản xuất ướp thực phẩm với hóa chất rhodamine B. Hóa chất này khi pha loãng trộn có thể ngấm qua vỏ hạt dưa vào bên trong. Người sử dụng chỉ cần cắn hạt dưa, tiếp xúc vỏ dưa dính hóa chất này cũng đã rất nguy hiểm.
Hạt dưa ngon sẽ là loại có vỏ màu đỏ nâu, ruột trắng ngà, béo đặc trưng.
Do đó, để bảo vệ sức khỏe gia đình, bạn nên lựa chọn hạt dưa của những cơ sở sản xuất uy tín, có nhãn mác, thành phần, hạn sử dụng rõ ràng. Nếu mua ở chợ, bạn cần biết cách nhận biết:
- Hạt dưa nếu đã được nhuộm màu bằng Rhodamine B thường có màu đỏ sẫm, nhìn như son, bắt mắt và không bị phai màu khi ăn.
- Hạt dưa nhuộm bằng phẩm màu thực phẩm có màu sắc tự nhiên, không quá đậm, không sáng bóng, dễ bị phai, nhòe khi gặp nước nên màu rất dễ dính vào da tay khi sử dụng.
- Tuyệt đối không mua hạt dưa bị nấm mốc bởi sẽ xuất hiện các chất như aflatoxin, ozchatoxin, một trong những nguyên nhân dẫn đến ung thư.
- Hạt dưa ngon sẽ là loại có vỏ màu đỏ nâu, ruột trắng ngà, béo đặc trưng.
Nên mua hạt dưa ở những cơ sở uy tín, có chứng nhận chất lượng.
Một số lưu ý khi ăn hạt dưa:
- Do chất béo trong hạt dưa đã kích thích niêm mạc họng, khi ăn hạt cần lưu ý hạn chế uống nước lạnh, bia rượu, hút thuốc lá, nói quá nhiều… cùng lúc, tránh làm kích ứng họng dẫn tới mất tiếng, khàn giọng.
- Nếu cho trẻ nhỏ ăn hạt dưa cần cẩn trọng, không để trẻ vừa ăn vừa giỡn vì dễ gây nguy cơ nuốt sặc vào đường hô hấp. Không cho trẻ cắn quá nhiều vì vỏ cứng, có thể làm hư, mẻ răng trẻ. Trường hợp trẻ không nhai nát được hạt, các chất dinh dưỡng sẽ không được hấp thu mà thải hết ra ngoài qua đường tiêu hóa.
