Bạn có thể nghe nhiều người nói về việc robot đang chiếm mất việc làm của con người, hoặc các chương trình siêu việt có thể gây ra ngày tận thế. Một ngày nào đó, robot sẽ thay thế và chiếm lĩnh hoàn toàn thế giới của con người. Tuy nhiên, có lẽ ngày tồi tệ ấy vẫn còn rất xa vời.
Nếu có thể nhìn nhận kỹ càng, bạn sẽ thấy con người vẫn có rất nhiều ưu điểm so với trí thông minh nhân tạo (AI).
Nhiều người lo sợ, trí thông minh nhân tạo sẽ vượt trội và thống trị thế giới của con người
Như đã nói ở trên, trong nhiều năm qua, công nghệ robot đang phát triển mạnh mẽ và đạt được những bước tiến lớn. Dù vậy, có những kỹ năng ở con người mà công nghệ chưa thể (hoặc không thể) tạo ra. Cũng phải nhấn mạnh rằng, ngay cả con người cũng phải mất rất nhiều thời gian để rèn luyện những kỹ năng này.
Sử dụng cảm giác để giải quyết các vấn đề mới
Con người rất giỏi trong việc tìm ra sự tương đồng giữa các thông tin để phân tích vấn đề khi phải đối mặt với những tình huống chưa từng gặp phải. Toby Walsh, một giáo sư về khoa học máy tính tại Sở thông tin và Truyền thông Quốc gia Úc, gọi khả năng này là "lý luận bằng cảm giác".
Đó là khả năng mà chúng ta dùng để "xem xét các tình huống chưa bao giờ gặp phải và áp dụng kiến thức sẵn có để hiểu và xử lý tình huống đó", Walsh nói. Khả năng này đã được các nhà nghiên cứu AI xem xét từ lâu.
Một ví dụ về "lý luận bằng cảm giác" là "Nếu chúng ta đổ cốc nước thì nước sẽ rơi ra ngoài". Con người có thể suy luận về nguyên nhân và dự đoán những gì sẽ xảy ra tiếp theo, ngay cả khi trong cốc là đồng xu chứ không phải nước.
Nhưng các chương trình máy tính thì không thể dự đoán được điều này. Nếu có, chúng cũng đòi hỏi kỹ thuật lập trình cực kỳ chính xác tất cả các tình huống có thể xảy ra, chứ không thể dựa trên một tình huống để dự đoán các trường hợp tương tự.
Theo Ernest Davis, một nhà khoa học máy tính tại Đại học New York, các lập trình dành cho AI sẽ bao gồm hình dạng của cái cốc, chuyển động của nó, bề mặt tiếp xúc, các tính chất vật lý, để có thể đưa ra tính toán chính xác về tình huống.
"Con người không cần những thông tin như vậy, chúng ta chỉ cần biết nó là một tách cafe, và không có nắp đậy", Davis nói với Tech Insider.
Có cảm xúc và hiểu được cảm xúc của người khác
Cảm xúc và sự cảm thông vẫn là một trong những đặc điểm "người" nhất. Theo giám đốc nghiên cứu AI của Facebook, Yann LeCunn, robot không có khả năng phát triển bất cứ loại cảm xúc nào, chúng chỉ có thể được lập trình sẵn.
"Chúng tôi có thể đưa lòng vị tha vào bộ nhớ của robot, điều đó sẽ khiến chúng trở nên dễ chịu hơn khi tương tác với con người", Lecun nói. Nhưng những cảm xúc loại đó sẽ có thể xuất hiện không đúng lúc.
Chúng cũng không có khả năng để thể hiện sự đồng cảm chân thành và hiểu được cảm xúc của những người mà chúng đang chăm sóc hay làm việc cùng. Hiện nay, nhiều robot đã có thể cảm nhận được cảm xúc của con người, ví dụ như robot Pepper, một loại robot xã hội có thể giao tiếp với con người.
Pepper là một robot hiểu được một phần cảm xúc của con người
Mặc dù Pepper đã được lập trình để đáp lại các cảm xúc khác nhau của con người, nhưng nó không hoàn toàn hiểu được những gì mà con người đang cảm thấy. Mặt khác, con người cảm thấy sự đồng cảm thật sự, khiến họ chăm sóc nhau tốt hơn. Đó là lý do tại sao rất ít có khả năng một robot đảm nhiệm công việc điều dưỡng. Con người có thể hiểu được những sắc thái cảm xúc khác nhau, sự đồng cảm cho phép các điều dưỡng chăm sóc tốt hơn cho người khác.
Sáng tạo
Trí tuệ nhân tạo có thể tạo ra những hình ảnh đẹp mắt, hoặc bắt chước phogn cách của một nghệ sĩ nổi tiếng. Nhưng để tạo ra một tác phẩm nghệ thuật mới mẻ, độc đáo, thì chỉ có con người mới làm được, ít nhất là cho tới bây giờ.
Sáng tạo về cơ bản là sự kết hợp của hai kỹ năng nói trên. Bạn có thể áp dụng các kiến thức cũ với các tình huống mới, tạo ra những suy nghĩ mới và có thể cảm thông với người khác, điều đó có thể giúp bạn tạo ra một cuốn sách chạm tới trái tim của độc giả, hoặc những tác phẩm kinh điển trong các bảo tàng.
Robot chưa thể có khả năng sáng tạo
Trong khi đó, AI là sản phẩm của những quy định rất chặt chẽ và có hướng dân rõ ràng, chúng không thể tự tạo ra những suy nghĩ của riêng chúng, điều đó đối nghịch với sự sáng tạo.
"Trí thông minh nhân tạo chắc chắc có thể được lập trình với một thuật toán mà có thể tạo ra vô vàn những bức tranh, nhưng rất khó để có thể tạo ra một thuật toán của sự khác biệt giữa những tình cảm mạnh mẽ và những điều vô giá trị", Michael Osbourne, một nhà khoa học máy tính tại Đại học Oxford nói. Chúng ta không thể nói được điều gì sẽ xảy ra trong tương lai nhưng hiện tại, các nghệ sĩ, diễn viên và các nhà văn có thể yên tâm rằng, sẽ chẳng có robot nào nhận vơ tác phẩm nghệ thuật của họ.
